.

227

Richelieu, Armand-Jean du Plessis de (1585–1642) – francuski książę, kardynał, od 1624 roku pierwszy minister Francji. [przypis edytorski]

228

Danton, Georges (1759–1794) – jeden z przywódców rewolucji francuskiej z 1794, skazany na śmierć przez Roberspierre'a. [przypis edytorski]

229

chram (daw.) – świątynia, zwł. pogańska. [przypis edytorski]

230

Kefaleńcy – prawdop. neologizm od aramejskiego imienia apostoła Piotra (Kefas), stanowiący aluzję do jego wyciągnięcia miecza w obronie Jezusa. [przypis edytorski]

231

Wilson, Thomas Woodrow (1856–1924) – amerykański mąż stanu, od 1912 prezydent; zasłużył się wprowadzeniem licznych reform społeczno-ekonomicznych, a w polityce międzynarodowej – propagowaniem doktryny o prawie narodów do samostanowienia. [przypis edytorski]

232

konkwistador (z hiszp.) – zaborca, najeźdźca; najczęściej odnoszone do hiszpańskich zdobywców Ameryki. [przypis edytorski]

233

asylum (łac.) – miejsce schronienia, kryjówka. [przypis edytorski]

234

Cortés, Hernán (1485–1547) – hiszpański konkwistador, w latach 1519–1521 zdobywca Meksyku. [przypis edytorski]

235

Pizarro, Francisco (1478–1541) – hiszpański konkwistador, zdobywca imperium Inków, założyciel miasta Lima, dzisiejszej stolicy Peru. [przypis edytorski]

236

Montezuma II (1466–1520) – od 1503 władca Azteków; stracił władzę wraz z najazdem Hiszpanii na Meksyk w 1519 roku. [przypis edytorski]

237

zaliż (daw.) – czy. [przypis edytorski]

238

jener Kraft – Die stets das Böse will, und stets das Gute schafft… (niem.) – owej siły, która wciąż pragnąc złego, wciąż czyni dobro; słowa wypowiadane przez Mefistofelesa w I części Fausta Goethego. [przypis edytorski]

239

Frycz, Karol (1877–1963) – malarz, grafik, scenograf, reżyser, dyrektor teatru im. Słowackiego w latach 1935–1939 i 1945–1946, wykładowca Akademii Sztuk Pięknych. [przypis edytorski]

240

Rittner, Tadeusz (1873–1921) – pseud. Tomasz Czaszka; dramatopisarz, prozaik, krytyk teatralny, twórca nowoczesnej komedii, np. W małym domku (1904), Głupi Jakub (1910); pisał zarówno po polsku, jak po niemiecku. [przypis edytorski]

241

krzyż kawalerski Franciszka Józefa – order wojenny Cesarstwa Austriackiego nadawany w latach 1917–1918. [przypis edytorski]

242

korona – historyczna waluta Austro-Węgier. [przypis edytorski]

243

suterena a. suteryna (z fr.) – podziemne pomieszczenie mieszkalne, piwnica. [przypis edytorski]

244

aprowizacja – zaopatrzenie, zwł. w prowiant. [przypis edytorski]

245

pyjama (ang.) – piżama, strój do spania. [przypis edytorski]

246

jutrzenka (poet.) – poranek, brzask. [przypis edytorski]

247

architektonika (z gr.) – tu: projekt, układ. [przypis edytorski]

248

parantela (z łac.) – pochodzenie. [przypis edytorski]

249

Dzika kaczka – sztuka Henrika Ibsena z 1884 roku. [przypis edytorski]

250

żagiew – pochodnia. [przypis edytorski]

251

szambelan (z fr.)– urzędnik dworski. [przypis edytorski]

252

fornalski – pochodzący od rzeczownika fornal, który oznacza woźnicę bądź szerzej bezrolnego chłopa. [przypis edytorski]

253

Sosnowski, Jerzy (1863–1933) – pseud. Marian Mariański; aktor. [przypis edytorski]

254

Czaplińska, Zofia (1866–1940) – aktorka. [przypis edytorski]

255

Modzelewska, Maria (1903–1997) – aktorka. [przypis edytorski]

256

Pijaństwo trzeźwości – W czasie mojej działalności jako recenzenta nawinął mi się pod pióro ten artykulik, który, mimo iż nie należy do zakresu spraw teatralnych, pozwalam sobie tutaj włączyć. [przypis autorski]

257

stępiały – tu: nieczuły, głuchy, obojętny. [przypis edytorski]

258

Aleksander Wielki (356–323 p.n.e) – Aleksander III Macedoński; od 336 p.n.e. król Macedonii, uczeń Arystotelesa, zwycięzca w wojnie z Persją; jego podboje zainicjowały epokę hellenistyczną. [przypis edytorski]

259

tank (z ang.; pot.) – czołg; tu o wykorzystywanych przez Hannibala słoniach. [przypis edytorski]

260

Hannibal Barkas (246–183 p.n.e.) – wódz i mąż stanu Kartaginy; przez wiele lat prowadził walki z Rzymianami, w 202 p.n.e. poniósł klęskę pod Zamą. [przypis edytorski]

261

triumwirat (łac.) – dosł. „władza trzech mężów”; w starożytnym Rzymie I triumwirat został zawiązany w roku 60 p.n.e. przez Gnejusza Pompejusza, Gajusza Juliusza Cezara i Marka Krassusa; po śmierci tego ostatniego dwaj pozostali triumwirowie stoczyli ze sobą wojnę, zakończoną zwycięstwem Cezara. [przypis edytorski]

262

Tamerlan (1336–1405) – właśc. Timur Chromy; od 1370 roku władca olbrzymiego państwa; założył turecką dynastię Timurydów, zdobył większość Azji Środkowej, Iranu, Iraku i Zakaukazia. [przypis edytorski]

263

Atylla (?–453) – zwany Biczem Bożym; król Hunów w latach 434-453, od 445 władca Węgier, pobity przez Aecjusza na Polach Katalaunijskich. [przypis edytorski]

264

„słońce spod Austerlitz” – aluzja do słów, które wypowiedział Napoleon Bonaparte („Oto słońce spod Austerlitz”), przypominając żołnierzom zwycięstwo w bitwie pod Austerlitz z 1805 roku. [przypis edytorski]

265

bill (ang.) – projekt ustawy. [przypis edytorski]

266

Beaupré, Antoni (1860–1937) – publicysta, społecznik, w latach 1904–1914 redaktor naczelny „Głosu Narodu”, od 1920 „Czasu”. [przypis edytorski]

267

galon – jednostka objętości ciał ciekłych i sypkich; 3,7854 litra to jeden galon amerykański. [przypis edytorski]

268

ice-cream (ang.) – lody (do jedzenia). [przypis edytorski]

269

Noe – postać biblijna; z rozkazu Boga zbudował Arkę i wprowadził do niej wybranych ludzi i zwierzęta, żeby nie zginąć w zesłanym na Ziemię potopie. [przypis edytorski]