Сайланма әсәрләр. Том 4. Аллаһы бүләге. Батый хан һәм Ләйлә / Избранные произведения. Том 4
тар, анда баргач та, уңга-сулга йөрү булмасын.
– Хәерле, углан, хәерле, – диештеләр юлдашлары.
– Кенәз безне килгән көнне үк кабул итәрме соң, углан? – дип сорады хан оныгы Хансөяр.
– Итәр. Мин аңа анам үтенечен дә җибәрдем. – Габдулла әмир хан оныгы Хансөяр белән тамгачы Асылгәрәйгә күз төшереп алды. – Мин беләм сезнең ни хакында сөйләшүегезне. Кисәтеп куям: бу хакта сүз дә булмасын. Безнең максат башка… Аңлаштык?!
– Аңламаган кая, аңлаштык, углан, аңлаштык, – диде икесе өчен дә Асылгәрәй.
– Алайса, Аллага тапшырып кузгалыйк.
Юлда Асылгәрәй һәрчак Хансөяр янында булырга тырышты. Җайдак атлар комачауламасын өчен, берсен сул якка, берсен уң якка алдылар. Хан оныгы Хансөярнең Асылгәрәй белән сөйләшәсе дә килә, әмма ярамый да иде. Кан дошманыннан үч алу төркиләрдә борын-борыннан килә, хәер, бер төркиләрдә генәме, бар халыкта да бар ул үч алу. Аллаһы Тәгалә язган язмышны узып, адәм баласына вакытсыз җәза биргән кешене җәзага тарту табигый. Ләкин бу чара гына дошманлыкны туктата алырмы? Үч үчкә илтер, диләр бит. Шул ук вакытта Аллаһы Тәгалә каһәреннән исән калган адәм тагын яманлык кылыр – кеше үтерер һәм бер гаепсез кешене. Аны ошбу азгынлыктан кем туктатырга тиеш соң? Үч! Әйе, әйе, бары тик үч! Хан оныгы Хансөяр үч алыр кенәз Святославтан. Бүген булмаса – иртәгә, иртәгә булмаса… Шик юк, бүген түгел, Габдулла углан аны кисәтеп куйды, Асылгәрәй агайны түгел, бигрәк тә аны, чөнки Святославтан үч алырга Коръән тотып ант иткәнен белә иде.
– Асылгәрәй агай, – диде ат юырткан җайдан хан оныгы Хансөяр. – Асылгәрәй агай, ишетәсеңме, куеп торыйк бу эшне, сабыр итик.
– Хуш, хан оныгы, син дигәнчә булсын, – диде Асылгәрәй һәм, атын чаптырып, алгарак чыкты.
Владимир каласына илчеләр, чынлап та, кичкә таба гына килеп җиттеләр. Кенәз Юрий аларны каршы алырга җансакчыларын җибәргән икән, кала капкасы янына җитүгә, алдан барган әмир Габдулланы күреп, кала тиуны атыннан төште, илчеләр башы атының өзәңгесенә килеп тотынды һәм баш иде.
– Олуг кенәз Юрий Всеволодович сезне көтә, әмир, – диде.
Кояш баеп килгәндә, капкалардан узып, урамнарга керделәр. Әмма урамнарда әллә ни кеше күренмәде, илчеләрне туры кенәз кәрвансараена алып килделәр. Йөк-йомышның җитдилеген белгән кебек, соң булса да, илчеләр кәрвансарайда туктап ашап-эчкәч, кенәз Юрий аларны үзенә дәштерде.
Алып килгән бүләкләрне барлап, Габдулла әмир үз ватанпәрвәрләре белән кенәз сараена юнәлде. Алдан да, арттан да аларны кенәз җансакчылары озата барды.
Тәхет ягында кенәз үзе генә түгел иде. Кенәз калкурак урындыкта утыра, ике яклап боярлар тезелгәннәр. Кенәзнең уң кулында митрополит Митрофан, чак кына арттарак епископ Кирилл, сул кулында кенәз Святослав. Тәхет ягы ул хәтле яктыртылмаган булса да, хан оныгы Хансөяр күрде: Святослав гүя аннан карашын яшерә иде. Бәлкем, ул аңа гына шулай тоелгандыр, һәрхәлдә, Святослав та аңа игътибар итте, бер мәлгә аларның күзләре очрашты, һәм ике арада ут чаткылары узды.
Габдулла әмир кенәзгә баш иде,