бўлиб, эртаси кун мадраса-дан чиқдилар. Самарқанд пештоқлари ўртасидан бир нонвой-нинг супаси бор эди, ўша ерда ўтирдилар. Бир соатлардан сўнг “кўтар кўтар!” деган овозлар тарқалди. Бозордаги хало-йиқ дўконларини ташлаб, дуч келган томонга қараб қоча бош-лади.
Мавлавий Жомий Ҳазратлари бир кишининг этагидан ту-тиб, нима гап ўзи, нега ҳамманг ҳар томонга қараб қочмоқда-сизлар, деб сўрадилар. Ул киши: “Сен эшитмадингми? Мирзо
Ҳамдам номли йигит келяпти. Ҳусайн Мирзо ҳукм қилиб, кимки Мирзо Ҳамдамга қараса, бошини танасидан жудо қил-гум, деганлар”. Шундай дея у ҳам ғойиб бўлди. Жомий Ҳаз-ратлари ўринларидан туриб, кўча бошига назар ташладилар. Тўққиз нафар занжи болалар нақ юлдузлар каби ва уларнинг орқасидан Мирзо Ҳамдам худди тўлин ойдек чиқиб келдилар. Жомий Ҳазратларининг нигоҳлари шу заҳоти одамлари ора-сидаги Мирзо Ҳамдамга тушди. Эговланган найзасимон, юракни тешувчи бургут патли ўқ таранг тортилган риштадан учиб, Мавлавий Жомий Ҳазратларининг сийнаи сандиқларига санчилди. Мавлавий Жомий Ҳазратлари ўтли оҳ чекиб, хуш-дан кетдилар. Бир муддатдан кейин хушга келдилар, инон-ихтиёрлари қўлдан кетган эди. Ишқдан маст бўлдилар. Ўз-ўзига дедилар: “Алла замонлардан бери бу нозаниннинг чеҳ-раси ишқида дардли эдим, алҳамдулиллоҳ, кўрдим!” Дарҳол бу байтни ўқидилар:
Жон чи бошад казбаройи дўст натвон зон гузашт,
Шоҳ агар ин аст, ҳаққо, метавон аз жон гузашт.
Таржимаси:
Жон на бўлғай ёр учун гар кимса ондин ўтмаюр,
Шоҳ агар шу бўлса, биллоҳ, жондин ўтмоғлиғ зарур.
Унинг лаблари гўё сув берилган ёқут-лаъл, кокиллари ка-малак товланар, суврати кўркам, мислсиз шаклу шамойил, ҳар бир дил унга ошиқ эди.
Алқисса, Мавлавий Жомий Ҳазратлари кўрдиларки, ул но-занин йигитнинг жамоли ниқоб тагида ҳам офтоб билан баҳс-лашади. Улар ақлу ҳушини қўлдан бериб, ерга йиқилдилар ва Мирзо Ҳамдам бу аҳволдан воқиф эдилар. Тулпорнинг жило-вини тортдилар. Жомий Ҳазратлари алла замонлардан кейин ҳушларига келдилар ва бу байтни ўқидилар:
Маҳи ман рўйи худ бо пинҳон карда меояд
Ду лаълашро ба зери ханда пинҳон карда меояд.
Таржимаси:
Манинг моҳим юзини пардада пинҳон қилиб келган,
Табассум бирла лаъли шаккарин хандон қилиб келган.
Мирзо Ҳамдамнинг кўзлари бу қаландарга тушди, қараса-ки, кўринишдан тузуккина қаландар. Мирзо Ҳамдам айтди-лар: “Зинҳор занжи болалар бу қаландарга зарар етказмасин-лар”.
Мирзо Ҳамдам монелик қилдилар. Улар кўрдиларки, бу қа-ландар ошиқона шеърлар ўқимоқда. Мирзо Ҳамдамнинг қаҳ-ри келиб, тиғини хилофдан суғирдилар ва унинг бошини та-насидан жудо қилмоқчи бўлдилар. Мавлавий Жомий Ҳазрат-лари бу байтни ўқидилар:
Чу Жомий тиғ барканданд Мирзо баҳри қатли ту,
Ҳазарон руҳи ноҳақро ба мижгон кардаанд бо ту.
Таржимаси:
Чу Мирзо, Жомиё, қатлинг учун чекса бу дам ханжар,
Ҳазарон хуни ноҳақни қилур мижгон билан санга.
Мирзо англадиларки,