Отсутствует

Interpretacja EKG. Kurs zaawansowany


Скачать книгу

załamki T – zmiany obecne w odprowadzeniach V1 i V2 oraz ewentualnie V3.

      Do rozpoznania konieczne jest spełnienie wszystkich powyższych kryteriów.

      Do najczęstszych przyczyn bloku prawej odnogi pęczka Hisa zaliczamy:

      » samoistne włóknienie układu przewodzącego;

      » niedokrwienie lub zawał mięśnia sercowego – prawa odnoga pęczka Hisa jest zaopatrywana w jej górnym odcinku przez prawą tętnicę wieńcową, natomiast w pozostałej części przez gałąź przednią zstępującą lewej tętnicy wieńcowej; dlatego blok prawej odnogi może wystąpić zarówno w przebiegu zawału ściany dolnej, jak i przedniej;

      » stany przeciążenia prawej komory (np. zatorowość płucna, tętnicze nadciśnienie płucne);

      » wrodzone wady serca (najczęściej ubytek w przegrodzie międzyprzedsionkowej);

      » kardiomiopatie;

      » przerost prawej komory;

      » zapalenie mięśnia sercowego.

      W świetle wyników niektórych badań obecność bloku prawej odnogi pęczka Hisa może być związana ze zwiększoną śmiertelnością w grupie pacjentów z chorobą niedokrwienną serca, w tym u chorych z zawałem mięśnia sercowego. Może ona utrudniać rozpoznanie zawału z uniesieniem odcinka ST. Dlatego w aktualnych wytycznych Europejskiego Towarzystwa Kardiologicznego (European Society of Cardiology, ESC) dotyczących postępowania w STEMI (ST-segment elevation myocardial infarction – zawał mięśnia sercowego z uniesieniem odcinka ST) wystąpienie RBBB u chorego z objawami niedokrwienia uznano (podobnie jak blok lewej odnogi pęczka Hisa) za pilne wskazanie do koronarografii. Bardzo ważne jest tu jednak współwystępowanie objawów niedokrwienia, ponieważ izolowany RBBB może również wystąpić u osób zdrowych klinicznie, bez organicznej choroby serca. W takich sytuacjach rokowanie jest dobre, a blok prawej odnogi nie ma tendencji do przechodzenia w blok wielowiązkowy.

      Niezupełny blok prawej odnogi pęczka Hisa

      Niezupełny blok prawej odnogi pęczka Hisa (incomplete right bundle branch block, IRBBB) jest wynikiem zwolnienia przewodzenia w prawej odnodze pęczka Hisa.

      Kryteria rozpoznania są następujące:

      » obecność zespołów QRS o czasie trwania ≥ 100 ms i < 120 ms;

      » zespoły QRS o morfologii takiej jak w bloku prawej odnogi pęczka Hisa w odprowadzeniach I, V1, V2 oraz V6;

      » czas do szczytu załamka R w odprowadzeniu V1 i/lub V2 > 50 ms.

      Do rozpoznania konieczne jest spełnienie wszystkich powyższych kryteriów.

      Do najczęstszych przyczyn niezupełnego bloku prawej odnogi pęczka Hisa należą:

      » przerost mięśnia prawej komory (blok powstaje w wyniku wtórnego uszkodzenia układu przewodzącego i wydłużenia drogi przewodzenia impulsów);

      » przemieszczenie serca na skutek zniekształceń klatki piersiowej;

      » zwłóknienie w obrębie serca;

      » zapalenie mięśnia sercowego.

      Niezupełny blok prawej odnogi pęczka Hisa, podobnie jak RBBB, może również występować u osób zdrowych klinicznie.

      BLOK PRZEDNIEJ WIĄZKI LEWEJ ODNOGI PĘCZKA HISA

      – PATRYK SIEDLECKI, MAŁGORZATA KURPESA

12.2_opt

      Rycina 12.2

      Rytm zatokowy 65/min. Lewogram. Blok przedniej wiązki lewej odnogi pęczka Hisa. 12-kanałowa rejestracja holterowska. Przesuw 25 mm/s.

      Blok przedniej wiązki lewej odnogi pęczka Hisa (left anterior hemiblock, LAH) jest wynikiem zaburzenia lub przerwania przewodzenia w przedniej wiązce lewej odnogi (ryc. 12.2). Pobudzenie dociera zatem do lewej komory poprzez wiązkę tylną i pośrednią.

      Kryteria rozpoznania są następujące:

      » odchylenie osi elektrycznej w lewo – oś zespołów QRS w przedziale od –45 do –90 stopni (w przypadku automatycznego wyliczenia osi elektrycznej przez aparat EKG) lub w przedziale od –30 do –90 stopni (w przypadkumanualnego wyliczenia osi elektrycznej);

      » obecność zespołów qR lub QR w odprowadzeniu aVL;

      » czas do szczytu załamka R w odprowadzeniu aVL ≥ 45 ms;

      » zespoły QRS o czasie trwania < 120 ms.

      Do rozpoznania konieczne jest spełnienie wszystkich powyższych kryteriów.

      Do najczęstszych przyczyn bloku przedniej wiązki lewej odnogi pęczka Hisa należą:

      » niedokrwienie mięśnia sercowego (w tym zawał), zwłaszcza w zakresie ściany przedniej;

      » zapalenie mięśnia sercowego;

      » choroby naciekowe i degeneracyjne.

      Blok przedniej wiązki lewej odnogi może być również obecny u osób bez objawów klinicznych choroby serca. Wówczas rokowanie jest dobre, a LAH rzadko ma tendencję do przechodzenia w całkowity blok lewej odnogi. Natomiast w przypadku towarzyszącej choroby organicznej serca rokowanie zależy od choroby podstawowej.

      BLOK TYLNEJ WIĄZKI LEWEJ ODNOGI PĘCZKA HISA

      – PATRYK SIEDLECKI, MAŁGORZATA KURPESA

12.3_opt

      Rycina 12.3

      Rytm zatokowy 78/min. Prawogram. Blok tylnej wiązki lewej odnogi pęczka Hisa. Przesuw 25 mm/s.

      Blok tylnej wiązki lewej odnogi pęczka Hisa (left posterior hemiblock, LPH) powstaje w wyniku zaburzenia lub przerwania przewodzenia w tylnej wiązce lewej odnogi – pobudzenie dociera więc do lewej komory przez wiązkę przednią oraz pośrednią (ryc. 12.3). LPH występuje rzadziej niż LAH. Jest to wynikiem dwóch czynników. Po pierwsze, tylna wiązka jest krótsza i grubsza od przedniej. Po drugie, tylna wiązka jest zaopatrywana zarówno przez prawą, jak i lewą tętnicę wieńcową, natomiast przednia – tylko przez gałąź przednią zstępującą lewej tętnicy wieńcowej.

      Kryteria rozpoznania są następujące:

      » odchylenie osi elektrycznej w prawo – oś zespołów QRS w przedziale od +90 do +180 stopni;

      » obecność zespołów qR w odprowadzeniach III oraz aVF;

      » obecność zespołów rS w odprowadzeniach I oraz aVL;

      » zespoły QRS o czasie trwania < 120 ms;

      » brak cech przerostu prawej komory.

      Do rozpoznania konieczne jest spełnienie wszystkich powyższych kryteriów.

      Do najczęstszych przyczyn bloku tylnej wiązki lewej odnogi pęczka Hisa należą:

      » choroba wieńcowa;

      » zawał ściany dolnej;

      » kardiomiopatie;

      » zapalenie mięśnia sercowego;

      » stany przeciążenia prawej komory (np. ostra zatorowość płucna);

      » choroby naciekowe i degeneracyjne.

      Izolowany blok tylnej wiązki lewej odnogi nie wymaga leczenia.

      BLOK LEWEJ ODNOGI PĘCZKA HISA

      – MAREK JASTRZĘBSKI, PIOTR KUKLA