align="left">
92
Emily Brontë, Wichrowe wzgórza, przeł. Janina Sujkowska, Wrocław–Warszawa–Kraków–Gdańsk–Łódź 1990, s. 82.
94
André Breton, L’amour fou, s. 113.
95
Louis Aragon, Wieśniak paryski, s. 53.
96
Tekst ulotki Centrali Surrealistycznej, Paryż 1924, cyt. za: Le surréalisme et l’amour…, s. 16.
97
André Breton, Manifest surrealizmu, s. 95.
98
Peggy Guggenheim, Out of This Century. Confessions of and Art Addict, New York 1979, s. 239.
99
Leonora Carrington, Waiting, [w:] eadem, The Seventh Horse and Other Tales, translated by Kathrine Talbot and Anthony Kerrigan, New York 1988, s. 63.
100
Leonora Carrington, The Seventh Horse, [w:] eadem, The Seventh Horse and Other Tales…, New York 1988, s. 71.
102
Unica Zürn, Dark Spring, translated by Caroline Rupprecht, Cambridge 2000, s. 84.
105
Ibidem, s. 93.
Straszne życie budzika albo czterdzieści lat śmiechu ze świata
106
Jacques Vaché, Lettres de guerre précédées de 4 essais d’André Breton, Paris 1970, s. 45.
108
Ibidem, s. 44–45. Ten list z 29 kwietnia 1917 roku Breton opublikował w piśmie „Littérature” 1919, nr 3 (czerwiec).
111
André Breton, Manifest surrealizmu, przeł. Adam Ważyk, [w:] Surrealizm. Teoria i praktyka literacka. Antologia, wybór Adam Ważyk, Warszawa 1976, s. 78.
113
Artur Rimbaud, Alchemia słowa, [w:] idem, Sezon w piekle, przeł. Artur Międzyrzecki, Warszawa 1999, s. 33.
114
Susan Sontag, Notatki o kampie, przeł. Wanda Wertenstein, „Literatura na Świecie” 1979, nr 9, s. 307.
115
Charles Baudelaire, O istocie śmiechu oraz o komizmie w sztukach plastycznych, przeł. Joanna Guze, [w:] idem, Rozmaitości estetyczne, Gdańsk 2000, s. 155.
116
Johan Huizinga, Homo ludens, Paris 1951.
117
André Breton, Les mots sans rides, „Littérature” 1922, nouvelle série, nr 7, décembre; cyt. za: en Jeux surréalistes, textes réunies et présentés par Georges Sebbag, Paris 2004, s. 36.
118
Powyższe cytaty pochodzą z antologii en Jeux surréalistes…
119
Powyższe cytaty pochodzą z książki Surrealist Games, compiled and presented by Alastair Brotchie, Boston 1993.
120
Por. Robert Benayoun, Le rire des surréalistes, Paris 1988, s. 10.
121
Louis Aragon, Traité du style, Paris 1928, s. 138.
122
Tristan Tzara, Grains et Issues (1935), Paris 1981, s. 86–88.
123
Marco Ristitich, L’humour, attitude morale, „Le Surréalisme au service de la Révolution” 1933, nr 6, s. 38.
125
Robert Benayoun, op. cit., s. 140–141.
126
Robert Benayoun jest autorem dwóch antologii poświęconych humorowi absurdalnemu: Anthologie du Nonsense (1959) i Le Taureau irlandais (1974).
127
André Breton, Préface, [w:] idem, Anthologie de l’humour noir, Paris 1966, s. 12.
128
Por. pierwszy Manifest, L’amour fou, Nadja oraz Arkane 17.
129
André Breton, Préface, s. 13.
130
Bretona głównie pociągało u Freuda pojęcie jaźni, przejawiającej się w odrzuceniu rzeczywistości, w zgodnym z zasadą przyjemności buncie przeciw ograniczeniom narzucanym przez świat zewnętrzny.
131
Louis Aragon, Wieśniak paryski, przeł. Artur Międzyrzecki, Warszawa 1971.
132
Robert Desnos, La liberté ou l’amour!, Paris 1927.
133
Lucienne Rochon, Humour noir et surréalisme, „Europe” 1968, novembre–décembre, s. 69.
134
List przytoczony przez E. A. Huberta w przypisie do: André Breton, Œuvres complètes, „Bibliothèque de la Pléiade”, t. II, Paris 1992, s. 1749.
135
André Breton, Préface, s. 11.
136
Roland Topor, Koniec końców, [w:] Abecadło Topora, wybór, przekład i wstęp Agnieszka Taborska, Warszawa 2005, s. 102.
Między snem a jawą: fotografia surrealistyczna
137
André Breton, Le surréalisme et la peinture, Paris 1965, s. 52.
138
Louis Aragon, Wieśniak paryski, przeł. Artur Międzyrzecki, Warszawa 1971, s. 157.
139
Man Ray, Photography Is Not Art, „View” 1943, nr 1.
140
Man Ray, Sur le réalisme photographique, „Cahiers d’Art” 1935, nr 5/6.
141
Man Ray, ibidem, cyt. za: idem, Ce que je suis et autres textes, présentation de Vincent Lavoie, Paris 1998, s. 43.
143
Zob. „Czy samobójstwo jest rozwiązaniem? Surrealiści wobec własnej śmierci”.
144
„La Révolution surréaliste” 1929, nr 12. Zob. rozdział „Amour fou”.
145
Zob. rozdział „Straszne życie budzika albo czterdzieści lat śmiechu ze świata”.
146
Por. Patrick Roegiers, Magritte and Photography, New York 2005.
148
Wystawa „L’amour Fou: Photography and Surrealism”, zorganizowana przez Rosalind Krauss i Jane Livingston w Corcoran Gallery of Art w Waszyngtonie w 1985 roku.
149
André Breton, Le surréalisme et la peinture, Paris 1965, s. 52.