Мажит Гафури

Сайланма әсәрләр / Избранное


Скачать книгу

уйлап, шуны кайгыртып, тик шуның хакында гына уйлап ята идем.

      Минем уяулыгым йокы аркылы төшкә барып тоташты. Мин, йоклап киткәч тә, төшемдә һаман Галимә апа белән саташтым… Менә Галимә апа безгә кергән, имеш… Үзе шат, үзе көлә, имеш… Менә ул капыл гына җиргә җыгылып китте… Ул җылый, аны әллә нинди ямьсез кешеләр килеп, җылата-җылата алып киттеләр, аның күлмәкләре җыртылып беткән, имеш… Аны кыйныйлар, ул качарга тырыша, ул һәммәсеннән дә котылып качты… Тагын тирән чокырга җыгылып төште… Кара әле, Галимә апаны Фәхри бабай куып йөри… Ул Фәхри бабай булмады, әллә кем булып чыкты… Менә Галимә апа куркып кача, аны куалар… Ул җылый, ярдәм сорый. Ләкин ярдәм бирүче юк. Мин аның артыннан барырга әйткән идем дә, аякларым йөрмиләр, мин абынып җыгылдым. Галимә апа тирән бер караңгылык эченә кереп югалды… имеш, дим.

      Шундый куркыныч төшләрне күреп, куркуымнан уянып киттем, үзем тирләгәнмен, үзем калтырыйм, йөрәк дөп-дөп суга, шул уянудан соң күземне йомсам да, кире йоклый алмадым. Кичә кичке вакыйгаларның авыр тәэсире белән куркыныч төшнең калдырган ямьсезлеген уйлап, таңга кердем һәм, шәкертләрне намазга уяткан казыйның тавышын ишетү белән, урынымнан торып, тиз генә киенеп, мендәремне сәндерәгә ыргыттым да үзебезнең өйгә кайтып киттем…

      III

      Мин өйгә кайтып барганда, көн аз гына яктыра башлаган, авыл кешеләре торып, хатын-кызлары суга, ирләре ат эчерергә барырга чыкканнар иде инде. Болар, икешәр-өчәр кеше бергә җыелып, кичәге эш хакында сөйлиләр:

      – Авылдан бәрәкәт качырып!..

      – Үзләре хәзер ни йөзләре белән торалар икән?..

      – Әй оятсызлар!.. Кара йөзләр!..

      – Аның Закирына шунда ныграк бирергә кирәк иде, аз булган!.. – дигән рәвештә сүзләр сөйләп, зык кубалар иде.

      Мин боларның сүзләреннән эшнең барган саен зурга киткәнен, бер төн эчендә бу хәбәр бөтен авылга таралып, бөтен халыкны мәшгуль итеп өлгергәнен белеп, өйгә кайттым.

      Башка вакытта безнең өй эче күңелле була, мин кайтып керү белән, әни каршы алып, хәлне сораша торган иде. Бүген алай булмады, әни күңелсез генә чәй урыны хәзерли, әти бик тирән уйда утыра иде.

      Мин өйгә кереп чишенгәнче, миңа бер сүз дә әйтмәделәр. Тик чәйгә утыргач кына, әни: «Нигә иртә кайттың?» – дип сорады.

      Минем әти Фәхри бабайның киресе, бик йомшак күңелле, юаш кеше булып, үз эшеннән башканы белми, авылдагы төрле талашлы эшләргә катнашмый, бернәрсәгә дә артык ачуланмый торган басынкы кеше иде.

      Әмма минем әни әтигә караганда үткер, җитез, күбрәк сөйләүчән кеше, ләкин усал табигатьле түгел, шуның өчен алар бүген күңелсез булсалар да, артык кызулык күрсәтмиләр, бәлки үзләренең хәсрәтләрен тик торулары һәм йөзләренә чыккан күңелсезлекләре белән генә белдерәләр иде.

      Бик озак сүзсез-нисез торгач, әни:

      – Кичә мәдрәсәдә ниләр булды? Галимә апаңны күрдеңме? – дип сорады.

      Мин ничек җавап бирергә дә белми тордым, тик:

      – Гәүдәсен күрдем дә йөзен күрмәдем, ул һаман җылап торды, үзләренә нахак бәла такканнарын сөйләде… – дидем.

      Әти