стрымана азваўся я.
– А пра што вы надоечы з гэтай пульхнай валейбалістачкай з 11 «Б» гутарылі? – пераможна ўклеіла яна штучку і ўрачыста ўтаропілася мне ў твар, ажно на ім шчэць заварушылася. Я адразу зразумеў, які эпізод меўся наўвеце, але ніяк не мог даць хуткага ёмкага і, галоўнае, адчэпнага адказу. Ліхаманкава вышукваючы прыдатнае тлумачэнне, я не знайшоў нічога лепшага, як проста пераказаць практыкантцы ўвесь эпізод, не забываючы напусціць дыму слоўнай велягурыстасці. – Валя, вы ж цудоўна ведаеце, што адны і тыя самыя з’явы могуць успрымацца людзьмі па-рознаму ў залежнасці ад кантэксту з’яваў і кантэкстуальнай заангажаванасці рэцыпіентаў. Гэта, як у прыпавесці пра слана і сляпых мудрацоў, якія па-рознаму яго апісвалі, бо кантэкстуальна мелі дачыненне не з цэлым сланом, а з паасобнымі яго часткамі: хвастом, нагамі, хобатам…
– Дык вы ёй пра хобат распавядалі?! Як я не здагадалася?! – не прамінула пакпіць практыкантка.
– У тым і фішка, што я ёй нічагуткі і не расказваў. У нас у школе завядзёнка: настаўнік-прадметнік выводзіць вучняў да гардэробу, калі ягоны ўрок у іх апошні гэтым днём. Вось так і было, што ўсе «бэшкі» ірванулі хутка, а валейбалістка апошняй, і я выходжу за ёй. Яна спытала, куды я іду. Я сказаў: «Трэба ж вас правесці». «Да пасцелі?» – удакладніла яна. А потым нямая сцэна.
– Ой, – суразмоўніца на хвілю прыкусіла губу і было бачна, што маё тлумачэнне яе не задаволіла, але стала перапрашацца, нібы я таго мусова патрабаваў. – Усё скеміла зараз. Я пачула тады толькі слова «пасцель» і яно мяне збіла з панталыку. Прабачце.
У настаўніцкую пастукалі. Дзверы прачыніліся, і я пачуў голас Арыны Зарыцкай: «Дзень добры. Выбачайце, калі ласка. Эрнеста Скіргайлавіча можна?». Я падняўся і пакрочыў пад новыя позіркі каляжанак і нястрымны Валін каментар: «А вы карыстаецеся папулярнасцю». Давялося прыгразіць практыкантцы кулаком. Яна ж не ведала пра маю схільнасць ніколі не ўздымаць руку на жанчын.
10
Арына разам з Мілай і надалей не здраджвалі сваёй звычцы з’яўляцца, каб выцягнуць мяне з няпростае сітуацыі ці змрочнага настрою. Аднак той візіт быў рэдкім выключэннем.
– Час не марнуеце, – маючы на ўвазе практыкантку, зазначыла Зарыцкая і папрасіла рэпрынт рарытэтнай кнігі «Крывічанскае звяздарства» Чэслава Драбышэўскага.
Міла ў запытах была больш сціплай і пацікавілася зборнікам з артыкулам «Классовый подход к формированию потребности в духовном общении» Людмілы Мухарскай. Кніжкамі я ніколі асабліва не раскідваўся. Але для гэтых дзвюх дзяўчын – маіх выратавальніц і будучых каляжанак – я не пашкадаваў бы і «Полацкага летапісу», калі б ён у мяне, вядома, быў.
– Хадземце ў кабінет. Пакуль дойдзем, і званок будзе. А то Зінаіду Львоўну неяк не вельмі хочацца ад работы адрываць.
– О, яна нам таксама патрэбная, – дуэтам прамовілі сяброўкі, што ў іх на маёй памяці атрымлівалася гады ў рады.
– Хто два зайцы гоніць… – удаючы ментаршчыну, пачаў быў я.
– … ніводнага вожыка