НЕЪМАТУЛЛО ТУРСУНОВ

ОДАМИЙЛИК СЎҚМОҚЛАРИДА


Скачать книгу

бўлиб сен жанга кирмасанг,

      Халқ равнақи йўлида туриб бермасанг,

      Адолатни, ҳакикатни қўллай олмасанг,

      Ярашар румол боғлаб, лозими кийсанг.

      ***

      Ё раб, инсон пастлиги шунча бўларму?

      Отасин ёмонлайди аёл ўз боласига,

      Оқ падарни яратар нокасд аёллар,

      Наслидир аслида бундай иллатлар.

      ***

      Қизиқ бу дунё, кам кўрган инсонни кўриб,

      Ҳаёт ўтиб кетганини қолармиз сезиб.

      Ундаги ажину – оқ сочига эътибор бериб,

      Кексайибмиз, деймиз, унда аксимиз кўриб.

      ***

      Динлар, миллатлар, қариндошлар,

      Дўстлар ва яқин инсон – биродарлар,

      Орасига бўлма заҳар солгувчи.

      Илон ҳам қилмас бундай пастликни.

      ***

      Пул, олтин, шайтон каби йўлдан уради,

      Ақлни олиб инсонийликдан йироқ қилади.

      Пулни севиб, қули бўлиб, кетидан қувсанг,

      Ким бўлсанг ҳам етаклаб, жарга отади.

      ***

      Тангри юборди инсонга қанча синовни,

      Муҳтожлик, бойлик, илм, хасталикни,

      Мансабни, имконни ва иложсизликни,

      Айтгинчи, шу синовлардан ўта олдингми?

      ***

      Тангри яратди дунёга онгли одамни,

      Берди унга имконни ва фаросатни,

      Қўйди инсон деганга ўз талабини,

      Истисносиз бажаришни одамийликни.

      ***

      Миллиард кетказиб қурғонни қурдинг,

      Бировнинг хақини шунда ишлатдинг,

      Балки бир мискинни қийдинг рисқини,

      Кўрасан қурғонингни кул бўлганини.

      ***

      Ҳар ким ҳар хил умр кечирар,

      Ҳар хил ишлаб, пулни топишар,

      Аммо йўқотмасин тозалигини,

      Бажариб юрсин одамийликни.

      ***

      “Доно хотин оиласида жаннат яратур,

      Ва эрини у вазир қиладур.

      Аҳмоқ хотин атрофини дузах қиладур,

      Ва эри унинг разил буладур.” -

      Деган мақол туркларда бордур.

      ***

      Ресторандан чиқди бир туда аёл,

      Кайфи бор барининг, бу нима аҳвол?

      Қани иффат, номус, ҳае, эй аёл?

      Бу юришинг етти наслинга завол!

      ***

      Ҳар жойда ноўрин гапни гапирса,

      Болаларини қарғаб, ғазабин сочса,

      Эрига тик боқиб, қўпол сўзласа,

      Аёл демангиз, у шайтондир асли.

      ***

      Эркак сифат бўлиб, кўчада юрса,

      Эридан ўзини у юқори тутса,

      Аёл иффатидан у йироқ бўлса,

      Аёл демангиз, у шайтон асли.

      ***

      Миллат ғурурини у менсимаса,

      Андиша ва ҳаё, недир билмаса,

      Ғурурли отани, эрни бошини эгса,

      Аёл демангиз, у шайтондир асли.

      ***

      Оилада бола ё келин, бирор хатони қилса,

      Аҳмоқ аёл шу баҳона жанжал қилади,

      Ақллиги юмшоқ қилиб танбеҳ беради,

      Доноси, маслаҳат билан, йўл кўрсатади.

      ***

      Очиқ – сочиқ кийниб юрса,

      Баданига ёпиштириб у кийим кийса,

      Ўзбек деган номни у ерга урса,

      Аёл деманг