вось і ўсё.
– Падазраю, што вы не надта добра ведалі жонку да вяселля.
– Мы былі знаёмыя некалькі тыдняў.
– А ці доўга ў яе працуе пакаёўка Далорэс?
– Некалькі гадоў.
– Значыць, Далорэс ведае характар вашай жонкі лепш, чым вы?
– Мяркую, што так.
Холмс нешта сабе пазначыў.
– Мне падаецца – сказаў ён, – што ў Лэмберлі ад мяне будзе больш карысці, чым тут. Гэта выпадак напраўду патрабуе прысутнасці следчага. Калі лэдзі застанецца ў сваім пакоі, мы яе не патрывожым і не зробім клопату. Спынімся мы, безумоўна, у гасцёўні.
Фэргюсан з палёгкай уздыхнуў.
– На гэта я і спадзяваўся, містэр Холмс. У дзве гадзіны з вакзала Вікторыя адыходзіць добры цягнік, калі вам будзе зручна.
– Без сумневу. Цяпер я не заняты і магу цалкам аддацца вашай справе. Ўотсан, безумоўна, паедзе з намі. Але перад ад’ездам мне трэба дакладна разабрацца з адным ці двума пытаннямі. Няшчасная лэдзі, як я зразумеў, накідвалася на абодвух дзяцей – на ўласнае немаўля і на вашага сына?
– Так.
– Але гэта былі розныя напады, праўда? Вашага сына яна біла.
– Адзін раз палкай і адзін – рукамі, вельмі жорстка.
– І не патлумачыла, чаму б’е?
– Не, казала толькі, што ненавідзіць яго. Некалькі разоў казала.
– Ну, з мачахамі такое здараецца. Так бы мовіць, рэўнасць заднім днём. Яна ўвогуле раўнівая?
– Але, вельмі раўнівая, раўнівая з усёй палкасцю шалёнага трапічнага кахання.
– А што хлопчык? Яму, як я разумею, пятнаццаць, і ён, відаць, мае добра развіты розум, хаця фізічныя яго здольнасці абмежаваныя? Ён ніяк не патлумачыў гэтыя напады?
– Не, ён сцвярджаў, што ніякіх падставаў не было.
– Раней яны сябравалі?
– Не, паміж імі ніколі не было любові.
– Але вы казалі, што ён пяшчотны?
– У свеце няма больш адданага сына. Маё жыццё – гэта яго жыццё. Ён захапляецца ўсім, што я раблю ці кажу.
Холмс зноў нешта пазначыў. Пэўны час ён сядзеў, заглыбіўшыся ў думкі.
– Відавочна, да другога шлюбу вы з сынам былі добрымі сябрамі. Вы былі вельмі блізкія, праўда?
– Так, вельмі.
– І хлопчык, маючы такую адданую натуру, быў, без сумневаў, верны памяці сваёй маці?
– Надзвычай верны.
– Ён, несумненна, вельмі цікавы хлопец. І яшчэ адно пытанне. Гэтыя дзіўныя замахі на немаўля і напады на вашага сына адбываліся ў адзін і той жа перыяд?
– У першым выпадку так. Здавалася, яе ахапіла нейкае шаленства, і яна зрывала гнеў на абодвух. У другім выпадку пацярпеў толькі Джэк. Пра немаўля місіс Мэйсан нічога не казала.
– Гэта крыху ўскладняе справу.
– Я не зусім разумею вас, містэр Холмс.
– Магчыма. Хтосьці прыдумляе папярэднія гіпотэзы і чакае, пакуль час ці больш поўныя веды іх не абвергнуць. Кепская звычка, містэр Фэргюсан, але чалавечая натура слабая. Баюся, наш стары сябар перабольшыў мае навуковыя метады. Аднак на дадзеным этапе