уянган шушы шиге белән килешәсе килмичә, шул ук вакытта кинәт әрләп ташлап йә ялгыш сүгенеп, кызын куркытмас, рәнҗетмәс өчен тыштан тыныч кына:
– Зурдан купкансыз түгелме соң? – дип сорады.
– Зурдан дип… Ә абзар-кура?
– Aбзap-кypa?!
– Әйе, әти. Анысы да өр-яңа. Өй белән берочтан анысын да өр-яңаны корып ташладылар. Нигә калдырып торырга? Келәтне сиплисе бар дип, үзең дә ясканган идең, анысын да элеккесе ише генә итмәделәр – ындыр табагына тиң итеп салдылар.
– Кызым! Мәрзыя… Алайса, шыр ялангач калганбыз түгелме соң?
– Нинди шыр ялангач?.. Нинди шыр ялангач! Ул яңа мунчасы гына да ни тора! Син салган усак кына иде, мүк урынына да салам. Бусы нарат, кызлар чәче шикелле сап-сары сүс белән мүкләнгән.
– Мунча да көл булып очтымыни?
– Көл дип инде… Көлләрен, кисәү башларын, мотоцикл калдыкларын, өч алмагачны янганның икенче көнендә үк бульдозер белән кырып-себереп, иске тегермән чокырына түктеләр.
Сөнгатулланың елап җибәрәселәре килде.
– Берни дә калмадымыни?
– Өскә кигән кием дә Сабан туе мәйданына утырып чыккан «Жигули» инде. Әле ярый янгын Сабан туе көненә туры килде. Көрәшчеләр батырга чыгуга – пожар. Бөтен мәйдан чапты. Ул җыелган халык, әти, ул халык! Хәйран тамаша!
– Сөнгатулла Тимершинның йорт-җире көлгә әйләнүен бөтен авыл җыйнаулашып тамаша кылуы хәйран булмыйни!
– Ни, әти, карап тормадылар.
– Тормаганнармы соң? Теш казырлык шырпы калмагач?!
– Алар башка өйләрне уттан саклады. Очыбыз белән янабыз дип курыккан идек.
– Ә Муса, каз сөзгән нәрсә? Муса нишләде? Бастырык буе гәүдәсе белән бер сандык та чыгармагач, Тимершин фамилиясен йөртүе хәрәм!
– Ул мәйданда көрәшеп калды шул.
Җан ачуы белән сүгенәсе килүен басар өчен, Сөнгатулла бу юлы «Чә!» дип кенә калмады. Бу юлы ул:
– Кит әле! – диде. – Йорт-җире яна, ә ул көрәшеп калдымы? Кайтып та тормадымыни?
– Кайтты, ник кайтмасын ди, «Жигулие»ның арткы утыргычына батыр калганы өчен алган биш йөзлек паласны җәйгән дә шуның өстенә дүрт пот ярымлы тәкә бәйләп салган.
– Ничек инде ул – бар халык янгынга чапкан, ә Муса бил алышып ятканмы?
– Кызык инде, әти, әйеме? – диде Мәрзыя, көлгәндәй итеп.
– Бу хәтле дә үземә охшар икән, билләһи газыйм!
– Чат инде, әти, чат! Көрәш судьясы Гамбәр абзый да шаклар катты. «Без монда пожар сүндерәбез, ә батырны кем билгеләгән?» Әйдәгез, яңабаштан! Көрәштә мин судьямы, әллә Пушкинмы?» – диде.
– Хак әйткән.
– Абый: «Дөньяда ут чыкканда, татар көрәшендә саф намустан да гаделрәк судья юк», – дип кырт кисте.
– Ул да шәп әйткән ләбаса, шайтан!
Улының бу сүзләрен үзенең чуалчык хәтере җуймасын дигәндәй, Сөнгатулла эчтән генә: «Дөньяда ут чыкканда, татар көрәшендә саф намустан да гаделрәк судья юк», – дип кабатлады. Йөрәк түрендә үлгәнче тотардай яхшы сүзләр. Улының сүзләре аның борчуларын, дулкынлануын баскандай итте. Су өстеннән чагылган нурлар һәм талгын җил битен, чигә чәчен, беләкләрен киптерде.
– Шуннан? – дип сорады ул.
Мәрзыя:
– Шуннан…