geyinəcəm? – kişi kəskin tərzdə onun sözünü kəsdi. Qərbin azad oğlunun səsində nifrət sezildi.
Miss Setlif şəfqətlə gülümsədi:
– Deməli, ürəyinizcə deyil. Qoy fikirləşim… Dayçalara baxa bilərsiniz?
O, başını razılıq əlaməti kimi tərpətdi.
– Bizim cins atlar zavodumuz var. Orada sizin üçün iş tapılar. Hə, necədir?
– Necə olacaq, xanım… – Onun səsində sevinc və təşəkkür birləşmişdi. – Deyin görüm, o zavod hardadır? Günü sabah işə başlayaram. Bir şeyi sizə vəd edə bilərəm: heç vaxt təəssüflənməyəcəksiniz ki, bədbəxtliyə düçar olmuş Hyuq Lyükə kömək əli uzatmısınız.
– Siz gərək ki, adınızın Deyv olduğunu demişdiniz, – deyə qadın məzəmmətlə barmağını silkələdi.
– Bağışlayın, xanım, yalan demişdim. Əsl adım Hyuq Lyükdür. İndi mənə dediyiniz pulu verib zavodun da ünvanını söyləsəniz, səhər tezdən düz ora yollanaram.
Bütün bu söhbət zamanı miss Setlif zəng vasitəsilə müxtəlif işarələr verirdi: üç qısa və bir uzun, iki qısa və iki uzun, nəhayət, beş uzun zənglər etmişdi. İndi isə ya div yuxusuna getmiş xidmətçilərin səhlənkarlığından, ya da zəngin işləmədiyindən şübhələnsə də, ayağını elektrik düyməsindən çəkmirdi.
– Sizə köməyim dəydiyinə çox sevinirəm, – qadın dilləndi. – İndi isə icazənizlə qalxım yuxarı, pulqabımı gətirim.
Kişinin baxışlarında şübhə əlaməti sezib tez də əlavə etdi:
– Mən ki sizə üç yüz dollar əmanət edirəm.
– Sizə inanıram, xanım, amma yenə də narahatam. Özümü ələ ala bilmirəm.
– Amma pul üçün yuxarı qalxmalıyam.
Kişi cavab verməmiş qadının qulaqları hardansa xəfif bir səs aldı. Bu, hardasa açılan qapı cırıltısı idi. Ancaq səs o dərəcədə zəif idi ki, daha çox külək səsinə bənzəyirdi. Əgər qadın həmin səsə diqqət kəsilməsəydi, çətin ki o səsi tuta bilərdi. Ancaq Lyük də o səsi tutmuşdu.
– O nə səsdir elə? – deyə həyəcanla soruşdu.
Cavab əvəzində miss Setlif əlini uzadıb cəld tapançanı qamarladı. Onun hərəkəti Lyük üçün tamamilə qəfil olduğundan bircə anda nə baş verdiyini anlamadı. Onun əli silahın boş yerini cırmaqladı.
– Oturun! – qadının amiranə səsini kişi çətinliklə tanıdı. – Tərpənməyin! Əllərinizi stolun üstünə qoyun!
Lyükün tapançanı necə tutmasını qadın yaxşı yadında saxlamışdı. Ağır tapançanın irəli uzanmış qolunu yormaması üçün miss Setlif dirsəyini stola dayadı, bununla da kişinin başını deyil, sinəsini nişan aldı. Lyük isə sakitcə oturmuşdu. Tapançanı almaq üçün cəhdin olmadığını və açılacaq atəşin yan keçməyəcəyini anlayaraq qadının bütün əmrlərini itaətlə yerinə yetirirdi. Tapançanın da, onu tutan əlin də əsmədiyini görür, sinəsində açılacaq yaranı təsəvvüründə canlandırırdı. O, qadına deyil, tapançanın tətiyinə gözlərini zilləmişdi. Miss Setlif isə tətiyi yüngülcə basmış, tətik isə hədələyici tərzdə gərilmişdi.
– Siz Allah, unutmayın ki, tətik çox həssasdır. Bərk basmayın, yoxsa bədənimdə qoz boyda dəlik açarsınız.
Qadın barmağını azacıq boşaltdı.
– Bax, belə yaxşıdır, – kişi dedi. – Amma lap yaxşı olardı ki, ağzını yana döndərəsiniz. Çox həssas silahdı. Lazım gəlsə, yüngülcə tətiyi çəkmək onu kükrədib qaldıracaq və sizin güzgü kimi parıldayan döşəmənizi qana boyayacaq.
Arxadan qapı açıldı. Kimsə içəri girdi. Lyük heç qımıldanmadı da. O yalnız qarşısındakı qadına baxır, tamamən başqa adamın çöhrəsini görürdü: bu çöhrə qəddar, amansız, soyuq, eyni zamanda ifrat dərəcədə gözəl idi. Qadının bayaqkı işvəli baxışları indi buz kimi kəsirdi.
– Tomas, – qadın əmr etdi, – zəng vurun polisə, bu qədər vaxtı hardaydınız?
– Mən zəng səsini eşidən kimi gəldim, xanım.
Lyük bir an da olsun gözünü qadından çəkmirdi, elə o da göz qırpmadan ona baxırdı. Zəng haqda danışılanda isə kişinin baxışlarında nəsə bir anlaşılmazlıq oxundu.
– Bağışlayın, xanım, – xidmətçi dedi, – bəlkə, yaxşı olardı ki, mən də silah götürüm, qalan qulluqçuları da oyadım?
– Yox, siz polis çağırın. Bunu özüm burda saxlaya bilərəm. Cəld dediklərimə əməl edin!
Qulluqçuların başçısı məstlərini sürüyə-sürüyə otaqdan çıxdı. Üz-üzə oturmuş kişi və qadın isə gözlərini bir-birindən çəkmirdi. Beyninə dolmuş fikirlər indidən qadına həzz verirdi: indi o, tanışlarının təntənəli tərifini eşidirdi. Gözəl miss Setlifin təkbaşına silahlı qulduru tutması haqqında qəzetlərdəki xəbərləri oxuyurdu. O, əmin idi ki, bu əhvalat sensasiyaya çevriləcək.
– Məhkəmədə sizə hökm oxunandan sonra düşünmək üçün xeyli vaxtınız olacaq, – qadın soyuq səslə davam etdi. – Onda oturub fikirləşərsiniz ki, başqasının əmlakına göz dikəndə və qadının üstünə silah çəkəndə necə böyük səfehlik etmisiniz. Bu dərsi yadda saxlamaq üçün xeyli vaxtınız olacaq. İndi mənə düzünü deyin. Axı sizin köməyə ehtiyacı olan heç bir dostunuz yoxdur, elə deyilmi? Dediklərinizin hamısı yalandır, ağ yalan!
Lyükdən səs çıxmadı, qadına dikilmiş baxışlarından da heç nə oxumaq mümkün deyildi. Sanki onun gözləri qarşısına dumandan pərdə çəkilmişdi və bu pərdə arxasından üzbəüz oturmuş qadın zorla seçilirdi; o dumanlıqda günəş şəfəqlərində çimən Qərbin sonsuz çölləri əks olunurdu, Şərqin çürük şəhərlərinin sakinlərindən mənən qat-qat uca olan kişilər və qadınlar görünürdü.
– Niyə susursunuz? Nə üçün təzə bir yalan quraşdırmırsınız? Niyə xahiş etmirsiniz ki, sizi buraxım gedəsiniz?
– Xahiş edərdim, – kişi qurumuş dodaqlarını yalayıb dedi, – xahiş edərdim, əgər…
– Əgər nə? – qadın hökmlə soruşdu.
– Əgər siz ləyaqətli qadın olsaydınız, xahiş edərdim.
Miss Setlifin bənizi ağardı:
– Sözlərinizdə ehtiyatlı olun! – deyə xəbərdarlıq etdi.
– Eh, onsuz da məni öldürməyə cəsarətiniz çatmaz, – Lyük nifrətlə gülümsündü. – Bizim bu aləm tamam cinayət yuvasıdır. Ancaq sizin kimilər orda meydan sulayanda gərək bilələr ki, dünya o qədər ayaq altına alınmayıb ki, mənim kimi dürüst bir adamı öldürəndə sizi cəzasız buraxsınlar. Siz alçaq və yaramaz qadınsınız, ancaq bədbəxtliyiniz ondadır ki, zəifsiniz. İnsanı öldürmək, əslində, o qədər də çətin deyil, amma sizin buna cəsarətiniz çatmaz. O ürəyin sahibi deyilsiniz.
– Ağzınıza gələni danışmayın! – qadın qeyzlə dilləndi. – Sizə xəbərdarlıq edirəm, axırı pis olar! Sizə ağır və ya yüngül cəza vermək