Майор Бабаевич Агаев

ЧIаларин суфра. Несигьатар, гъезелар, шиирар…


Скачать книгу

эвер гана, Ватандин вилик вичин пак тир буржи тамамарна хтай ам 1972 – йисуз Дагъустандин Гьукуматдин Пединститутдин урус чIаланни эдебиятдин факультетдик экечIна ва 1976 – йисуз анар акьалтIартна хайи хуьруьз мектебдиз урус чIаланни эдебиятдин пешекар яз хтана, гьа йикъалай къенин къалди ада гьакъисагъвилелди акьалтзавай несилриз тербияни чирвилер гузва.

      Лугьуда хьи, къуш къарагъай чкадал цIакIул аламукьдай адет ава, дугъриданни, гьахълу мисал я, Майор муаллим гьа аял вахтарилай вичин рагьметлу бубади кхьизвай шииррихъни насигьатрихъ галаз лап мукьувай таниш хьайивиляй, ада вичини гьа рекьиз кьетIен фикир гана, вичини шиирар кихьиз гатIунна. Адан шиирар «Лезги газет» -диз, «Къурушрин сес» газетдиз ва масанра акъатна. Майор Бабаевичан шиирри чи милли эдебият мадни девлетлу авунин кардик вичин лайихлу пай кутадайдак чун инанмиш я, ада чи эдебиятда вичин устадвилин хатI тазва, чи милли поэзиядин шегьре рехъ мадни гьяркьуь ва ишигълувал ийизва.

      Шаирдин яратмишунрин тематикани гегьеншди я:

      хайи багърийриз бахшнавай шиирар, зегьметкеш халкь, михьи муьгьуьббат, гъезелар, таржумаяр…

      Ихьтин шииррикай чавай вичин гъвечIи стха Агьмед начагъ яз, 1980 – йисуз рагьметдиз фидалди вичин диде Зерханумаз кихьей чарчин бинедаллаз Майор Бабаевича кхьей шиир дарихвал акат тавуна кIелиз жедач:

      Гьалал ая, зи азизди, на заз гайи нек,

      Виридалайни багьа кас заз, зи руьгьдин дестек.

      Вахт мукьвуз я, зи уьмуьрдин чирагъ туьхуьзва,

      И дуьньядихъ вил галамаз къе зун хъфизва.

      Гъил алтад, чан ширин диде, на зи мекерал,

      Вилер акьал хъийин за ви назик гъилерал.

      Шаирдин несигьатрин тематикадини гзаф чка кьазва, абур алай девирдин жегьилар патал лап виже къвезвайбур ва чарасузбур я:

      Дуьз тIвар тур на дуьньядал, писвилер мийир,

      Цаварал инанмиш хьухь, кIан ятIа хийир.

      Дуьньядин винел инсандин уьмуьрда виридалайни ялавлу гьессер муьгьуьббатдиз бахшзава.

      КIанивилин шартIар хуьн инсандин уьткемвал я, абур гьакIан кьуру, цIалцIам гафар-чIалар туш, абур шаирдин рикIяй авахьзавай ишигълу нурарин гьиссер я:

      На рикIелай къанва шаир, вуж я ви хиял?

      Зи секинвал къакъудна на, Къурушвид марал.

      Майор Бабаевичан рикI художественный эдебиятдал гьа мектебда кIелдай йисарилай къенин къалди ала, адаз иллаки Омар Хаяман эсерар-гъезелар бегенмиш я, гьавиляй ада туькуьрзавай эсеррин чIехи пай философиядин дерин мана авай гъезелар я. Гьабурун тематикани са шумуд чкадал пай хьанва: тIебиатдикай, яшаишдикай, илимдикай ва икI мад:

      Зи рикIевай гьиссерикай квез хабар авач,

      Шиирдалди лагьайтIа квез, заз чиз пис жедач.

      Майор муаллимди хуьрун гзаф шаиррин эсерар урус чIалаз таржума авунва, абурун арадай яз, «Къурушрин сес» газет арадал гъайи ва кьилин редакторвални авур Лезги Ариф (Агьмедов) садлагьана кечмиш хайила шиирда ихьтин гафар ава:

      Экв гуз кIан хьай туьхъена гъед,

      Ширин тир вахъ галаз суьгьбет,

      РикIел къвезва мад ви суьрет,

      Рагьмет хьуй ваз, Лезги Ариф,

      Бес мусс хьурай халкьдиз гьайиф?

      Шаир