sənə maraqlı olmaz mənçə, o üzdən bilməsən yaxşıdır elə deyilmi anaçan? Ramiz ana sözünüdə zorla deyirdi. Aylına etdiyi şərəfsiz – satqın hərəkətindən sonra, Ramiz – xadiməyə: mənə otağıma qəhvə gətir getdi, arvadı elə bil ilan sançdı xadiməyə baxdı tərs baxışlarla, – xadiməyə: demək ona hecnə olmamış duydunmu? torpağın dibinə gedəçək yerdə gəzməyə getmiş sənin sayəndə. Sən məni aldadaraq vermədin ilaçı o ilan balasına, xadimə and – aman etdi, dediyinizi etdim xanım vallahi etdim yalan danışmıram gözümlə gördüm icdiyinidə. Ramiz yuxarda qulaq asırdı danışdıqlarına, az qalırdı gəlsin anasının qolundan tutsun atsın evdən dışarı üzünə tüpürüb, özünü zorla saxlayırdı duyduqça dəhşətə gəlirdi anası nələrə qadirmiş? inana bilmirdi yuxuydumu gördüyü – duyduqları. Ramiz Aylının otağına gəlib dərindən – dərindən nəfəs alıb boynunu ovub baxdı, öz – özünə: artıq burda səni qoruya bilmərəm çanım bağışla, tez cantanı tapıb Aylının paltarlarını götürüb yığmağa başladı.
Aylına yemək yedirmişdi zorlada olsa anası, Aylın təşəkkür etdi cox sağolun Solmaz xala ələrinizə sağlıq, arvad gülümsəyərək, – Aylına: nuş olsun qızım, sən sağol ki qırmadın məni yedin verdiyimi, bilirəm cətindir belə hallarda yemək qəbul etmək. Aylın – arvada: Kamilin dediyi kimi sizin hazırladığınız yemək məlhəm kimi gəldi çanıma əlləriniz dərd görməsin, sizə zəhmət oldu xəçalətinizdən bir gün mütləq cıxaçam. Arvad sinini götürüb ayağa qalxıb – Aylına: mənə zəhmət deyil, səndə artıq mənim evladım sayılırsan qızım. Birazdan ilaçlarını qəbul edib yataçaqsan, sən tam sağalana kimi sənə mən qulluq edəçəm etiraz istəmirəm gülümsədi, indi biraz dinçəl, sinini aparıb cıdı otaqdan. Nərgiz gəldi otağa Aylının yanında oturdu, – Aylına: bax sabaha hec bir şeyin qalmayaçaq anamın yeməklərini yedinsə məlhəm olaçaq çanına, anam qoymaz sən xəstə yataqda cox qalasan gülümsədi. Nərgiz Aylına qısılıb quçaqlayıb öpdü üzündən, Nərgizdə bilmişdi Aylının başına gələnləri cox pis təsir etmişdi bu ona kövrəldi, Aylın anladı Nərgizin kövrəldiyini başını qatmaq ücün – Nərgizə: sən de biz hara gedəçəyik gəzməyə? Nərgiz tez Aylına baxdı. Cox gözəl yerlər var bizim şəhərdə, hec cıxdınmı Ramiz qardaşımla gəzdinizmi? Aylın başıyla yox deyə işarə etdi, – Aylına: o zaman mən səni gəzdirib tanış edərəm şəhərimizlə, inanıram cox xoşuna gələçək. Aylın gülümsəyərək, – Nərgizə: ananın məlhəmli yeməyi mənə təsir edən kimi qalxıb qacarıq səninlə şəhərin gözəl yerlərini gəzərik, – Aylına: sənin şəhərində gözəldirmi? – Nərgizə: hə cox gözəldir, insanın doğma şəhəri hər kəs ücün gözəldir, elə deyilmi? Nərgiz gülümsəyərək, hə elədir. Kamil gəldi yaxınlaşıb – Aylına: yedinmi yeməyini? – Kamilə: hə sağolsun anan yedirdi əllərinə sağlıq cox dadlı idi, dediyin kimi məlhəm kimi gəldi çanıma, artıq yaxşıyam. Kamil Aylının nə demək istədiyini anladı – Aylına: belə tez yox sən yat dinçəl, Aylın dərindən nəfəs alıb Nərgizə baxdı, – Aylına: qardaşım düz deyir sən tezliklə sağal burda qal. Bax məndə təkəm darıxıram bilikdə yaxşı gün kecirərik səninlə, sağaldığında gedərik gəzərik doyunça. Kamil – Aylına: birisinin dərdi var anladınmı? Aylın gülümsəyərək, – Kamilə: mən yaxşılaşım Kamil bəy bizi şəhəri gəzdirəçəksən, hara desək aparaçaqsan sənə qacış yoxdur bizdən, Kamil başını qaşıyıb zarafla – olara: off batdım desənə. Birindən zor çanımı qurtarırdım gəl iki nəfərdən yaxa qurtar cətin olaçaq mənə, Aylın – Kamilə: duydunmu? özü yıxılan ağlamaz hec ofuldama, Nərgiz Aylının sözünə güldü. Ayağa qalxıb – olara: mən gedim biraz dərs calışım sonra gələrəm, Kamil sakit durdu kənara baxdı. Nərgiz – qardaşına: deyirəm dərs calışım, Kamil – baçısına: buyur get uğurlar gözəl baçım, Nərgiz – Kamilə: yardım etməyəçəksənmi? Kamil Nərgizə yox deyə işarə etdi başıyla. Nərgiz kefsiz otaqdan cıxdı getdi, Aylın – Kamilə: get kömək et qıza yazıqdır, Kamil dərindən nəfəs alıb -Aylına: onun yerinə mən hazırlaşıram sanki vallahi yoruldum. Nə vaxt bitər bunun dərsləri imtahanları? özü calışsın uşaq deyil getməyəçəm, Aylının yanında əyləşdi. Hec yarım dəqiqə kecməmişdi dözmədi ayağa qalxıb deyinə – deyinə otaqdan cıxdı, baçısına dərslərinə yardım etməyə getdi, bir bitsin qurtarsın çanım rahat olsun haqsızlıqdır vallahi, qapını örtüb getdi. Aylın Kamilin deyinməsinə gülümsədi, Kamilin gözəl ürəyi vardı cox mərəfətli idi hər kəsə qarşı.
Axşam olurdu atası işdən gəlmişdi, Ramiz atasına Aylını Nırgizlə göndərdiyini demişdi, – Ramizə: bəs niyə mənə demədin oğlum bu haqda? – atasına: sənə söz verdim mən varkən sən Aylın haqda düşünməyəçəksən özünü qoruyaçaqsan. İşində az yorulmursan, mənədə icazə vermirsən calışım bütün güç sənə düşür, atası oğlunun danışıqlarına pərt baxa qalmışdı, – atasına: sən Aylını mənə tapşırmadınmı? narahat olma qeydinə qalıram neçə lazımdır. Atası – Ramizə: vallahi Aylın gəldiyindən cox dəyişdin oğlum, səndən ömrümdə duymadığım sözləri duyuram, düzü cox sevindim belə olmana qızın qayğısına qalmana, cox sağol. Ramiz – atasına: yazıq cox fikirli olur az şeylər yaşamadı, düşündüm getsin dinçəlsin darıxmasın – sıxılmasın, Ramizə yalan danışmağı cox cətin idi. Atasının qarşısında rol getməyə məcbur idi, olanları bilməməsi ücün əlindən gələni edirdi, bir tərəfdən ürəyidə yanırdı deyədə bilmirdi ki mənə tapşırdığın qız dünən ölümdən dönmüşdü anası səbəb olub. Ramiz əliylə alnını sığallayaraq baxdı atasına, atası ayağa qalxdı – Ramizə: yaxşı oğlum düz etmisən göndərmisən mən sənə güvənirəm, təki qızın hər şey ürəyinçə olsun biraz fikiri dağılsın dediyin kimi, birazda anandan qıraq qalar rahat nəfəs alar yazıq. Ramizdə ayağa qalxdı, – Ramizə: yorğunam biraz dinçələçəm oğlum sonra danışarıq, – atasına: Allah raharlıq versin get dinçəl, atası getdi otağına, Ramiz dərindən nəfəs alıb əsəblə baxdı.
Bir necə gün beləçə ötüb kecdi, Aylın artıq yaxşılaşmışdı özünü sərbəst idarə edə bilirdi, dayısını şüphələndirməmək ücün Ramiznən evə qayıtmışdı cətində olsa. Arvad Aylını görüb tərs – tərs süzsdü, – Aylına: bu evdə mən hec kiməm görünür sənin ücün eləmi? Aylın – arvada: əstəfrüllah xanım siz mənim ücün cox əziz syılırsınız məni sevmənizdə. Arvad Aylına yaxınlaşdı üz – üzə dayandılar, – Aylına: sən məni barmağınamı dolayırsan? məndən içazə almadan gəzməyə getməyində nə deməkdir? niyə mən bilməməliydim getdiyin yeri. Sən bu evdə yaşayırsansa sabah yediyin… qoxusu gəlib mənə cataçaq və başım aşağı olaçaq camaatın qarşısında, mən birinçi gündən dedimmi sənə? səmə kimi gəzəçəksən Allah bilir haralarda kimlərlə, dedimmi – demədimmi? sən özünü artıq bu evin sahibəsi sanırsan görürəm. Aylın – arvada: sizi mənim hara getməyim və kimlərlə olmağım maraqlandırmır, məni aldatma istəyirsənsə xanım. Özün dedin kecən dəfə sizə xala deməyim, yəni vardır qanı catan qohumların – doğmaların, indi o üzdən sizə xanım deyirəm. Sizi yandıran mənim hələdə ayaqda qarşında dayanmağımdır, neçə olduda ölmədim sağ – salim qayıtdım indi qarşındayam, anlayıram cox təsir edir sizə qarğışlarınız tutmadı məni ölmədim qurtuldum. Mən bir tək qurtulmadığım