sebäp boldy. gipnotiki inhibisiýa we gipnozyň nerw ulgamy üçin goraýjy fiziologiki çäre bolup durýan öz-özüni goraýan refleksleriň biridigini tassyklamaga mümkinçilik berdi.
“Stigmas, stigmata (grek dilinden – stigma, stigmatos – taýajyk, yz, tegmil, alamat) – Injiliň miflerine görä käbir dindar adamlaryň bedeninde meýletin ýüze çykýan deriniň gyzarmagy, gögermegi ýa-da ýaralary, Haça çüýlenen Mesihiň tiken we dyrnak täjinden ýaralary bardy. Stigmatanyň peýda bolmagy ybadathana gudrat hökmünde garaldy we dini fanatizmi öjükdirmek üçin ulanyldy. Döwrebap ylym, stigmatizasiýanyň öz-özüňi teklip etmek tendensiýasyna we histeriýa näsaglaryna mahsus agyry duýgurlygyna esaslanýandygyny kesgitledi. Teklipiň we öz-özüňi gipnozyň (hyýaly ýanmak, hyýaly gögermek we ş.m.) täsiri astynda deriniň üýtgemegi ýagdaýlary lukmançylykda belli we bedeniň her bir böleginiň oňurga ýiliginiň üsti bilen nerw geçirijileri bilen baglanyşygy bilen düşündirilýär. we beýniniň korteksi bilen subkorteks. Käbir şertlerde nerw ulgamynyň kadaly üýtgemegi dokumalarda metabolik prosesleriň bozulmagyna sebäp bolup biler, deriniň gyzarmagy ýa-da çişmegi we beýleki näsazlyklar ýüze çykýar. Bu mehanizm stigmatanyň esasyny düzýär "(Tihomirow A.E. Sözleriň we alamatlaryň gelip çykyşy. Yrymlar ylmy," Ridero ", aterekaterinburg, 2017, sah. 138-139).
Käbir hadysalarda gipnoz, edil uky ýaly, nerw işjeňligini dikeltmäge we gowulaşdyrmaga kömek edýär. Gysga möhletli gipnotiki ýagdaýyň netijesinde beýni korteksiniň işjeňligi gowulaşýar, assosiatiw prosesler ýeňilleşdirilýär we üns we ýadyň funksiýalary güýçlendirilýär. Gipnotiki inhibisiýa, bedeniň dokumalarynda we ulgamlarynda möhüm prosesleriň dikeldilmegine kömek edýär we ýadaw myşsalaryň işleýşini gowulandyrýar. Gipnoz hadysalarynyň jikme-jik seljermesi ilkinji gezek gipnotiki ýagdaýlaryň syrly hadysalaryny ylmy taýdan subut etmäge mümkinçilik berdi. Gipnoz tapgyrlarynyň açylmagy, dürli kesellerde köplenç görülýän uky bozulmalaryna düşünmäge we oýlanyşykly bejergä goşant goşdy. Pawlowyň uky we gipnoz baradaky öwredişi, nerw we akyl kesellerinde ýokary nerw işjeňliginiň has çuňňur bozulmalaryna dogry düşünmek üçin ylmy esas döredýär we olary bejermegiň täsirli usullaryny tapmaga kömek edýär.
Gipnoz, esasan işleýän nerw kesellerini merkezi nerw ulgamynyň organiki şikesleri bolmazdan bejermekde amatly netijeler bilen ulanylyp bilner. Bulara obsesif ýagdaýlar, histeriýa we ş.m. girýär. Gipnoz alkogolizm we neşekeşligi bejermekde üstünlikli ulanylýar. Gipnoz, esasanam aldaw bilen ýüze çykýanlarda, şeýle hem patologiki häsiýete eýe bolan gipnozyň özüne çekiji ýerinde ýüze çykýar. Gipnotiki teklip akuşerçilik tejribesinde çaga doguranda agyryny azaltmak, hirurgiýa we stomatologiýa ýaly ugurlarda giňden ulanylýar. Degişli gipnotiki teklibiň kömegi bilen käbir deri kesellerini bejermegiň amatly ýagdaýlary beýan edildi.
Terapewtiki maksatlar üçin gipnozyň usuly dürli-dürli. Köp adamlar gipnoz edilen adamyň ýüzüne ýa-da ýüzüne we bedenine ýeňil urlan paslary ulanýarlar. Başga bir usul, uzak wagtlap ýalpyldawuk jisime nazary dikeltmekdir. Esasy usul, ukusyzlygy ösdürmek baradaky pikirleriň dilden teklip edilmegi hökmünde garalmalydyr. Bu usul bilen, asuda, hatda birmeňzeş ses bilen hassany uklap galjakdygyna, uklaýandygyna we uklaýandygyna ynandyrýarlar.
Gipnoz taryhyndan
Gipnoz we gipnotizm sözleriniň ikisi hem neýrohipnoz (nerw ukusy) adalgasyndan gelip çykýar, bularyň hemmesini 1820-nji ýyllarda Etien Feliks d'Haenin de Kuvilliers döredipdi. Gipnoz adalgasy gadymy grek ὑπνος gipnolaryndan, "uklamak", -ozσις -oz goşulmasy ýa-da sleepπνόω gipnooō, "uklamak" (teoretiki gipnozdan gelip çykýar) we -is goşulmasyndan gelip çykýar. Bu sözler 1841-nji ýylda Şotlandiýaly hirurg Jeýms Braýd (kämahal ýalňyş hasaplanýar) tarapyndan iňlis dilinde giňden ýaýrady. Braýd, tejribesini Franz Mesmer we onuň yzyna eýerijiler tarapyndan döredilen ("mesmerizm" ýa-da "haýwan magnetizmi" diýlip atlandyrylýan) esaslandyrdy, ýöne proseduranyň işleýşi boýunça teoriýasynda tapawutlandy. Gadymy Rusda gipnoz “jady”, gipnozlaşdyrylan adamlara “jadyly” ýa-da “jadyly” diýilýärdi.
Katolik monah Abbot Faria, gipnozy ylmy taýdan öwrenenleriň biri, Franz Mesmeriň işini dowam etdirdi. Gipnozyň “haýwan magnetizmi” bilen araçylyk edendigini öňe süren Mesmerden tapawutlylykda, Faria munuň diňe teklip güýji bilen işleýändigine ynanýardy. Tizara gipnoz häzirki zaman lukmançylyk dünýäsine girip başlady. Lukmançylyk pudagynda gipnozyň ulanylmagy Elliotson we Jeýms Esdaile ýaly hirurglaryň we lukmanlaryň we gipnozyň biologiki we fiziki peýdalaryny açmaga kömek eden Jeýms Braýd ýaly gözlegçileriň kömegi bilen meşhur boldy. Writazgylaryna görä, Braýd gipnoz, Neýripnologiýa (1843) atly ilkinji neşiri çap edilenden gysga wagt soň gündogaryň dürli meditasiýa amallary baradaky habarlary diňläp başlady. Ilki bilen bu gündogar tejribeleriniň käbirini taryhy we fiziologiki nukdaýnazardan Jady, Mesmerizm, Gipnotizm we ş.m. atly makalalaryň birinde ara alyp maslahatlaşdy. Özüniň gipnoz amallary bilen hindi ýoga meditasiýasynyň dürli görnüşleri we beýleki gadymy ruhy amallar, esasanam meýletin jaýlanmak we adamyň göze dürtülip durmagy bilen meňzeşlikler döretdi. Braýdyň bu amallara bolan gyzyklanmasy, gündogar dini däp-dessurlarynyň, ynançlarynyň we amallarynyň giň gerimini beýan edýän gadymy pars teksti bolan "Dinler mekdebi" Dabistan-i Mazahibiň öwrenilmeginden gelip çykýar. Bu hadysalara berlen transsendental ýa-da metafiziki düşündirişi düýbünden ret eden-de bolsa, Braýd gündogar tejribesiniň bu beýany, gipnozyň täsiriniň başga hiç kim bolmazdan ýeke özi öndürilip bilinjekdigi baradaky pikirini goldaýandygyny boýun aldy (öňem subut edipdi) kanagatlandyryş synaglary, 1841-nji ýylyň noýabr aýynda); köp "metafiziki" gündogar tejribesi bilen özüniň "rasional" neýrohipnotizminiň arasyndaky baglanyşygy gördi we mesmeristleriň ähli suwuk teoriýalaryny we magnit amallaryny düýbünden ret etdi.
Pars lukmany Awisenna (980-1037) 1027-nji ýylda "trans" (gipnotiki trans) ýagdaýynyň aýratynlyklaryny dokumentleşdirdi. Şol döwürde gipnoz lukmançylyk bejergisi hökmünde seýrek ulanylýardy; Nemes lukmany Franz Mesmer ony XVIII asyrda gaýtadan girizdi.
Franz Mesmer (1734-1815) universelemde adam bedeniniň saglygyna täsir edýän “haýwan magnetizmi” diýilýän magnit güýjüniň ýa-da “suwuklygyň” bardygyna ynanýardy. Sagaldyş getirmek üçin bu ugura täsir etmek üçin magnitler bilen synag etdi. Takmynan 1774-nji ýylda, "Mesmeric Passes" diýlip atlandyrylýan elleri predmetiň bedeniniň öňünde geçirip, şol bir täsiri döredip bolar diýen netijä geldi.
1784-nji ýylda korol Lui XVI-nyň haýyşy boýunça haýwanlaryň magnitliligi boýunça iki sany şa komissiýasy Mesmeriň nägile şägirdi Çarlz d'Eslonyň (1750-1786) aýdanlaryny derňemek üçin ýörite tabşyryldy. zerur (we Mesmeriň çak edişi ýaly metafora däl) "haýwan magnetizmi", "magnit haýwan" we şuňa meňzeş fiziki "magnit suwuklygy", "magnit suwuklygy". Gözlegçileriň arasynda alym Antuan Lavoisier, elektrik we ýerüsti magnetizm boýunça hünärmen Benýamin Franklin we agyryny bejermek boýunça hünärmen Jozef-Ignace Guillotin bar.
Komissiýanyň agzalary d'Eslonyň tejribesini derňedi; Mesmeriň "bejergisiniň" hakykatdanam "bejergidigini" öňünden duýman kabul etseler-de, Mesmeriň bu "bejerişleriň" başlangyjydygyny ýa-da ýokdugyny anyklamadylar. Aýratynam, d'Eslon proseduralaryny öwrenmekde tejribe protokollary “Lavoisier” tarapyndan işlenip düzülen, “şam” we “hakyky” proseduralary we iň esasysy ilkinji ulanylyşyny öz içine alýan, tötänleýin gözegçilik edilýän synaglaryň giň toparyny geçirdi. gözlegçiler we olaryň mowzuklary hökmünde "göz örtükleri".
Geçirilen gözlegleriň netijesinde iki komissiýa d'Eslonyň ýa-da "haýwan magnetizmi" ýa-da "magnit suwuklygy" diýilýän fiziki fiziki barlygy baradaky tassyklamasyny tassyklaýan subutnamanyň ýokdugyny aýtdy. Bu işde syn eden ähli täsirleriniň gönüden-göni fiziologiki (metafiziki däl) herekete bagly bolup biljekdigini,