Акмулла

Шигырьләр / Стихи (на татарском языке)


Скачать книгу

булып гомрем үтде,

      Мондан болай тәкъдирдә калай[3] язар?

      Карасаң, Акмулланың диваны1+ бу,

      Диванда – шүлләгәнгә[4] ширбәтле су;

      Бәйтенең бере көләр, бере сүгәр,

      Туры сүз2+ берәүгә – им, берәүгә – у[5].

      Тәзкирә[6] буламы дип язган булдык,

      Хата булса, гаффарсыз[7], йа Аллаһу!

      Күңел дәрде кузгалып тышка чыкды —

      Тулган суң чыдатбады[8] эчтәге4+ бу!

      I

      Галим булса, лаф орсын хикмәт берлән!..

* * *

      Казанда бер фазыйль чыкды алмас булып…

* * *

      Сүз кузгар ул ир асыл – кирәк йирдән…

      Дамелла Шиһабетдин хәзрәтнең мәрсиясе

      Казанда бер фазыйль[9] чыкды алмас булып,

      Хасидләре[10] күбәйде гам-хас булып[11],

      Мәгани җәваһирен[12] кулга элгән,

      Хәкаикъ[13] диңгезендә гаувас[14] булып,

      Мәйданда ул чыкарды артык гайрәт,

      Мизмарда сабикълардан чыкды гъәсрәт[15];

      Хәмде лиллаһ, бу диярда[16] бездән чыкды

      Мәрҗани Шиһабетдин ахунд хәзрәт!

      Караңгыда фанусны[17] кабызган ул,

      Кайнар сөткә сары майны тамызган ул;

      Янбугыссәлямәтдән[18] юллар ачып,

      Әнһарелхәкаикъны[19] агызган ул.

      Сүз кузгар ул ир асыл – кирәк йирдән,

      Ходаем фирасәтле[20] йөрәк биргән;

      Мөһәндисләр[21] сизмәгән йирдән казып,

      Чыкарды татлы суны тирән йирдән.

      Болагы[22] – саф, чәйгә һәркем су алгандай,

      Хаклыкка чүлләгәнләр[23] куангандай;

      Дөррәсендән[24] канча бала сөткә туеп,

      Башкалар була калды су алгандай.

      Тәхкыйкләрен[25] күргән адәм куангандай,

      Голямага[26] сәрдар булып ту[27] алгандай;

      Мөбариз мәйданына бу чыккан соң[28],

      Батырлар була калды җугалгандай.

      Аңлаусыз һичкем аңа тотынмасын,

      Анау-монау кеше имәс[29] чобалгандай.

      Палуанлардан[30] йыгълып бу күргән юк,

      Бәйгене берәү алса – бу алгандай!

      Мөселманга каршуга лаикъ имәс,

      Инсафлы урыс күрсә инангандай,

      Ул бер фазыйль галляма[31] – узган тапдан[32],

      Хаззы[33] бар дәрәҗәи иҗтиһаддан;

      Әгъдасенә[34] җан аямай каршы торып,

      Аның өчен мөҗаһидмез[35] алгы сафдан.

      Дәкаикътә[36] мөшкил чишеп калдырган ул,

      Биш йөз елгы батырларны талдырган ул,

      Мисленә әһле гасыр гъәдил тапмай[37],

      Йөрәген мөганиднең[38] яндырган ул.

      Һәр йирдә сәнәд[39] илә сүзе баһир[40],

      Халенә къале[41] шаһид көндәй заһир[42];

      Бу заманда туган юк аңа нәзыйр[43]

      Мәгърифәтерриҗальдә[44] мондай маһир.

      Үтә алмайлар эзендән басып аның,

      Китә алмайлар юлындан ашып аның;

      Хакъ нурын сүндерә алмай мөганидләр,

      Күрә алмайлар галәмгә фашын аның[45]!

      Аһ, дәрига[46]! Баралмадым кашына аның,

      Сүзенә артыкча мин гашыйк аның;

      Һәр тарафка сөйүледдәкаикъдан[47]

      Агызган