гулханига ўтин қалайди. Алалоқибат, муттасил ғазабланиш сизни майдакаш ва бадбуруш инсонга айлантириб қўйганини англаб, тез қаҳрингиз келгани учун ўзингизни койишни бошлайсиз. Содда қилиб айтганда, сиз жаҳлингиз чиққани учун ўзингизга жаҳл қиласиз, ўзингизни еб битирасиз. Жин урсин! Аламимни кимдан олсам экан?!
Ёки бирор юмушни тўғри бажариш ҳақида шу қадар хавотирланасизки, натижада, айни мана шу хавотир зарпечагига ўралашиб қоласиз. Ёхуд ҳар бир хатойингиз туфайли ўзингизни айбдор ҳис қилавериб, сурункали айбдорлик ковагига тушиб кетгандай бўласиз. Ёки ўзингизни шунчалик маҳзун ва ёлғиз кўрасизки, шунчаки бу ҳақида ўйлашнинг ўзи ҳам дардингизни бир неча марта оширади.
Надомат ўрасига хуш келибсиз. Тўғрироғи, сиз унда бўлгансиз ва айни дамда ўзингизни ўша ердагидай ҳис этмоқдасиз: “Худойим, яна ўша хасратдан қоронғулашган ўра – наҳотки, мен шунчалик омадсиз ва ношудманки, ундан чиқиб кетиш чорасини тополмасам? Мен ўзимни омадсиз ҳисоблаганим туфайли омадсиз ҳис қиляпман. Бунга чек қўйишим керак. Жин урсин! Яна ўзимни омадсиз дедимми? Яна шу хатони такрорладим. Мен омадсизман! Жин урсин!!!
Ўзингни бос, ошна. Сен бунга ишонасанми ёки йўқми, айнан шу ҳолат инсон табиатига хос гўзаллик ҳисобланади. Бинобарин, Ер юзидаги камдан-кам жонзотлар мантиқан фикрлаш қобилиятига эгадир. Биз, инсонларга эса фикрларимиз ҳақида фикрлаш сингари ноёб хислат ато этилган. Масалан, мен: “YouTube’да Майли Сайрус иштирокидаги видеоларни кўрсамчи?” деб ўйлашим мумкин, бироқ шу заҳоти: “Бундай видеоларни кўриш учун ақлдан озган бўлишим керак,” деган хаёл билан миямга бир неча сония олдин келган фикрдан воз кеча оламан. Инсон онги нақадар мўжизакор!
Энди эътиборингизни бир муаммога тортсам. Бугунги жамиятларда ижтимоий тармоқлар истеъмолчилик маданияти ва дабдабага муккасидан кетиш, риё ва кўз-кўз қилиш (“қара, мен сендан яхшироқ яшаяпман”) иллатларини урчитиб, хавотир, қўрқув ва айбдорлик каби салбий жиҳатларни одатий ва табиий тарзда қабул қила олмайдиган бутун бир авлодни тарбиялади. Гапимга ишонмасангиз, Facebook ёки Instagram тармоғидаги лентага назар ташланг: ҳамма бахтиёр, зебу зийнат дарёсида сузмоқда. Қара, бу ҳафтанинг ўзида саккиз киши турмуш қурибди! Телевизорда эса туғилган кунига Ferrari совға қилинган ўн олти ёшли қиз ҳамда тугаган ҳожатхона қоғозини автоматик алмаштирадиган илова яратиб, нақ икки миллиард доллар ишлаб топган бола намойиш қилинмоқда.
Сен бўлса, бу орада уйда ўтириб, ҳеч нимани қойиллатолмаяпсан. Уларга қараб кутганингдан ҳам омадсиз инсон эканлигинг, ҳаётда ҳали ҳеч нимага эришмаганинг ҳақида ўйлай бошлайсан.
Надомат ўраси миллионлаб инсонлар ҳаётини ташвиш, ғазаб ва ўзига бўлган нафрат билан заҳарловчи том маънодаги вабога айланган.
Авваллари ота-боболаримиз ўйлаган ниятларига ета олмасалар, “Бугун кетмоним учмади. Ҳаёт шунақа. Яхшиси, бориб қўлимдан келган ишни қила қолай,” деб яшашда давом этган.
Ҳозир-чи? Ҳозир ўзингни нари борса, беш дақиқага омадсиз ҳис этсанг, мутлақо бахтли ва жаннатмонанд