імпэтна падбухторваў ваякаў на грозных канях:
– Бійце ў сэрца іх – бійце мячамі, не давайце чужынцамі быць!
Рыцары білі ўсіх, хто не жадаў навярнуцца ў лацінства. Яны разрабавалі Канстанцінопаль і нават на нейкі час стварылі сваё каралеўства. Натуральна, пасля гэтага падступныя Грэкі не змаглі падбухторваць хаўруснікаў-дзікуноў да паходаў на Рым.
Так лацінскія і бізантыйскія цемрашалы, якія не знайшлі паразумення ў справе грэхазнаўства, ледзь не знішчылі хрысціянскую цывілізацыю, не маючы з гэтага аніякай карысці.
Всякому городу нрав і права, всякий имєєт свой ум, голова!
Надалей менталітэт Homo Slavіanikus’аў фармаваўся не толькі гістарычнай традыцыяй, рэлігійнай дагматыкай, рытуальнымі забабонамі і загадамі правадыроў, але найперш – навакольным асяродкам.
Кацапы, якія першапачаткова жылі ў змрочных пушчах, па хуткім часе звялі амаль ўсе дрэвы на дровы пад самагонныя апараты. На месцы пракаветных лясоў разлегліся тужлівыя стэпы. Неабазнаныя ў экалогіі дзікуны роспачна паглядалі адзін на аднаго, задаючыся класічнымі пытаннямі “Кто виноват?” і “Что делать?” Басурмане з Залатой Арды, пад пратэктаратам каторай і знаходзіўся тагачасны Кацапстан, акурат і далі адказ на апошняе пытанне: бясконцыя стэпы сталіся ідэальным месцам для качавога ладу жыцця.
Новы жыццялад адразу прыйшоўся даспадобы праўдзівым нашчадкам угра-фінаў, саманазваных “старэйшымі” Homo Slavіanikus’амі. Бясконцыя орды ў кібітках, на конях, сабачых запражках і проста пешкі хаатычна пацяклі ў пошуках месцаў, прыдатных для выпасу быдла. Пакуль жывёлы пасвіліся на пашы, лайдакі-качэўнікі бавілі час ва ўлюбёных нацыянальных забавах: лютых запоях, хараводах з мядзведзямі, брутальных бойках адзін з адным, а таксама ў халопскіх спевах на гонар чарговага князька, накінутага ім басурманскім ханам. У перапынках качэўнікі пахмяляліся настоянкамі на мухаморах і гадзілі пад кібіткі, традыцыйна разважаючы пры гэтым пра Веліч Кацапскага Духу. Калі капытныя істоты канчаткова спусташалі навакольныя пашы, а іх гаспадары – запасы ежы і пітва, увесь табар збольшага цверазеў і падымаўся ў пошуках месца, прыдатнага для чарговага кібіткавага мястэчка.
Але неўзабаве амаль увесь стэп быў вытаптаны і запаскуджаны. І тут Кацапы, па ўзоры старэйшых братоў-Басурманаў, скемілі, што месцы, вартыя выпасу, трэба заваёўваць. З гэтае прычыны кацапскае грамадзства і было зарганізавана па мілітарным прынцыпе з падзяленнем на “сотни”, “тысячи” і “тьму”. Навязлівая ідэя “вызвалення суседніх народаў” для няўхільнага пашырэння ўласных выпасаў сталася галоўнай ідэалагічнай дактрынай Кацапстану. Суседнія народы бязлітасна вызваляліся ад уласнай годнасці, маёмасці, культуры, мовы, рэлігіі, а ў выпадках доўгага супраціву – і жыцця. На новых межах качэўнікі неадкладна ставілі безгустоўныя каменныя бабы – так званых “воінаў-вызваліцеляў”, якія і дагэтуль захоўваюцца ў некаторых малаадукаваных паланёных плямёнаў.
Частка Кацапаў