Պարապ վախտի խաղալիք. Խաչատուր Աբովյան

ջուր կտրել ու բուսու մտել:

      Հենց է՛ն էր ուզում, մեկ ղուշ սպանիլ:

      Մոլլի մարաքեն ղուշը որ տեսավ,

      Բարով մնա՛՝ ասեց ֆորսկանին՝ թռավ:

      Ֆորսկանի աչքը կայծակին տվեց,

      Մոլլին պար գալիս որ տեսավ, վազեց,

      Թվանքի լուլեն միջիցն ճոթ էլավ,

      էնպես նրա գլխին սաստիկ վրա էկավ:

      Խեղճ Մոլլեն էլ եդ՝ գլուխը լաց էլավ.

      Էլ եդ իր զուռնեն փչեց, ու ասավ:

      Որ էն օրհնածը գլխին խելք դնի,

      Ի՞նչ անի, որ էլ բալի տակ չընկնի:

      «Տո տա՛վար՝ չոլումն ախր ո՞վ պար կըգա,

      Ի՞նչ ծուխ ա մտել քիթդ՝ քեզ դաղում ա:

      Տեսար ղուշն նստած՝ գըդակըդ վեր ա՛ռ,

      Կուզեկուզ ընկի՛ր դաշտ, ու ձոր ու սար:

      Ո՛չ ղուշ կփախչի, ո՛ չ դու կթագվիս,

      էս ի՞նչ բերիր դու էս օր իմ գլխիս»: —

      Մոլլի գլուխը հաստ, ու ծուծը բարակ.

      Ճամփին էլ կերած էնքան տուր, քոթակ,

      Սաղ Ղուռանն փորումն, կարթացող, տեղյակ

      Փեշերն վեր քաշեց, դրեց կռնատակն

      Ջարդված ղայլանը ու գզած գդակն.

      Փիր ու փեղամբար կանչելով՝ ընկավ

      ճամփեն կուզեկուզ, մեջքը կոտրելով,

      Կնկանն, զանքաչին օրհնություն տալով,

      Իր հարամ փորն էլ հետն անիծելով,

      Հենց մեկ բաղի մոտ հասավ, տնքալով:

      Բազմանչին հինգ օր աչքը չէ՛ր կպցրել,

      Գիշեր ու ցերեկ զարթուն մնացել:

      Որ գողը բռնի, հախիցը վեր գա:

      Կուզ Մոլլին տեսավ հենց բիրադի նա,

      «էս ա իմ գողըս, որ օրը ճաշին

      էսպես վախում ա, գընամ, նրա հոգին

      Հանեմ, վեր ածեմ, որ էլ մյուս անգամ

      Չըգա՝ թե ինքս էլ որ նըրան ձեն տամ»: -

      Աստված իմանա, թե ո՛րքան թագեց,

      Տունն էլ հեռու չէր, նրա բախտը բանեց:

      Գնացին դատաստան, որ գանգատ անեն,

      Մոլլի վերջի կարգն էս օր կատարեն:

      Բաղմանչին սկսեց իր զուռնեն փչել,

      Ախունդն Մոլլի կճուճն լավ ձեռնահարել:

      Տեսավ մեջը փուչ, էլ հատիկ չկա,

      Արձակեց Մոլլին՝ որ իր տունն գնա:

      Էնքան ծեծվել էր անճարն ու ջարդվել,

      Որ ջանումն էլ սաղ տեղ չէր մնացել:

      Քանի առնում էր դեղն ու մհլամը,

      Ու միտքը բերում կերածի համը,

      Վա՜յ էր կանչում ու դոշին վեր հատում,

      «Ով էս աշխարքումն, անիծած տեղումն

      Ամենի խոսքին միշտ ականջ կանի,

      Մեկ գլուխ ու թո՛ղ՝ երկու ձեռք անի»: —

      ԵՐԿԱԹԱԿԵՐ ՄՈԻԿՆ ՈԻ ԱՂՔԱՏ ՀԱՐՈՒՍՏԸ

      Փո՛ղն ա բան տեսնում էս մեր աշխարքումն:

      Գեղըցու խոսք ա, հո ես չեմ ասում,

      Բայց խի՛ստ հէսաբի,

      Ով բանը չափի:

      Մահն Էկավ դուռը մեկ հարուստ մարդի,

      Խեղճն ուներ հենց մեկ բեդովլաթ որդի:

      Կանչեց նրան մոտն, խելք դըրեց գլխին.

      «Գիտեմ, որ ասեց՝ իմ դատած մալին

      Ղադրը չե՛ս անիլ, կուտես, կմարսես.

      Վերջն դռնեդուռ հաց պետք է ուզես:

      Արի՛, խրատըս գետինն մի՛ քցիր,

      Երբ էս օրին դու հասնիս, գոմն մտի՛ր,

      Պարանը քցի՛ր էն մեծ սնի արանքն,

      Կախվի՛ր, ու խեղդվի՛ր, թե ատես քո կյանքն»: —

      Շաբաթ չըքաշեց, որ հերը թաղեց.

      Մեկ մարդ աշխարքումս էլ նա չըթողեց:

      Սազանդար ասես, դմբակ ու դայրա.

      Էլ դափ ու զուռնա, չմընաց, մոյդա,

      Բարեկամներին գլխին հավաքած,

      Փորի հետն ընկավ, քեֆ արեց, ցնծաց:

      Էս