Кеңес Оразбекұлы

Жарғақбас, Қылкеңірдек, Шибұттың шым-шытырық хикаялары


Скачать книгу

білесіңдер ме?

      – Қалай?

      – Алдына шөп байлап қойып жүргізеді ғой.

      – Оп, бәрекелді! Біз де сөйтейік!

      – Сенің де таппайтының жоқ! – деді Жарғақбас.

      Үшеуі сайда өсіп тұрған қара талдың қураған ұзын бұталарын сындырып әкеліп, оларды есектерінің мойындарына байлады. Есек-терінің бастарынан асып тұрған бұтаның екінші басына дайындап қойған құрақ шөптің бір-бір шөмелесін байлап қояды. Сөйтіп, есек-терінің басын қоя беріп еді, есектері шөп жеймін деп бастарын созып дедектеп жүріп кетті. Үшеуі шайлаларының астында жатқан күйі қарқылдап күліп, есектерін қырдан асқанша көздерімен шығарып салды.

      – Иә, олар қайда кетер дейсің, иелері біз емеспіз бе, қайтып келер.

      – Дұрыс, «Ат айналып қазығын табар» деген, ерте ме, кеш пе қайтып оралар.

      – Қайсысы озып бірінші келсе соның иесі жеңген болып шығады, соған бәстесейік, – деді Жарғақбас.

      – Келістік!

      Бірақ күн кешкіріп, есектері қайтып оралмады, сол кеткеннен мол кетті. Үшеуі оларды күте-күте жалығып, кешкі астарына отырды. Шайлаларына түнеп, таң атқанда да есектерінен хабар болмады.

      – «Ақымақтың ақылы түстен кейін кіреді» деген, біз де ақымақпыз, – деді Жарғақбас. – Бастарында шөп тұрғанда қайтып оралушы ма еді.

      – Иә, сонысы да бар екен, оны біз ескермеппіз ғой.

      – Бір реті табылар, соған алаңдамай-ақ қойыңдаршы, – деді Шибұт. – Біз тонайтын саудагерлердің де көлігі бар шығар.

      – Иә, Шиекең жөн айтады, – деді Қылкеңірдек. – Одан да жолымызды ториық. Кімнің кезегі еді?

      – Есің дұрыс па, бүгін санамақты қайта бастаймыз, – деді Жарғақбас. – Кім соңында қалса, сол бастап кезекке тұрады.

      Қылкеңірдек үшеуін сұқ саусағымен түртіп, санамақты жүргізеді:

      – Әдім бәдім шума-шу, шим-ширика атам бу, бума бели баран тас, ско-рида пиди шаш!..

      Бұл жолы төбе биігіне Қылкеңірдектің жол қарайтын кезегі түсті. Ана екеуі шайла астында жатыр. Жай жатқан жоқ, беттеріне қонған шыбындарды қағып жатыр. Шибұт бетіне қонған шыбындарды қолы-мен қағып алады. Ұстаған шыбындарын Жарғақбасқа көрсете жерге тастайды:

      – Мен үш шыбын ұстадым!

      Жарғақбас та қағады. Ұстаған шыбындарын Шибұтқа көрсете жер-ге түсіреді:

      – Ал, мен жеті шыбын өлтірдім!

      – Әрине, сенің басың үлкен, содан…

      – Қыртпашы! Әңгіме – бастың үлкендігінде емес, ептілікте, —деді Жарғақбас.

      – Жоқ, ептілікте емес, бастың үлкендігінде.

      – Үлкендігінде емес, ептілікте!

      – Онда кел, мен – сенің басыңды, сен менің басымды қориық.

      – Сөйтсек, сөйтейік, —деді Жарғақбас.

      Екеуі бір-бірінің бастарын қоруға көшеді.

      – Бір керуен «майшелпек» келе жатыр! – деп айқайлады Қылкеңірдек төбе басынан. – Дайындыққа кірісіңдер!

      Ана екеуі орындарынан ұшып тұрады. Үшеуі өткел аузындағы өз орындарына барып жайғасып алды. Өзара сыбырласа сөйлесіп, «май-шелпекті» басып алудың жайын талқылауда. Қылкеңірдек:

      – Керуен –