Мария Андреева

Тыллыы


Скачать книгу

сүөм үрдээри,

      Ким эрэ кими эрэ арбыыр,

      Онтон үтүөмсүйэ көстөөрү,

      Ким эрэ кими эрэ таҥара оҥостон,

      Тапталым диэн ааттыа

      Биирэ онно сөбүлэммэккэ,

      Атын кытылы манаһыа.

      Ким эрэ кими эрэ хатыйан,

      Халлааҥҥа харбаһа сатыа,

      Биирэ онно бэриммэккэ,

      Бүтэһик күүһүн толук ууруо.

      Олордохпут ээ, бары даҕаны,

      Букатын кэлбиттии…

      Син биир бүтэр уһук,

      Ситэн кэлиэ дии, ыйыппакка.

      «Хаһыс сылын ыллык суолбар…»

      Хаһыс сылын ыллык суолбар

      Хаарыан хатыҥым сайыһан,

      Хаарыс солко суһуоҕун

      Тиэтэйбиттии ыһарый?

      Бүгүҥҥү олох мөккүөрүгэр

      Сүрэҕим тэбиитэ сылайар,

      Күнүн аайы сулус түһэрин

      Санаа ырата оҥосторуттан.

      «Күн-дьыл…»

      Күн-дьыл

      Тарбаҕым быыһынан тохтор,

      Кэм-кэрдии

      Кэтэспэт эйигин да, миигин да.

      Кэннибэр тугу хаалларабын —

      Санаа үүйэ-хаайа тутар.

      Онтон мин биири эрэ баҕарабын:

      Киһилии киэппин сүтэрбэккэ

      Олохпун моҥуохпун,

      Уонна миигин салҕааччылар

      Үтүө тылынан ахтыахтарын.

      «Халыҥ хаары, өксүөнү…»

      Халыҥ хаары, өксүөнү,

      Билиммэккэ, бэриммэккэ,

      Сылтан сылы сүгэннэр,

      Муҥур үйэлэр олороллор.

      Кинилэр дириҥ кистэллэрин,

      Кимиэхэ да кэпсээбэттэр,

      Аара ааһар устугаһы,

      Аймаһыйа сайыспаттар.

      «Сылтан сыллар субуһуохтара…»

      Сылтан сыллар субуһуохтара,

      Силис тардан сириэдиһиэхтэрэ,

      Күнтэн күннэр ааһыахтара,

      Көмүс утаҕы өрүөхтэрэ…

      Эдэр сааспыт элэс гынан,

      Айаас аты миинэн ааһыа…

      Эргиллэн кинини одуулуохпут,

      Ахтылҕан утаҕын уулуохпут…

      «Кынаттаах ырабын…»

      Кынаттаах ырабын

      Аргыс оҥостон,

      Көппүтэ кыталык

      Сандаарар саҕахха…

      Мин онно сайыһа хаалбытым кинини,

      Көппөт аналым суоҕуттан абара…

      Эйэлээх буолуохха

      Аан дойду албаһа араас,

      Иннитин тымтыктаммыт суох,

      Ол эрэн бүргэс үрдүгэр

      Сылдьар норуот күн анныгар.

      Кыраттан атааннаһар,

      Кыараҕас санаатыттан

      Өһүргэнэн чиҥ өйүн,

      Өһөрөргө салайар.

      Биир көдьүүстээх суол-сүбэ,

      Кыргыһа суох кыайыыга,

      Кынаттыырын умнумуох.

      Эйэлээх ил олоххо,

      Эйэргэһэр күндүтүн,

      Эн, мин билэн эрдэхпит…

      «Сылаас киэһэ үүннэ…»

      Сылаас киэһэ үүннэ —

      Сылаанньыйда сүрэҕим.

      Түөһүм муҥунан тыынабын,

      Сыһыыны кэриччи одуулуубун.

      Үчүгэйиэн олох олорор!

      «Сарсыарда сатыылаан…»

      Сарсыарда сатыылаан

      Илин бастан өҥөйдө,

      Сайын