Tramp ka thënë: “Paratë nuk ishin kurrë një motiv i madh për mua, përveçse një mënyrë për të ruajtur rezultatin; emocioni i vërtetë është kur luan lojën.” Pajtohem me gjithë zemër. Shumë në shoqërinë e sotme do ta shmangnin këtë vërejtje si të paqëndrueshme; por, në fakt, paratë janë vetëm një mjet për të arritur një qëllim dhe janë të vlefshme vetëm si një letër rezultati. Kjo mund të vërtetojë pikëpamjen e cinikëve se, nëse dikush ka talent, “karta e rezultatit” duhet ta pasqyrojë atë. Por atyre do t’u mungonte një pikë e shkëlqyer, e përmbajtur në citatin e mësipërm: emocionin e natyrshëm në luajtjen e lojës.
Jetët tona janë mbushur me mbingarkesë informacioni, projekte për të përfunduar, aktivitete jashtëshkollore dhe orare kërkuese të punës. Ne vazhdimisht bombardohemi me të gjitha llojet e nxitjeve, reklamave televizive, faqeve të mediave sociale, ofertave të drejtpërdrejta të postës dhe seminareve në internet, të gjitha gjoja të caktuara për të përmirësuar jetën tonë. “Arrini gjithçka që mundeni!” deklarojnë ata; “Bëni më shumë para!” “Arrini yjet!” “Bëhu gjithçka që mund të bëhesh!” “Thyej pengesat që i ke krijuar vetë!” trumbetojnë ata. Për të qenë të sigurt, shumë prej atyre programeve bazohen në kërkime të shëndosha shkencore dhe janë pa dyshim të ligjshme. Nuk janë vetë programet që duhet të sfidohen; është fokusi i tyre.
E shkrova këtë libër për të dhënë ndjenjën time se suksesi është shumë më tepër sesa paratë dhe pasuria. Pasuria e vërtetë është vetë jeta – shëndet, miqësi, lidhje familjare, lidhje, qetësi. Ato lartësojnë shpirtin njerëzor dhe mishërojnë cilësi mirënjohjeje për çdo aspekt të jetës. Kushdo që ka përballuar fatkeqësi dhe ka mbijetuar i padëmtuar, madje, më tepër sepse e ka duruar atë, thuhet se është i pasur përtej koprracisë. Ky është suksesi.
Të gjithë ne zotërojmë brenda vetes veprat e madhështisë. Kjo nuk është ndonjë deklaratë e mirëfilltë publike, një pohim tjetër për të recituar ndërsa përdridhemi në një pozicion të fshehtë të jogës. Është më shumë se të menduarit pozitiv. Është një e vërtetë e pandryshueshme: Qeniet njerëzore kanë aftësinë të arrijnë lartësi të mëdha, si ambasadorë dhe lehtësues të progresit, teknologjisë dhe përmirësimit të njerëzimit. Për të qenë të sigurt, ka shumë pengesa për arritjen e madhështisë, megjithatë një nga më tinzaret mund të kuptohet nga një parim i vetëm: një qëndrim i keq, një verbëri ndaj pasurive të jetës; pamundësia për të njohur ose pranuar suksesin si përfaqësues të gjithë jetës, vështirësitë si dhe triumfet.
Shërimi është një zhvendosje e paradigmës.
Kapitulli 1
Zhvendosje e paradigmës
Çfarë është suksesi – dhe çfarë nuk është
Suksesi është një nga ato fjalët rrjedhëse, që është bërë tërheqëse në leksikun tonë modern për të treguar gjithçka, që nga një ngritje e kërkuar në detyrë deri te pranimi nga ekipi i preferuar i futbollit. Kuptimi që i bashkangjitet më së shpeshti fjalës është një masë fati i papritur financiar që do të sillte realizimin e të gjitha ëndrrave tona. Pasuria dhe prestigji simbolizojnë suksesin, mbase për shkak të përshtypjes që, nëse kemi arritur një sukses të madh, vlera e tij financiare duhet të përfaqësojë atë arritje. Në fund të fundit, cili do të ishte kuptimi i krijimit të një arti të shkëlqyeshëm, ose i luftës për të ngjitur shkallët e korporatave, nëse shpërblimet financiare nuk do të ishin pjesë e rezultatit të lojës?
Unë besoj se koncepti i suksesit duhet të rivlerësohet. A ishte Van Gog një sukses? Jo sipas standardeve të sotme. Ai luftoi për të shitur pikturat e tij, ishte i dëshpëruar dhe i çrregullt në sjellje dhe vdiq një njeri i varfër. Megjithatë, vepra e tij shfaqet dhe admirohet në disa nga muzetë më prestigjiozë të botës, dhe pikturat e tij sjellin shuma të pabesueshme në ankand. Po ish-presidenti Xhimi Karter? A mund të etiketohet ai një sukses? Ai ishte udhëheqësi i botës së lirë për një moment të ndritshëm, pastaj u tërhoq në një jetë të zakonshme filantropie duke ndërtuar shtëpi për të varfërit dhe të paprivilegjuarit.
Njerëz të famshëm të Hollivudit, manjatët e Uoll Stritit, madje edhe shumë politikanë mund të hijeshojnë faqet e revistave prestigjioze për shkak të ndikimit të tyre në kulturë, mendjemprehtësisë së tyre financiare ose kompetencës në biznesin e tyre. Ata përfaqësojnë një formë suksesi, që kemi nisur ta nderojmë, admirojmë dhe përpiqemi ta arrijmë. Si shoqëri, kemi qenë të indoktrinuar në rregullat e materializmit dhe përmbushjes, si simbolet e një jete të jetuar mirë. Pasuria në vetvete duket se është kodi i suksesit.
Hyrje në rrugën e mëkatit
Ne i adhurojmë njerëzit e famshëm. I ngremë ata në piedestal, me meritë ose jo. Pretendimi i tyre i vetëm për famë mund të jetë një film që fitoi miliona dollarë ose duke shënuar numrin më të madh të pikëve në bejsboll. Në të vërtetë, befasohemi plotësisht kur një nga këta yje kapet me presh në duar në ndonjë komplot, ose më keq, në ndonjë krim.
Më kujtohet një njeri i famshëm në fushën e golfit, Tajgër Uds. I bukur, i përsosur, i talentuar, me një grua jashtëzakonisht të bukur dhe fëmijë të adhurueshëm. Ai u angazhua në një aktivitet jashtëshkollor jo të këndshëm dhe, siç pritej, gruaja e tij u divorcua mes një skandali publik dhe të turpshëm, shumë prej sponsorëve të tij i anuluan kontratat me të dhe ai humbi një pjesë të konsiderueshme të pasurisë së tij të mëparshme. Më keq akoma, popullariteti i tij u ndëshkua rëndë, dhe ma merr mendja se vetëvlerësimi i tij nuk shkoi më mirë.
Lojtarët profesionistë të topit mund të zotërojnë rroga të pahijshme, lajkatohen nga masat e magjepsura pas yjeve dhe mbahen si modele të suksesit. Ata intervistohen nga gazetarë të shquar, shfaqen në kopertinat e revistave të shquara, shpërblehen nga sponsorët me marrëveshje marketingu që i nxisin më tej ata dhe përdorin imazhin e tyre si simbolikë të produktit që ata po reklamojnë, duke lidhur kështu me nënvetëdije suksesin e tyre të perceptuar me produktin që ata përfaqësojnë. Rrallëherë bëjmë një pushim dhe reflektojmë mbi karakterin e tyre. Nëse një prej këtyre personave të famshëm do të shfaqet në lajme për kryerjen e ndonjë akti të ndaluar, aq më pak të ndonjë krimi të vërtetë, mediat mblidhen së bashku për të reportuar ngjarjet rreth aktit, duke analizuar motivet e mundshme, duke debatuar nëse një falje publike do të ishte efektive dhe duke raportuar, veç kësaj, fajtorin dhe aktin e tyre të pështirë. Kujto raportimin televiziv disa mujor të gjyqit për vrasje të dyfishtë të O.J. Simpson. Çfarë kishte në lidhje me të, që meritonte kaq shumë shqyrtim? Pse publiku ishte aq i dashuruar me çdo detaj joshës të gjyqit të tij të vrasjes? Po, dikur ai ishte një lojtar i famshëm futbolli dhe kishte folur për famën e tij në sport duke interpretuar si komentator televiziv, si dhe duke u shfaqur në disa filma të harruar. A është kjo ajo që e mbajmë si shembull të suksesit?
Duket se thjesht arritja e një farë mase të famës – apo ndoshta namit të keq – na shtyn të kërkojmë lajme interesante rreth jetës së atij personi. Faqet e revistave të thashethemeve janë të mbushura me histori rreth njerëzve të rëndësishëm të Hollivudit ose Uoll Stritit, dhe çdo detaj i jetës së tyre shfaqet me shkronja të mëdha në media që të gjithë të entuziazmohen. Dhe si shoqëri, ne kemi detyrime. Titujt në revistat me thashethemeve ekzistojnë pikërisht sepse publiku i kërkon ato.
Këta njerëz të famshëm nuk janë aspak të vetëm në abuzimin me vlerat e tyre personale. Duket se fama dhe pasuria, simpatizuesit e adhuruar, prestigji dhe lajkatimi janë bileta për një ndjenjë të shthurur të së drejtës dhe të gabuarës. Nëse kjo është e vërtetë, bëhet pyetja e qartë pse? Cila është lidhja midis grumbullimit të pasurisë e lavdisë dhe heqjes