Το Βιβλίο του Προφήτη Μαλαχία – επιστημονικός σχολιασμός του κειμένου. Андрей Тихомиров

ρόπους έδειξες την αγάπη σου για εμάς;» «Δεν είναι ο αδερφός του Ησαύ Ιακώβ;» λέει ο Κύριος· και όμως αγάπησα τον Ιακώβ, (Ο συγγραφέας θίγει σημαντικά και πιεστικά προβλήματα της κοινωνίας εκείνης της εποχής στο βιβλίο. Ξεκινά με το πρόβλημα της στάσης του Γιαχβέ απέναντι στο λαό του. Οι προφήτες έχουν επανειλημμένα ισχυριστεί ότι ο Γιαχβέ αγαπά τους κατοίκους της Ιουδαίας, αλλά πώς το απέδειξε αυτό ο Θεός; Πώς εκδηλώνεται η αγάπη του; Πού είναι το βασίλειο της αφθονίας και της χαράς που προβλέπεται από τους προφήτες; Ο Ιούδας εξακολουθεί να περνά δύσκολες στιγμές κάτω από τον ζυγό των καταπιεστών).

      3 Και μίσησε τον Ησαύ και παρέδωσε τα βουνά του στην ερήμωση, και τα υπάρχοντά του στα τσακάλια της ερήμου. (Ο Ησαύ στη Βίβλο είναι ο αδελφός του Ιακώβ και ο θρυλικός πρόγονος του λαού του Εδώμ).

      4 Εάν ο Εδώμ πει: «Είμαστε ερειπωμένοι, αλλά θα ξαναχτίσουμε ό,τι καταστράφηκε», τότε ο Κύριος των δυνάμεων λέει: «Θα οικοδομήσουν, αλλά εγώ θα καταστρέψω», και θα ονομαστούν κακή περιοχή, λαός εναντίον του οποίου ο Κύριος είναι θυμωμένος για πάντα. (Ο Εδώμ εκείνη την εποχή γνώρισε μια καταστροφική εισβολή των Αράβων, η οποία δεν επηρέασε την Ιουδαία, και ο προφήτης το ανέφερε αυτό ως απόδειξη, υποτίθεται, της αγάπης του Γιαχβέ για τον λαό του).

      5 Και τα μάτια σας θα το δουν αυτό, και θα πείτε: «Ο Κύριος μεγαλύνεται πάνω από τα σύνορα του Ισραήλ!» (Ο Ιούδας επέζησε και πρέπει να ευχαριστεί τον Θεό· οι πονηροί, παντογνώστες ιερείς χρησιμοποίησαν αυτά τα γεγονότα ως επίδειξη της φανταστικής παντοδυναμίας του Γιαχβέ).

      6 Ο γιος τιμά τον πατέρα του και ο υπηρέτης τον κύριό του. αν είμαι πατέρας, τότε πού είναι ο σεβασμός για μένα; και αν είμαι ο Κύριος, τότε πού είναι η ευλάβεια για μένα; λέει ο Κύριος των δυνάμεων σε εσάς, ιερείς, που βεβηλώνετε το όνομά μου. Λέτε: «Πώς ατιμάζουμε το όνομά Σου;» (Πού είναι αυτή η ευγνωμοσύνη; Πού είναι ο σεβασμός; Ακόμα και οι δούλοι του Θεού, οι ιερείς, το έχουν χάσει).

      7 Προσφέρεις ακάθαρτο ψωμί στο θυσιαστήριο μου και λες: «Πώς σε ατιμάζουμε;» – Λέγοντας: «Το τραπέζι του Κυρίου δεν αξίζει σεβασμού». (Οι ιερείς του Ιουδαϊσμού απαιτούν στάση σεβασμού).

      8 Και όταν θυσιάζεις κάτι τυφλό, δεν είναι κακό; ή όταν φέρνεις κουτσούς και άρρωστους, αυτό δεν είναι κακό; Προσφέρετε αυτό στον πρίγκιπά σας. Θα είναι ευχαριστημένος μαζί σου και θα σε δεχτεί ευνοϊκά; λέει ο Κύριος των δυνάμεων. (Στο εβραϊκό πρωτότυπο υπάρχει η λέξη «pekha», και αυτός είναι ο ασσυριοπερσικός τίτλος του κυβερνήτη, σατράπη, που χρησιμοποιήθηκε στους αρχαίους Εβραίους).

      9 Γι' αυτό προσευχηθείτε στον Θεό να μας ελεήσει. και όταν τέτοια πράγματα προέρχονται από τα χέρια σου, μπορεί να σε δεχθεί ευγενικά; λέει ο Κύριος των δυνάμεων. (Τα ρητά του λεγόμενου «Κύριου των Δυνάμεων» αποκαλύπτουν την εξαιρετικά εγωιστική, εξαιρετικά εξτρεμιστική θέση της κορυφής του Ιουδαϊκού ιερατείου, η οποία απαιτεί την πιο σεβαστική στάση απέναντι στον εαυτό της).

      10 Θα ήταν καλύτερα κάποιος από εσάς να κλειδώσει τις πόρτες, για να μην κρατούν μάταια φωτιά στο βωμό Μου. Δεν έχω εύνοια μαζί σου, λέει ο Κύριος των δυνάμεων, και η προσφορά από τα χέρια σου δεν είναι ευάρεστη σε μένα. (Αυτός ο λεγόμενος «Άρχοντας των Δυνάμεων» είναι πολύ ιδιότροπος).

      11 Διότι από την ανατολή του ηλίου μέχρι τη δύση το όνομά μου θα είναι μεγάλο ανάμεσα στα έθνη, και σε κάθε τόπο θα προσφέρουν θυμίαμα στο όνομά μου, καθαρή θυσία. Το όνομά μου θα είναι μεγάλο ανάμεσα στα έθνη, λέει ο Κύριος των δυνάμεων. (Το αρχιερατείο προτιμά να τρώει μόνο «καθαρές» τροφές, δηλαδή όχι άρρωστα ή ανάπηρα ζώα).

      12 Εσύ όμως τον βλασφημείς λέγοντας: «Το τραπέζι του Κυρίου δεν είναι άξιο σεβασμού, και το εισόδημα από αυτό δεν αξίζει τίποτα». (Οι ιερείς του Γιαχβέ εξέφρασαν δυσαρέσκεια. Μη μπορώντας να ξεπεράσει την αγανάκτησή του, ο Γιαχβέ, όπως ένας προσβεβλημένος, επαναλαμβάνει και πάλι τα ασεβή λόγια των υπηρετών του, βλασφημώντας το όνομά του).

      13 Και λέτε: «Είναι τόση δουλειά!» και το περιφρονείς, λέει ο Κύριος των δυνάμεων, και προσφέρεις κλεμμένα, κουτσούς και άρρωστους, και φέρνεις δώρα από σιτηρά της ίδιας φύσης: μπορώ να το δεχτώ από τα χέρια σου με χάρη; λέει ο Κύριος. (Το αρχιερατείο προτιμά να τρώει μόνο «καθαρές» τροφές, δηλαδή όχι άρρωστα ή ανάπηρα ζώα).

      14 Καταραμένος είναι ο δόλιος, που έχει ένα αρσενικό αδιάφθορο στο ποίμνιό του, και έχει κάνει όρκο, και θυσιάζει στον Κύριο τον διεφθαρμένο· επειδή, είμαι μεγάλος βασιλιάς, και το όνομά μου είναι τρομερό ανάμεσα στα έθνη. (Ο αρχιερέας (ή αρχιερατεία) απειλεί όλους όσους φέρνουν κακομαθημένα ζώα, προφανώς από φόβο μήπως δηλητηριαστούν).