Əbuəlisina. Kayum Nasıri

yerdə oxudu. Ha-mını ağlasığmaz heyrət bürümüşdü. Bəziləri elə güman edirdi ki, bu “cin-şeytan” işidir, digərləri isə bunu cadu-gərlərə isnad edirdilər.

      Xeyli müzakirədən sonra belə qərara gəldilər ki, qızın yataq otağının dövrəsində xidmətçilərdən mütləq keşikçi qoymalı, bütün qapılarda silahlı gözətçilər düzməli, sarayı isə hər tərəfdən qoşunla əhatə etmək lazımdır.

      Axşam düşdü, hava qaralmağa başladı. Hər yerdə ke-şikçilər dayanmışdı. Sarayın yanından bir milçək belə ya-yınıb keçə bilməzdi. Xidmətçi qadınlar gözlərini qırpma-dan şahzadənin keşiyini çəkirdilər.

      

      Göy üzündə ulduzlar parladığı zaman halvaçı Əbuəli-sinaya yenidən yalvardı ki, onu qızla görüşdürsün. Əbuəli-sinanın oğlana ürəyi yandı və onun istəyinə kömək etdi.

      Qaranlıq daha da qatılaşırdı. Sarayda sakitlik hökm sürürdü. Lakin həyəcan içində olan saray əhlinin yuxusu tamam qaçmışdı. Onlardan hər biri öz qoçaqlığını göstər-məklə şahın gözündə fərqlənməyə can atırdı.

      Birdən şahzadənin yataq otağında çaxnaşma düşdü. Hamı şahzadəyə tərəf yüyürərək “hara, hara gedirsən?”– deyə qışqırışdılar. Lakin onu nə kənizlər, nə qapıdakı ke-şikçilər, nə də sarayı əhatə etmiş qoşun saxlaya bildi.

      Sübhə qədər aparılan axtarış heç bir nəticə vermədi. Şahzadə bu gecəni də halvasatanın yanında keçirdi. Səhər açılanda o, yenə də öz evinə qayıtdı.

      Şah daha da bərk qəzəbləndi. O, yenidən saray əhlini toplayıb onlarla məsləhətləşməyə başladı.

      Qızğın mübahisədən sonra məsləhətləşib belə qərara gəldilər ki, qızın yatağı yanına islanmış zəfəran qoysunlar, əgər o, yenə bir yerə getmək istəsə, onu buraxmazdan əv-vəl əllərinə həmin zəfərandan sürtsünlər. Qız zəfəranlı əl-ləri ilə hər gecə getdiyi evin qapısının dəstəyindən tuta-caq, onda bu izlə təqsirkarı tutmaq olar, – deyə şahın adamları mühakimə yürütdülər.

      Təyin edilmiş vaxtda qız yataqdan qalxdı, otaqdan hə-lə çıxmamışdı ki, onun əlini zəfəran suyuna batırdılar. Doğrudan da, qız halvasatanın otağına girəndə qapının dəstəyində beş barmağının beşinin də izi qaldı.

      Əbuəlisina saray xidmətçilərinin hiyləsini anlamışdı, özünün ehtiyatkarlığı sayəsində şəhərin bütün mağaza və qapılarının dəstəklərində barmaq izləri peyda oldu.

      Qız öz sarayına, “qızıl qanadlı məhəbbət quşu səmanı dolanıb bütün gümüşü ulduz danələrini dənləyəndən”, yəni səhər açılandan sonra qayıtdı.

      Şah sarayın keşikçi dəstəsinin rəisini yanına çağırtdı-rıb dedi:

      –Dərhal əmr edin ki, paytaxtın bütün qapılarının dəs-təklərini yoxlasınlar, hər kəsin qapısının dəstəyində bar-maq izi tapıldı, onu tutub yanıma gətirin. Mən onu edam etdirəcəyəm.

      Sarayın keşikçi dəstəsinin rəisi özü ilə bir neçə nəfər keşikçi götürüb axtarışa başladı. “Cinayətkarı tutsam, şa-hın qarşısında başqalarından fərqlənərəm”, – deyə özlü-yündə xəyal edirdi.

      Lakin saraydan çıxarkən onu heyrət bürüdü. Sarayın bayır qapısının dəstəyində barmaq izləri görünürdü.

      Keşikçi belə qərara gəldi ki, “görünür, qız saraydan çıxarkən qapının dəstəyindən yapışmışdır”. Onlar başqa evlərə getdilər. Lakin hara getdilərsə, hər yerdə həmin bar-maq izlərini gördülər. Kimi tutub gətirmək və cəzalandır-maq lazım olduğunu biməyərək, onlar əliboş saraya qayı-dıb bütün gördükləri haqda padşaha nağıl etdilər.

      Keşikçilərinin məlumatını dinlədikdən sonra şah daha da qəzəbləndi. Lakin nə edəcəyini bilmədiyindən, acığın-dan saqqalını didməyə başladı. Sonra əmr etdi ki, qırx gün ərzində şəhərin bütün evləri diqqətlə yoxlanılsın.

      Lakin qız əvvəlki kimi hər gecə qeyb olub, yalnız səhə-rə yaxın saraya qayıdırdı.

      Səmərəsiz axtarışdan əldən düşmüş saray xadimləri öz hökmdarlarına dedilər:

      –Bağdad padşahının Əbuharis adlı çox müdrik bir və-ziri var. Bu bəladan bizi yalnız o qurtara bilər. Bağdad pad-şahına məktubla müraciət edib, onun yanına elçilər gön-dərmək lazımdır.

      Bu məsləhəti şah çox bəyəndi. O sevindi və Əbuharisi dəvət etməyi qərara aldı. Öz elçiləri ilə Bağdada məktub və çoxlu qiymətli şeylər göndərdi.

      Əbuharis Bağdad padşahının yanında xidmətdə

      Əbuharis Əbuəlisinadan ayrıldıqdan sonra Bağdada yola düşdü. O, şəhərlə tanış olub, burada qalmağı qərara aldı. Əbuharis meşəyə gedib qırx dənə ağac kəsdi, hamısı da bir boyda. Ağacların hər birini gözdən keçirib dedi: “Hamınız canlı adam olun!” O saat qırx nəfər boylu-bu-xunlu igid-qəhrəman onun qarşısında hazır durdu. Onla-rın hamısı bir-birinə oxşayırdı. İgidlər əl-ələ verib, Əbuha-risin əmrini gözləyirdilər.