Теодор Драйзер

Kerri bacı


Скачать книгу

keçdiyini axşam sənə danışaram, – dedi.

      O, günəş şüalarına qərq olmuş küçəyə çıxdı, burada xırda firma qulluqçuları ilə ağzına qədər dolmuş konka vaqonları və fəhlələr hər iki tərəflə hərəkət edirdilər. Adamlar qapılardan çıxıb tələsik müxtəlif tərəflərə dağılırdılar. Kerri özünü bir qədər yüngül hiss etdi. Səhər günəşinin parlaq işığında, mavi səmanın altında, təmiz və saf küləyin qarşısında hansı qorxu uzun müddət davam edə bilər? Gecələr hətta dumanlı günlərdə belə qorxu və uğursuz duyğular artır və möhkəmlənir, amma açıq havada, günəşli gündə insan ölüm qarşısında belə qorxunu itirir.

      Kerri getdikcə irəliləyirdi, o körpünü keçib, Beşinci avenüyə döndü. Bu küçə, bozumtul əhəng daşından, tünd qırmızı kərpicdən hündür divarları olan dar dərəni xatırladırdı. Böyük aynalı vitrinlər təmizlikdən parıldayırdı. Gurultulu arabalar küçələri doldurmuşdu. Hər tərəfdə böyüklər və uşaqlar dəstə ilə hərəkət edirdi. Kerrinin qarşısına onunla bir yaşda olan qızlar da çıxırdı və sanki bu qızın cəsarətsizliyini duyaraq onu həqarətlə süzürdülər. Kerri bu şəhərdəki həyatın vüsətinə heyrət edir, onda müəyyən bir rol oynamaq üçün nə qədər çox bilmək lazım olduğunu düşünürdü. O heç bir şeyə yaramayacağından, işi bacarmayacağından, onu tənbəl hesab edəcəklərindən qorxurdu. Onun hər yerdə rədd edilməsi bir iş bilmədiyindən deyildimi? Birdən onu söyüb təhqir etsələr və biabırçılıqla küçəyə atsalar nə edəcək?

      Kerri ürək çırpıntısı ilə, nəfəsini çətinliklə alaraq Adams-strit və Beşinci avenü küçələrinin tinində olan böyük ayaqqabı fabrikinə yaxınlaşırdı. Lift onu dördüncü mərtəbəyə qaldırdı, ancaq orada heç kəs yox idi. Yalnız hər tərəfdə tavana qədər qalaqlanmış yeşiklərin arasında uzun keçidlər var idi. O qorxa-qorxa dayanıb birisinin bayıra çıxmasını gözləyirdi.

      Çox keçmədən m-r Braun gəldi, ancaq görünür o, Kerrini tanımadı.

      – Sizə nə lazımdır? – deyə o soruşdu.

      Kerrinin ürəyi düşdü. –

      – Siz bu gün gəlməyimi buyurdunuz… Mən iş barəsində…

      – Bəli, bəli – deyə o, qızın sözünü kəsdi. – Hm! Sizin adınız nədir?

      – Kerri Miber.

      – Belə, – deyə o təkrar etdi. – Arxamca gəlin.

      Onlar təzə ayaqqabı iyi gələn yeşiklər arasındakı qaranlıq keçidlə gedərək, emalatxananın dəmir qapısına çatdılar. Kerri qolları çırmanmış ağ köynəkli və göy önlüklü kişilərin işlədiyi maşınların gurultu və taqqıltı saldığı alçaq tavanlı geniş emalatxananı gördü. Kerri avtomatların arası ilə utana-utana öz müşayiətçisinin arxasınca gedirdi. Onlar emalatxananın uzaq bir küncündə liftə girib, altıncı mərtəbəyə qalxdılar.

      M-r Braun əlinin hərəkətilə ustanı çağırdı, o da maşın və iş stolları labirintindən cəld onun yanına çıxdı.

      M-r Braun:

      – Bu, sənə söylədiyim qızdır, – dedi və sonra Kerriyə tərəf dönərək əlavə etdi: – Onunla gedin!

      Bu sözdən sonra m-r Braun getdi. Kerri isə yeni rəisinin arxasınca, otağın kontor üçün ayrılmış bir küncündə olan balaca stola doğru getdi.

      – Siz heç ayaqqabı emalatxanalarında işləmisinizmi? – deyə usta çox ciddi bir tərzdə soruşdu.

      – Yox, ser.

      Görünür, usta belə işçi ilə məşğul olmaq istəmirdi. Hər halda o, Kerrinin adını yazdı və onu emalatxananın içərilərində şaqqıldayan maşınların önündə, kətillər üzərində cərgə ilə oturan qızların yanına apardı. O, maşınla ayaqqabı üzlüklərini deşən bir qızın çiyninə əlini qoydu.

      – Necə işlədiyinizi bu qıza izah edin, – deyə usta Kerrini göstərdi. – Qurtaranda isə mənim yanıma gəlin!

      Ustanın müraciət etdiyi qız cəld qalxıb yerini Kerriyə verdi.

      – Bu çox asan işdir, – deyə o, Kerriyə tərəf əyildi, – siz ancaq dərini bax belə tutun, buradan sıxın və maşını işə salın.

      Qız, kişi ayaqqabısı üzlüyünün sağ tərəfini kiçik saxlayıcılarla bərkitdi və maşının yan tərəfindəki balaca düyməni basdı. Maşın dərhal hərəkətə gəldi və üzlüyün kənarında bağ keçiriləcək deşik açaraq, girdə dəri parçaları tullamağa başladı.

      Qız Kerrinin işinə baxıb onun öz vəzifəsinin öhdəsindən yaxşı gəldiyinə əmin olduqdan sonra getdi.

      Kerri dəri parçalarını sağ tərəfdəki maşında oturan qızdan alır və sol tərəfdə oturan qonşusuna verirdi. O dərhal başa düşdü ki, müəyyən orta sürət götürmək lazımdır, yoxsa onun yanında üzlüklərdən qalaq əmələ gələcək və beləliklə də onun sol tərəfində oturanların işi ləngiyəcəkdir. Kerrinin ətrafa baxmağa vaxtı yox idi, o səylə işə girişdi.

      Qonşuları Kerrinin sıxıldığını, həyəcanlandığını başa düşür və işin sürətini bir qədər azaltmaqla ona bacardıqları qədər kömək etməyə çalışırdılar.

      Kerri bir saniyə də maşından ayrılmırdı, onun yeknəsəq işləməsi əsəbləri sakitləşdirir, təsəvvürün doğurmuş olduğu qorxunu qovurdu. O yavaş-yavaş emalatxananın qaranlıq olduğunu hiss etdi. Ağır hava təzə gön iyi ilə dolmuşdu, ancaq bu onu sıxmırdı. Amma ətrafdakıların gözlərini ona dikdiklərini görür və kifayət qədər sürətlə işləmədiyi fikrindən əzab çəkirdi.

      Bir dəfə Kerri üzlüyü maşına yanlış qoyub, sıxacla əlləşdiyi zaman onun gözü qarşısında iri bir əl göründü və sıxacı bərkitməkdə ona kömək etdi. Bu, ustanın əli idi. Kerrinin ürəyi elə şiddətlə döyündü ki, dərhal ətrafdakı şeyləri görmək qabiliyyətini itirdi və işi tamam dayandırdı.

      Usta:

      – Maşını işə salın! – dedi. – Eşitmədiniz, maşını işə salın! Başqalarını ləngitməyin.

      Bu səs qızı ayıltdı. O güclə nəfəs ala-ala dəhşətli həyəcan içərisində yenidən işə başladı. Yalnız arxasındakı kölgə yox olandan sonra o, dərindən nəfəs aldı.

      Vaxt keçir və getdikcə otağın havası daha da ağırlaşırdı. Kerri boğulduğunu hiss edirdi, o su içmək istəyirdi, lakin yerindən tərpənməyə cəsarət etmirdi. Onun oturduğu kətilin nə söykənəcəyi, nə də ayaq qoymağa yeri var idi, qız bütün bədənində nə isə çox pis bir ağrı hiss etməyə başladı. Bir az sonra onun beli ağrıdı. Kerri tərpənir, çevrilir, tez-tez vəziyyətini dəyişirdi, lakin bunlar çox az kömək edirdi. O yorulmağa başladı.

      – Niyə ayaq üstə işləmirsiniz? – deyə qonşusu qısaca ona məsləhət verdi. – Bu qadağan deyildir.

      Kerri təşəkkür hissi ilə ona baxdı.

      – Mümkünsə mən də elə edərəm, – dedi.

      O kətildən qalxaraq bir müddət ayaq üstə işlədi, lakin məlum oldu ki, bu vəziyyətdə işləmək daha pisdir: onun boynu və çiyinləri ağrıdı.

      Emalatxanada hökm sürən