уолаттар, киин, куорат сиригэр – кыргыттар. Ити, биллэн турар, үчүгэйэ суох.
Онон, суорумньу үлэтин ыытар дьон – саха омукка улахан үтүөлээх дьон.
НОРУОТ КЭХТИБЭТ КЭСКИЛЭ – ЫАЛ БУОЛУУ
Арассыыйа Бэрэсидьиэнэ Владимир Владимирович Путин РФ Федеральнай Мунньаҕар анал суруга чопчу киһиэхэ – төрүүр-ууһуур дьоҕурдаах ийэҕэ – туһуланыыта дьиэ кэргэни, демографическай быһыыны-майгыны бөҕөргөтүүгэ болҕомто туһаайыллыбыт кэмигэр өрөспүүбүлүкэбит салалтата өйөөн, «Дьылҕа түсчүтэ» диэн Суорумньуһуттар ассоциациялара тэриллибитэ. Суорумньу – саха норуота ахсаан өттүнэн элбээһинигэр, өрөспүүбүлүкэ демографическай балаһыанньата тупсарыгар ыытыллар биир былааннаах үлэ буолар.
Өрөспүүбүлүкэ үрдүнэн «Суорумньу» кулууптарын пааспардааһын түмүгүнэн, 17 улууска барыта 35 «Суорумньу» кулууптара үлэлээн кэллилэр. Уус Алдан, Горнай, Мэҥэ Хаҥалас, Чурапчы, Нам, Амма, Таатта, Өймөкөөн, Уус Майа, Томпо, Ньурба, Хаҥалас улуустарын үгүс нэһилиэктэригэр уонна Дьокуускайга «Суорумньу» түмсүүлэрэ үлэлииллэр. Ол курдук, Горнай улууһуттан суорумньуһут Альбина Сапаргалиевна Султашова, Ньурба улууһуттан Эльвира Николаевна Семенова-Сэргэ кыыһа Тускулаана, Мэҥэ Хаҥалас улууһун суорумньуһута, «Алаһа» кулуубу өр сыл салайан кэлбит Мария Прокопьевна Андросова, аныгы олоххо сөп түбэһиннэрэн таһаарыылаахтык үлэлии сылдьаллар, кинини кытта бииргэ Светлана Афанасьевна Сергучева, Маргарита Бэргэновна Неустроева үгүс үлэни ыыталлар, Чурапчыттан төрүттээх, «Кыталык» кулууп салайааччыта – Шеломов Алексей Михайлович-Хара Кыталык, Томпо улууһун Кириэс Халдьаайы бөһүөлэгиттэн «Дьол түһүлгэтэ» суорумньу кулууп салайааччыта Альбина Сергеевна Баланова, Өймөкөөн улууһун суорумньуһута Валентина Николаевна Прокопьева, Бүлүү улууһуттан Геннадий Петрович Харлампьев-Кынаачай, Светлана Тарасовна Иванова, Нам улууһун суорумньуһута Галина Андреевна Егорова-Арчылаана, Уус Алдан улууһугар Бэйдиҥэ нэһилиэгэр олорор Владимир Никитич Пестряков (1989 сылтан элбэх ыалы холбообута), Кэптэниттэн Надежда Петровна Аманатова, Майаҕастан Людмила Архиповна Бурцева-Күндүүнэ, Бороҕонтон Алексей Алексеевич Алексеев, Найахы нэһилиэгиттэн Розалия Михайловна Исакова 1984 сылтан суорумньунан дьарыктанан, элбэх ыалы холбообуттара. Суорумньуһуттар – бу чахчы да икки сүрэх олохторун холбуулларын туһугар бэйэлэрин бириэмэлэрин аахсыбакка үлэлэһиилэрэ, кырдьык даҕаны, улахан махталлаах дьыала.
Истиҥ-иһирэх махтал тылларынан ахтан ааһыам этэ – Чурапчы улууһун Мугудай нэһилиэгиттэн «Төлкө» кулуубу салайбыт Мария Павловна Толстоухованы. Кини ыыппыт үлэтин салҕаан араас тэрээһиннэри салайан үлэлэтэр Елена Васильевна Шадринаны. Хас күһүн аайы Елена Васильевна салайыытынан муҥха ыытыллара дьон сэҥээриитин ылар. Маннык саҥаттан саҥа бырайыактар үлэҕэ киирэ туруохтарын наада.
Өрөспүүбүлүкэ