image alt="tyt.png" target="_blank" rel="nofollow" href="#i000000030000.jpg"/>
© Copyright by Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2017
Wszystkie prawa zastrzeżone.
Przedruk i reprodukcja w jakiejkolwiek postaci całości bądź części książki bez pisemnej zgody wydawcy są zabronione.
Autorzy i Wydawnictwo dołożyli wszelkich starań, aby wybór i dawkowanie leków w tym opracowaniu były zgodne z aktualnymi wskazaniami i praktyką kliniczną. Mimo to, ze względu na stan wiedzy, zmiany regulacji prawnych i nieprzerwany napływ nowych wyników badań dotyczących podstawowych i niepożądanych działań leków, Czytelnik musi brać pod uwagę informacje zawarte w ulotce dołączonej do każdego opakowania, aby nie przeoczyć ewentualnych zmian we wskazaniach i dawkowaniu. Dotyczy to także specjalnych ostrzeżeń i środków ostrożności. Należy o tym pamiętać, zwłaszcza w przypadku nowych lub rzadko stosowanych substancji.
Wydawca: Stella Nowośnicka-Pawlitko
Redaktor: Magdalena Pluta
Producent: Anna Bączkowska
Skład wersji elektronicznej na zlecenie Wydawnictwa Lekarskiego PZWL: Tomasz Szymański / konwersja.virtualo.pl
Projekt okładki i stron tytułowych: Katarzyna Konior/bluemango.pl
Ilustracja na okładce: Introwiz1/Shutterstock
Źródła rycin
Archiwum prywatne autora: 2.5, 2.6, 3.1–3.68, 3.76–3.79, 4.1–4.3, 4.9, 5.1–5.5, 5.7–5.9, 5.11–5.14, 6.1–6.12, 6.15A, 6.16A, 6.17A, 6.19, 6.20, 6.24–6.28, 6.30, 6.31, 6.34, 6.36, 6.38, 6.41, 7.1, 8.1–8.29.
eBook został przygotowany na podstawie wydania papierowego z 2017 r., (wyd. I)
Warszawa 2017
ISBN 978-83-200-5429-3
Wydawnictwo Lekarskie PZWL
02-460 Warszawa, ul. Gottlieba Daimlera 2
tel. 22 695 43 21
Księgarnia wysyłkowa:
tel. 42 680 44 88; infolinia: 801 33 33 88
e-mail: [email protected]
Wydawca nie ponosi odpowiedzialności za treść ogłoszeń zamieszczonych przez reklamodawców.
Zamiast wstępu…
Lata osiemdziesiąte XX w. to czas moich studiów w Wojskowej Akademii Medycznej w Łodzi. Wówczas nawet nie przypuszczałem, że zostanę anestezjologiem. Pamiętam jednak na V roku studiów będąc, z jaką łapczywością chłonąłem informacje z „zielonej” Anestezjologii prof. B. Kamińskiego. Książki, która ma już ponad 30 lat, a która została napisana świetnym językiem i która ilustrowana była niezwykle czytelnymi grafikami i schematami. Pamiętam, że dzięki niej bez większych problemów zdałem kolokwium u dr Zbigniewa Kaszyńskiego – mojego asystenta, a obecnie kolegi.
Od 25 lat prowadzę (tzn. od kilkudziesięciu lat…
Zauważyłem, że „moi” studenci nie mają się z czego uczyć. Nie ma bowiem krótkiego kompendium podobnego w formie do Anestezjologii Kamińskiego. Takiego podręcznika uniwersalnego. Takiego, który traktowałoby o najważniejszych rzeczach, które jako nauczyciel chciałbym, żeby zostały zapamiętane przez studentów, ale i lekarzy. Podręcznika, który jest przydatny lekarzowi w ogóle – każdej specjalności.
Marzyła mi się więc taka książka, której potrzebowałbym sam, gdybym był studentem albo lekarzem.
Za sprawą wydawcy PZWL – Pani Stelli Nowośnickiej-Pawlitko – zdecydowałem się przelać na papier swoje wykłady, które co rok wygłaszam studentom V roku studiów. Napisane w PPT. Zadanie wydawało się łatwe…, pozornie, jak się okazało. Ale…, chyba się udało.
Na koniec…, nie jest to na pewno podręcznik na miarę obecnych już na rynku książek tyczących anestezjologii. Mam nadzieję, że będzie tym, od którego choć niektórzy z Was zaczną (być może) przygodę z anestezjologią, szukając bardziej szczegółowych informacji w tych innych książkach.
Przeczytajcie proszę, a jeżeli czegoś nie rozumiecie – napiszcie ( [email protected] )…, spróbuję odpowiedzieć.
Wykład 1
PODSTAWY PRAWNE FUNKCJONOWANIA ODDZIAŁÓW ANESTEZJOLOGII I INTENSYWNEJ TERAPII
Anestezjologia jest dyscypliną medycyny zajmującą się pacjentem (chorym) w okresie okołooperacyjnym. Oznacza to, że w zakresie obowiązków anestezjologa leżą kwalifikacja i przygotowanie chorego do znieczulenia, samo znieczulenie oraz leczenie pacjenta po operacji.
Aktami prawnymi regulującymi funkcjonowanie oddziałów anestezjologii i intensywnej terapii (OAiIT) są:
• Komunikat Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej z dn. 17 kwietnia 1997 r. o wytycznych Krajowego Konsultanta w dziedzinie anestezjologii i intensywnej terapii (zawarty w Dzienniku Urzędowym MZiOS z dn. 18 kwietnia 1997 r., nr 7, poz. 17);
• Rozporządzenie Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej z dn. 27 lutego 1998 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie wymagań, jakim powinny odpowiadać pod względem fachowym i sanitarnym pomieszczenia i urządzenia zakładu opieki zdrowotnej;
• Rozporządzenie Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej z dn. 27 lutego 1998 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie standardów oraz procedur medycznych przy udzielaniu świadczeń zdrowotnych z zakresu anestezjologii i intensywnej terapii w zakładach opieki zdrowotnej;
• Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dn. 20 grudnia 2012 r. w prawie standardów postępowania medycznego w dziedzinie anestezjologii i intensywnej terapii dla podmiotów wykonujących działalność leczniczą.
Należy przyjąć, że najważniejszym (bo aktualnym) jest ostatnie rozporządzenie. Określa ono standardy postępowania medycznego w zakresie świadczeń zdrowotnych z zakresu anestezjologii, intensywnej terapii, resuscytacji, leczenia bólu (niezależnie od jego przyczyny) oraz sedacji. W dokumencie tym wykonanie świadczeń medycznych przypisano lekarzom specjalistom anestezjologii i intensywnej terapii, lekarzom anestezjologom oraz lekarzom w czasie specjalizacji z anestezjologii i intensywnej terapii.
Rozporządzenie w 18 paragrafach przedstawia standardy w dziedzinie anestezjologii i intensywnej terapii. W moim przekonaniu nie ma potrzeby opisywania tego, co zostało doskonale sprecyzowane w jego treści. Zostanie ona zatem przytoczona w całości (zob. Aneks, dok. 1).
Wykład 2
PRZYGOTOWANIE CHOREGO DO ZNIECZULENIA I OPERACJI
Nie trzeba nikogo przekonywać, że żaden chory nie jest przyjmowany do szpitala jedynie po to, aby zostać poddany znieczuleniu. Lekarz specjalista anestezjologii i intensywnej terapii łączy dwie specjalności, które nieco odbiegają od siebie charakterem:
• anestezjologię stanowiącą dyscyplinę „usługową”, mającą stworzyć warunki do przeprowadzenia operacji; czasami zdarza się przyrównywać rolę anestezjologa do strażnika pilnującego duszy chorego, aby ta nie opuściła ciała, w czasie kiedy chirurdzy zajmują się jedynie powłoką materialną pacjenta;
• intensywną terapię, w obrębie której anestezjolog prowadzi czynności diagnostyczno-terapeutyczne, prosząc niekiedy lekarzy innych specjalności o pomoc w tym zakresie; o ile anestezjolog pełni funkcję