Isabella. Mariel le Roux

sodat die ergste motgifruike bietjie lug kan kry. Maar die ounooi se goete hang tot drie dik oor die skouertjies. Dit sal g’n niks help om so ’n pakkasie in die wind te hang nie. Net die buitenste lap sal lug. Dis elke keer ’n halfdag se gesukkel om die rokke een-een op die draad uit te hang. Hierdie paar ekstra skouertjies sal baie help,” verduidelik Rachel langdradig.

      Ek staan eers stil vir die vrou voor my en kyk. “Maar oom Giepie se vrou is dan dood, Rachel.”

      “Is so, kleinnooi, maar die oubaas se begerentheid is nog nie heeltemal opgeklaar en afgesterwe nie.”

      “Nou verstaan ek glad nie. Hoe bedoel jy?”

      “Hy reken hy kan dalk nog ’n nuwe vroutjie op die lyf loop en dan is ounooi Sankie se goedjies nog alles daar vir die nuwe vrou om mee aan te gaan. Die oubaas reken dit sal ’n groot skade wees om sulke dienlike klere weg te maak.” Rachel glimlag breed. “En die ounooi had mooi goedjies, maar sy was baie dun, die oubaas sal moet soek vir die regte lyf om daarin te pas. Die oubaas en die ounooi was baie erg oor mekaar,” sê Rachel. “Maar mens bly mos maar mens en mansmense kan mos nie alleen nie. Die oubaas soek ’n sorg. Dis maar altyd sleg as die seëning van ’n nageslag nie oor ’n huis neergedaal het nie.” Rachel staan diep ingedagte voor my.

      “Ja, Rachel, dit is seker maar so. Ek wil die hangers nie weer hê nie, ek het nie nut daarvoor nie.”

      “Dankie, kleinnooi, dan los ek sommer die ounooi se rokke daarop wanneer ek dit terughang.”

      Sowat ’n uur later steek Bes haar kop by die voordeur in. In haar hand is ’n bord vol kolwyntjies. “Vir jul koffie vanmiddag.”

      “Dankie, dis nou ’n lekker bederf. Dit gaan heerlik wees.”

      “Ek sien Rachel is hier langsaan by oom Giepie besig. Ant Sankie se klere hang die drade vol. Sy het jou seker gesê dat sy die klere elke nou en dan moet lug, want die ou glo die volgende vrou wag dalk net om die draai. So jammer jy het nie vir ant Sankie geken nie.” Bes wys in die rigting van die huis langsaan, na daar waar die wewenaar bly. “Sy was glad nie oud toe sy dood is nie, hoor. Beroerte gehad toe sy maar so in die tweede helfte van vyftig was, maar toe kry sy ’n tweede toeval ’n jaar ná die eerste een. Dit was die einde.”

      “Ek weet van die rokke wat moet lug, want Rachel het kom hangers vra. Hoe lank gelede is die buurman se vrou dood?”

      “Seker nou so twee jaar. Oom Giepie tree oor ’n klompie maande af wanneer hy drie en sestig word. Dis aftreeouderdom hier by die myn. Hy praat van op die dorp gaan bly. Seker by sy ongetroude suster. Sy is ook al in die jare, maar sy het hul ouers se huis daar geërf en ek dink sy sal bly wees vir geselskap hier op haar oudag.”

      “Hy lyk baie ouer,” antwoord ek. “Ek en hy het nog net by die hekkie vir mekaar gewaai toe ons albei ons melk gaan inhaal het.”

      “Die elemente werk mens se gal hier, Bella. Dis ’n harde wêreld. Vir ons almal. Al die stof, die son en die genadelose ryp in die winter maak ons almal oud voor ons tyd.” Bes sug. “Ek het jou eintlik net kom sê die myn stuur Vrydag weer die bus Kimberley toe vir shopping as jy lus voel om saam te gaan. Ons vroue word op die einde van elke maand so getreat. Besluit maar, dis darem nog ’n paar dae.”

      “Dankie, ek sal kom sê. Ek gaan gou die kolwyntjies in ’n koekhouer pak, dan kan jy sommer jou bord kry.”

      Bes stap agter my aan kombuis toe.

      “Wat op aarde gaan hier aan?” vra sy toe sy na die dokumente wat ek vroeër op die tafel uitgepak het, kyk.

      “Ek het nog ’n leergogga. Nou kyk ek die kursusse deur.”

      “Good luck. Die aand nadat ek my lampie by Florence Nightingale se vlammetjie op die verhoog van Bellville se stadsaal aangesteek en die gelofte afgelê het, het Dewald my by die saal se deur ingewag. ‘Ek gee jou ’n jaar vir die kraamkursus wat jy so graag wil doen,’ het hy gesê, ‘dan trou ons.’ Hy het my nooit gevra nie,” grinnik Bes toe sy omdraai om huis toe te gaan. “En ná die kinders was daar nooit weer sprake van werk nie. Om van leer nie eens te praat nie.”

      Ek stap saam buite toe. Van voor uit die straat sien ons vir Rachel onder Giepie Hanekom se wasgoeddraad langs die huis waar sy met die tuinslang die rokke natspuit.

      “Wat maak sy?” vra ek verbaas.

      “Dis hoe dit elke keer gedoen word, die crimplenerokke word nou gestort en dan moet die windjie die lap droogwaai voor die klere geduldig vir ’n nuwe bruid in ant Sankie se kas gaan wag.” Bes trek haar skouers op, skud haar kop. “Die helfte is jou nog nie vertel nie.”