tle>
MAYA DOĞMA ŞƏHƏRİNDƏN QAÇIR
Balaca Maya dünyaya arı yumurtacığında gəldi. Yumurtacıq kiçik bir xanaya qoyulmuşdu. Bir-birinin yanında sıx yerləşmiş bu cür xanalar arı pətəyini əmələ gətirir.
Qoca arı Kassandra Mayanın yumurtadan çıxmasına kömək etdi: arıcığazın zərif qanadlarını ehtiyatla açdı. Körpə iri, işıqlı gözlərini geniş açıb ətrafı dinlədi. Pətəkdə aləm bir-birinə qarışmışdı: arı xalqı qiyam qaldırmışdı, arılar kraliçası öz təbəələrini sakitləşdirə bilmirdi.
– Mənə istidir! – Maya dedi.
Kassandra təəccübləndi: “Buna bax ha! Yumurtadan təzəcə çıxıb, indidən şikayətlənməyə başlayır!” Amma, doğrudan da, yaman isti idi. Arılar ora-bura qaçışır, itələşir, bir-birinin üstündən tullanır, bir yerə yığılır, şanların içi ilə diyirlənirdilər. Birdən yanlarından kraliçanın özü uçub-keçdi. Kassandra və Maya az qaldılar ki, yıxılsınlar. Xoşbəxtlikdən yaraşıqlı və yaxşı tərbiyə görmüş bir erkək arı onlara kömək etdi. O, Mayaya nəzakətlə baş əydi və arılarda əli əvəz edən qabaq pəncəsi ilə sinəsindəki parlaq tükcükləri sığalladı.
– İşlər pisdir! – deyə üzünü qoca Kassandraya tutdu. – Qiyamçılar şəhəri tərk edirlər, bizə təzə kraliça başçılıq edəcək!
Kassandra ona gözucu baxıb heç «sağ ol» da demədi. Maya onun xeyirxah gənclə niyə belə davrandığını başa düşmədi, amma soruşmağa da cürət etmədi. Hamının narahatlığı bala arıya da keçdi: o, astadan vızıldamağa başladı.
– Bu həngamədə bircə sənin vızıldamağın çatışmırdı! – Kassandra hirsləndi.
Maya dərhal susdu və gözlərini dinməzcə öz tərbiyəçisinə zillədi.
– Bura gəl görüm! – Kassandra Mayanın şəffaf və kövrək qanadından dartdı.
Qaranlıq guşədə bir qoca, bir də balaca bir arı oturmuşdu. Maya şirin balla dolu xanaları gördü, dərhal da baldan içməyə başladı.
– Nə dadlıdır!
– Sən nə səbirsizsən! – Kassandra yenə əsəbiləşdi. – Mən neçə-neçə bala arılara qulluq edib onları ilk uçuşa hazırlamışam, amma birinci dəfədir ki, belə özbaşına arı görürəm! Yəqin, sənin xasiyyətin o birilərinkindən fərqli olacaq!
Maya qızardı və iki barmağını ağzına soxdu.
– Bəs «fərqli xasiyyət» nə deməkdir? – deyə soruşdu.
– Bu lap ədəbsizlik oldu! – Kassandra ucadan dedi. Bununla qoca arı Mayanın barmaqlarını ağzına soxduğunu nəzərdə tutmuş, onun verdiyi suala isə, demək olar ki, məhəl qoymamışdı. – Mənə diqqətlə qulaq as, – Kassandra sözə başladı, – mənim elə də çox vaxtım yoxdur. Tezliklə o biri körpələr də yumurtadan çıxacaq, yeganə köməkçim Turka isə bərk yorulub, qulaqlarında uğultu var. Odur ki sakit dur və qulaq as!
Maya sözə əməl etdi və gözlərini geniş açıb Kassandraya baxmağa başladı.
– Beləliklə, bala arının davranış qaydaları… – tərbiyəçi nəfəsini dərdi. – Yadında saxla: hər bir arı hər şeydə başqa arılara oxşamalıdır! Bütün arıların fikir və işləri isə hamının rifahına xidmət edir. Dünyada ən yaxşı dövlət quruluşu arılara məxsusdur. Biz arılar ta qədim zamanlardan indiyədək mövcuduq, çünki dostluq etməyi bacarırıq.
Sabah sən öz ilk uçuşunu edəcəksən. Təcrübəli arılardan biri səni müşayiət eləyəcək. Əvvəlcə yaxın məsafəyə uçacaq, evə qayıtmaq üçün ətrafdakı nişanları yadda saxlayacaqsan. Yoldaşın isə sənə çiçək açmış ağacları və gülləri göstərəcək. Onların şirəsindən bal alınır. Yadında yaxşı saxla! Hər şeydən əvvəl cökə ağacının rəngini yadda saxlamağın vacibdir. Hə, indi sənə izah etdiklərimi təkrar elə!
– Bacarmıram! Çox çətindir! Onsuz da qoca arı sabah mənə hamısını danışacaq!
– Səni tərbiyə etmək asan olmayacaq! – Kassandra başını buladı.
– Mən bütün günü bal toplamalıyam? – arı balası soruşdu.
Kassandra köksünü ötürüb Mayaya kədər və ciddiyyətlə baxdı. Əzab-əziyyət, zəhmətlə dolu həyatı yadına düşdü.
– Maya, balaca Maya, – Kassandra mehribanlıqla danışmağa başladı, – sən günəş işığını, hündür, yaşıl ağacları, çiçəkli çəmənlikləri, gümüşü gölləri, şəffaf suları, mavi səmanı, bəlkə, insanın özünü də görəcəksən. Bunlar hamısı sənin əməyini fərəhli edəcək! Bütün həyatın qabaqdadır, mənim ürəyim! Sən xoşbəxt ola bilərsən!
– Yaxşı! Mən xoşbəxt olmaq istəyirəm!
Kassandra nəvazişlə gülümsədi. Özü də bilmirdi ki, bu balacaya niyə belə qanı qaynayır. Başqa balaca arılara danışmadıqlarını Mayaya danışdı, ona çoxlu faydalı məsləhətlər verdi. Onu böyük dünyada gözləyən təhlükələrdən xəbərdar etdi, arı xalqının ən qorxulu düşmənlərinin adını dedi. Kassandra adamlar haqqında elə bir həvəslə danışdı ki, Mayanın ürəyində bu qəribə məxluqlara qarşı sevgi yarandı, çox istədi ki, onları yaxından görsün.
– Qarşına çıxan bütün həşəratlarla nəzakət və hörmətlə rəftar et, – Kassandra ona dedi. – Onlardan çox şey öyrənə bilərsən! Amma eşşəkarılarından özünü gözlə! Onlar bizim ən qüdrətli düşmənlərimiz, iyrənc quldurlardır, nə vətənləri var, nə də inamları! Biz onlardan güclüyük, ancaq onlar bizi xaincəsinə qarət edir və öldürürlər. Öz iynəni yada sal! Bu silah səni istənilən həşəratdan qoruyacaq. Ancaq insanı, yaxud heyvanı sancsan, öləcəksən. Çünki iynən sınıb onların dərisində qalacaq. Onları yalnız əlacsız qalanda sancmaq lazımdır. Qoçaq ol, ölümdən qorxma! Biz arılar yalnız öz igidliyimiz və ağlımızla hamının hörmətini qazanırıq! İndisə dincəl, mənim balaca Mayam. Xoşbəxt ol, öz xalqına və kraliçana sədaqət göstər!
Balaca qoca arını qucaqlayıb öpdü. Amma çətinliklə yuxuya getdi, çünki böyük dünyanı, günəşi, səmanı və çiçəkləri görmək üçün yaman tələsirdi!
Ertəsi gün pətək sakitləşdi. Gənc arıların böyük hissəsi yeni arı dövlətinin əsasını qoymaq üçün uçub getdi. Cavan beçələrin vızıltısı hələ xeyli müddət uzaqdan eşidildi. Bu arılar pətəyi ona görə tərk etmədilər ki, təkəbbürlü idilər və əvvəlki kraliça xoşlarına gəlmirdi. Sadəcə olaraq pətək arı ilə dolduğuna görə bal ehtiyatı üçün yer çatmırdı. Axı arılar balı yalnız özləri üçün yox, həm də insanlar üçün hazırlayırlar. Bunun əvəzində insanlar onlara göz-qulaq olur, qışda soyuqdan qoruyurlar.
Mayanı sevinc dolu bir səs oyatdı:
– Günəş çıxdı!
Bala arı yerindən sıçrayıb işçi arılardan birinə tərəf qaçdı.
– Mənimlə uça bilərsən! – işçi arı dostyana təklif etdi.
Arılar artıq qapıların ağzına yığılmışdılar. Gözətçi Mayanı və yoldaşını saxladı. Balaca arıya xüsusi gizli söz pıçıldadılar. Əgər evə qayıdan arı bu sözü deyə bilmirdisə, onu pətəyə buraxmırdılar.
– Sözü yadında saxla! Yolun uğurlu olsun!
Balaca Maya uçub pətəkdən çıxaraq gözlərini qıydı. Ətrafdakı qızılı-yaşıl gözəlliyi görcək özünü itirdi.
– Möcüzəyə bax! Uçuruq!
– Uçuruq! – təcrübəli işçi arı təsdiqlədi.
Maya başını qaldırdı və öz gözəl qanadlarını tərpətməyə başladı. Yer aşağıda qaldı, o, yaşıl ağaclara tərəf uçdu. Ürəyi atlanır, gözləri parıldayırdı.
– Mən uçuram! Bu, uçuşdur! Bu, möcüzədir!
– Bəli, sən uçursan! – işçi arı Mayaya güclə çatdı. – İndi biz qəsrin bağındakı o cökə ağaclarına sarı uçacağıq… Sən onları yadda saxlamalısan. Onlar bizim pətəyə ən yaxın olan ağaclardır. Amma sən çox sürətlə uçursan ha!
– Mən