Gabriella en die Hertog van Harte
Marga Jonker
Tafelberg
Vir Willie Tikki Kluever
1
Lucky Luke
Robert tik met sy potlood teen sy kop. Flip, hy weet nou wraggies nie meer wat mnr. Bester van die negatiewe reguitlyn gesê het nie. Hy raak so vies vir homself as hy dagdroom, maar mnr. Bester kan mens regtig in ’n koma in verduidelik.
Graad 10-meetkunde begin nou vir hom al hoe meer na fisika vir ruimtereisigers voel. Hy het geen plan om deel te wees van ’n ekspedisie na Mars nie. Hy wil eendag met perde boer, maar hy wil darem goed vaar in die eksamen.
Mnr. Bester het ’n krakerige stem soos ’n oupa, want hy ís al ’n oupa. Hy moes eintlik al afgetree het, maar die skoolhoof van Hoër Landbouskool Perdeberg, mnr. Nortier, het verlede jaar die dag toe die skool sluit, aangekondig: “Wiskundeonderwysers is so skaars soos hoendertande. Baie dankie aan mnr. Bester wat nog ’n jaar by ons sal aanbly.”
Robert se pa is ook ’n wiskundeonderwyser op sy tuisdorp, Wellington, so veertig minute se ry van Hoër Landbouskool Perdeberg af. Sy pa help hom met wiskundeprobleme by die huis. Net soms raak hy ongeduldig: “Jy kan by my kom skoolgaan as ek die hele tyd vir jou alles moet herhaal. Het jy geslaap in die klas of moes jy weer gaan uithelp by die stalle?”
Robert was in graad 1 toe sy ma hulle verlaat het om in Nederland te gaan woon en werk.
Dit was maar erg nadat sy ma en pa geskei het. Al wat gehelp het, was perdry, en oom Boet se plaas het sy groot liefde geword. Hy het nou sy eie merrie, Toska, wat daar op stal staan.
Maar nou gaan dit goed met hom en sy pa. Sommer ekstra goed vandat sy pa met Alida getrou het. Sy is sowaar ’n bonus-ma, soos die dominee die dag van die troue gesê het.
“’n Reguitlyn met ’n negatiewe gradiënt loop van links bo na …” Mnr. Bester hou op praat toe ’n geklop hom onderbreek. Hy kyk kwaai na die oop klasdeur.
Daar staan ’n blonde outjie, ’n graadagt, met sy blou plaasoorpak aan. Hy is rooi in die gesig en sy asem jaag. Die graadagts moet seker Landbou prakties hê, want dan dra die leerders blou oorpakke.
Die hele klas se koppe draai na die outjie wat nog steeds dringend teen die klas se oop deur klop. “Tikki, Tikki, Tikki!” Die hele klas groet die blonde outjie asof hy pas ’n drie gedruk het.
“Ja, Tikki, wat is dit tog?” vra mnr. Bester. “Jy beter ’n baie goeie rede hê om hierdie les te onderbreek, die manne was vasgevang in my interessante analise van môre se meetkunde-eksamen.”
“Ons is steeds vasgenael, Meneer!” sê Koedoe.
“Die graadagts is altyd so buite orde,” kla Pikkie kamstig.
“Ja, stap sommer binne-in ons meetkundeles in. Nee, man, Tikki, nee, man!” raas Buffel met ’n breë glimlag.
“Tikki! Tikki! Tikki!” koor die klas weer.
“Ja toe, julle, bly nou stil, gee die outjie ’n kans,” sug mnr. Bester.
“Meneer, die studente-meneer roep vir Lucky Luke. Daar’s probleme by die stalle.”
“Luke, Luke, Luke,” fluister die graad 10A’s soos een man.
“Nou waar is mnr. Smit dan?”
“Meneer, mnr. Wieletjies, ag ek bedoel mnr. Smit, is saam met die veearts na die koeie in die onderste kamp en ons moes die perde versorg, en toe het Duke uit sy stal gebreek en nou hardloop hy in die kamp voor die stal rond.”
“Tikki, mnr. Smit sal nie daarvan hou as jy hom mnr. Wieletjies noem nie!” berispe mnr. Bester die graadagtseun, maar sy oë glinster. Almal weet van mnr. Smit se bynaam.
Mnr. Bester raak ernstig en kyk na Robert. “Lucky Luke, Duke is seker weer ’n mal perd vandag, gaan doen jou fluister-ding.”
“Hy moet gou kom, Meneer, Duiwi is in Duke se stal en ons kan nie by hom uitkom nie. Daardie hings is baie moeilik. Hy jaag ons weg en die staldeur sit vas en Duiwi kan nie uit nie.”
“Beware of the Duke of Death!” sê Prins Charles met ’n spookstem.
“Nee, toe nou, kyk hoe haak julle uit. Grappies op ’n stokkie. Al wat ek sê, is daardie perd is te temperamenteel vir ’n skool. Ek sê ons moet hom verkoop voor iemand seerkry of Lucky Luke sy wiskunde dop!” sê mnr. Bester. Hy loer half moedeloos na die onklaar verduideliking op die bord en knik dan na Robert se kant toe.
“Ja, ja, toe, Lucky, weg is jy. Polla, skryf vir hom sy huiswerk af.” Polla is die top-wiskundeleerder in graad 10 en Robert se goeie vriend. Tussen Polla en sy pa sal hy darem nie heeltemal agter raak nie.
2
Een troue te veel
Gabi staar afgetrokke deur die studeerkamervenster. Klaus en Claudia is besig om hulle goed uit Klaus se tuinwoonstel te dra en agter op ’n sleepwa te pak. Hulle vertrek vandag om hulle permanent op Safari Lodge te gaan vestig. Claudia se ouers het dié gasteplaas in die suide van Namibië aan hulle gegee as trougeskenk. Die perde gaan later. Gabi kan haar drie ryperde en Donnabelle hou, maar die res van die stoet gaan skuif.
Dit is al meer as ’n jaar sedert daardie vakansie toe Klaus en Claudia mekaar ontmoet het, dink Gabi. Sy, Nali en Lea is nou in graad 9 en woon al twee kwartale in die nuwe deel van die hoërskoolkoshuis.
Gabi sug. Die skool het laas week gesluit en die Julievakansie lê voor. Sy stut haar elmboë op die tafel en druk haar hande teen haar wange. Só sit sy al heeloggend mistroostig by die groot studeerkamertafel. Stapeltjies papiere lê in netjiese hopies gerangskik. Sy kan nie glo haar lewe het die afgelope ses maande so verander nie.
“Wat? Klaus het ’n meisie?” het Lea uitgeroep toe Gabi verlede jaar die nuus breek. Dit was aan die begin van die tweede kwartaal van hulle graad 8-jaar.
“Ooee, vertel dadelik alles! Wat is haar naam? Hoe lyk sy?” het Nali aangedring.
Gabi, Nali en Lea is al van laerskool af saam in Windhoek Gimnasium se kosskool.
Die middagson het hulle koshuiskamer warm gebak. ’n Piepklein waaiertjie in die middel van die kamer het hulle dapper probeer koel waai.
“Dit het alles op ’n doodgewone oggend op die plaas begin, ná ’n groot ontbyt,” het Gabi vertel. Sy het kruisbeen op haar koshuiskamer se bed gesit en haar donkerblonde bob met ’n skud van haar kop uit haar gesig geswaai.
Lea Pretorius het haar bene voor haar uitgestrek. Sy het haar gunsteling-balletuitrusting van pienk voetlose balletkouse by ’n helderpers balletrompie en neongroen leotard aangehad.
“Daar kan ook niks op julle plaas gebeur as mens nie eers Thuti se ontbyt gehad het nie. Hmm, hy kan darem lekker kosmaak,” het sy verlangend gesê.
Lea se ouers woon in Windhoek. Haar ouers bedryf ’n gastehuis en hulle verkies dat Lea, haar suster en broer in die week op kosskool is.
“Wil jy droom oor Thuti se kos of moet ek van Claudia vertel?” het Gabi gevra.
“Nee, vertel, vertel! Met al die mans op julle plaas sal dit lekker wees om ’n tannie daar te hê,” het Nali gesê.
Nali Shikonda se pa en ma woon ook in Windhoek. Hulle is leiers van ’n sendinggemeente en reis baie vir hulle kerk.
“Klaus se meisie is seker te jonk om ’n tannie te wees,” het Lea gelag.
“Ja, hy is meer soos my broer as my oom, en Claudia is jonger as hy,” het Gabi gesê.
Klaus is Gabi se oorlede ma, Gail, se jonger boer. Gabi was vyf jaar oud toe haar ma verongeluk het. Ná haar dood het Klaus haar pa op Big Sky kom help met haar ma se perde.
“Asseblief, ek wil die storie hoor. Vertel nou klaar, Gabi,” het Nali geneul.
“Wel, ons staan toe op die stoep, ná die groot ontbyt, gereed om met