tərəfindən tez-tez təriflənən üstünlükləri mənə bərk toxunurdu.
Yadımdadır ki, mən dəfələrlə qaçarkən yalandan ayağımı sürüşdürüb onun üstünə yıxılar, kitablarını cırar, boş bəhanələrlə dalaşmağa çalışardım. Amma Allahın qulu hünər edib bir gün azca canlansaydı, qəzəblənsəydi, istədiyimin tərsinə bir şey söyləsəydi, pişik kimi boynuna atılıb onu tozun-torpağın içinə yıxar, saçlarını yolar, ilan gözlərinə bənzəyən yaşıl gözlərini barmaqlarımla tökərdim.
Ayağına daş salıb onu ufuldatdığım günü sevincimdən, şadlığımdan titrəyə-titrəyə xatırlardım. Amma o özünü bişmiş, yetişmiş bir insan sayaraq, mənə yuxarıdan aşağı baxar, kinayə ilə gülümsəyərək sanki deyərdi: «Bu uşaqlıq nə vaxta qədər davam edəcək, Fəridə?»
– Yaxşı, bəs səndə bu nərmə-naziklik, elçi qabağına çıxan köhnə zəmanə qızları kimi naz və ədalar nə zamana qədər davam edəcək?..
Təbii ki, bu sözləri mən heç bir vəchlə ona söyləyə bilməzdim… Yaşım, maşallah, on üç-on dörd idi… Bu yaşda bir qız, etdiyi qabalığı bu qədər nəzakətlə qarşılayan gənc oğlana daha artıq sataşa bilməz. Dodaqlarımdan qeyri-ixtiyari yersiz söz çıxmasından qorxaraq, əlimi ağzıma tutar, onu doyunca söymək üçün bağçanın tənha guşələrinə qaçardım.
Yağışlı bir gün idi. Kamran köşkün alt mərtəbəsində bir neçə qohum qadınla tualet barəsində söhbət edirdi. Qadınlar tikdirəcəkləri qış paltarlarının rəngi haqqında onun fikrini soruşurdular.
Mən bir küncdə dilimi çıxarıb, gözlərimi qıyıb, bütün diqqətimi toplayaraq yırtıq bir köynəyin qolunu yamamaqla məşğuldum. Özümü saxlaya bilmədim, qəhqəhə çəkib gülməyə başladım.
Xalaoğlum:
– Nəyə gülürsən? – deyə soruşdu.
– Heç… – dedim, – ağlıma bir şey gəldi…
– Nə gəldi?
– Demərəm…
– Di yaxşı, naz eləmə… Əslinə qalsa, sən söz saxlayan deyilsən, əvvəl-axır söyləyəcəksən.
– Elə isə, acığın tutmasın… Sən xanımlarla tualet barəsində danışanda düşünürdüm ki, Allah səni yanlış yaratmışdır… Sən gərək qız olaydın… Amma indiki yaşında yox… On üç-on dörd yaşlarında…
– Yaxşı bəs sonra?..
– Bayaqdan bəri bir qarış yeri tikincəyə qədər barmağımı dəlik-deşik etdiyimə görə, mən də iyirmi iki yaşlarında oğlan…
– Hə, sonra?..
– Sonra nə olacaq, Allahın əmri ilə, peyğəmbərin şəriəti ilə səni özümə alardım, qurtarıb gedərdi.
Otaqda bərk qəhqəhə qopdu. Başımı qaldırdım və bütün gözlərin mənə zilləndiyini gördüm.
Qonaqlardan biri yersiz bir söz dedi:
– Çox yaxşı, amma bu iş indi də mümkündür, Fəridə!
Çaşıb qaldım. Gözlərimi geniş açaraq dedim:
– Necə?
– Necə olacaq… Kamrana ərə gedərsən… O sənin tualetlərinlə məşğul olar, söküklərini tikər… Sən də bayır işlərinə baxarsan…
Qəzəblə yerimdən qalxdım. Ancaq bu qəzəbim əslində özümə idi. Sözün bu yerə gəlib çatmasına özüm bais olmuşdum. Mən çərən-pərən danışmaqda bu qədər irəli getməzdim, amma yəqin ki, əlimdəki yamaq işi bütün diqqətimi almışdı.
Buna baxmayaraq mən özümü sındırmayıb yenə hücuma keçdim və dedim:
– Mümkündür, amma Kamran bəy üçün zərərli olar, çünki Allah eləməmiş, evdə bir dava düşərsə, xalaoğlumun halı necə olar? Vaxtı ilə onun zərif ayaqlarına düşən daşı yəqin ki, unutmamışdır.
Yenə gülüşmə başlandı, qəribə bir ciddiyyətlə öz otağıma yönəldim. Amma qapıda ayaq saxladım və dönüb dedim:
– Üzr istəyirəm, on dörd yaşında bir qızın belə danışması ayıb olsa da təqsirimdən keçin.
Ayaqlarımı pilləkənin taxtalarına vura-vura, qapıları çırparaq öz otağıma çıxdım. Özümü top kimi çarpayımın üstünə atdım. Aşağıda qəhqəhələr davam edirdi. Kim bilir, bəlkə də mənimlə əylənirdilər.
Kamranla evlənmək, yəqin ki, yaxşı bir şey olacaqdı. Çünki yaşlarımız getdikcə artır, onunla dava salmaq fürsəti gündən-günə uzaqlaşırdı. Bircə dəfə də olsun saç-saça tutuşub döyüşərək ondan acığımı çıxarmaq üçün, evlənməyimizdən başqa çarə qalmırdı.
Yay tətilinin sonlarında məktəbimiz bir müddət için-için qaynar, bu coşqunluq ancaq imtahana yaxın yatışardı.
Səbəbi bu idi: on üç-on dörd yaşına çatan katolik qız yoldaşlarım baharda Pasxa bayramında xristian əhd-ayinlərini edib ətəkləri yerə dəyən ipək paltarlar geyər, gəlin duvaqlarına bənzəyən qucaq-qucaq tüllərə bürünərək, İsa peyğəmbərə nişanlanardılar.
Kilsədə şam işıqları, orqanla çalınan ilahilər, hər tərəfi dolduran bahar çiçəkləri qoxularına qarışaraq, bir qat daha ağırlaşan buxur və aloe tüstüləri içində edilən bu nişan toyu çox gözəl bir şeydi. Amma hayıf ki, bu toydan sonra gələn tətil aylarında xain qız yoldaşlarım tez bir zamanda nişanlılarına vəfasızlıq edərdilər, mum rəngli, mavi gözlü İsanı qarşılarına ilk dəfə çıxan bir, bəzən də bir neçə oğlanla aldadardılar.
Məktəblər açıldığı zaman qız yoldaşlarım çamadanlarının gizli bir guşəsində məktublar, fotoşəkillər, xatirə çiçəkləri və daha nə bilim nələr gətirərdilər.
Bağçada iki-bir, üç-bir qol-qola gəzişdikləri zaman nələr danışdıqlarını bilirdim. Qızların ən məsum və dindarlarına hədiyyə edilən rəngli və bəzəkli peyğəmbər və mələk rəsmlərinin altında gizlənən fotoşəkillərin gənc oğlanların şəkli olduğunu anlamaqda çətinlik çəkməzdim. Bağçanın bir guşəsində qızlardan birinin öz yoldaşının qulağına yavaşcadan pıçıldadığı hekayəni gözümdən qaçırmazdım.
Bu mövsümdə qızlar iki-bir, üç-bir qruplara ayrılıb qol-boyun gəzişərdilər.
Təkcə mən biçarə, bağçada və sinifdə həmişə yalqızdım. Yoldaşlarım mənə qarşı, adətən, bir sirr dağarcığı halını alardılar. Onlar bacılardan artıq məndən çəkinərdilər. Deyəcəksiniz ki, nə üçün? Çünki çərənçi idim, saqqallı əminin dediyi kimi, ağzımda söz saxlaya bilməzdim. Məsələn, bir qızın bağça barmaqlığı arasından qonşu gənclə məsum bir çiçək alış-verişini duydummu, bağçada demək olar ki, car çəkərdim. Üstəlik, belə şeylərə yaman xoşum vardı.
Heç unutmaram, bir qış axşamı qiraətxanada dərs hazırlayırdım. Mişel adında çalışqan bir qız öz korazehin yoldaşına Roma tarixini başa salmaq üçün bacıdan icazə almış, ən dal cərgəyə çəkilmişdi. Qiraətxananın səssizliyi içində birdən hıçqırıq səsləri gəldi. Bacı başını qaldırıb dedi:
– O