Muğanna İsa

Saz


Скачать книгу

deyəsən, Məhərin budkası səmtində at fınxırdı. Yüyənin gəmi atın dişlərinə toxunub cingildədi. Gölməçədəki şappıltıdan sonra səslərini kəsmiş qurbağalar ordaburda vaqqıldamağa başladılar. Kəndin ucqarında, ulduzları sayrışan bir parça buludsuz göy altında nəhəng ot tayasıtək qaralan qovağın başında hacıleylək dimdiyini şaqqıldatdı. Kənddən, camaatdan isə şadlıq bildirən bir şey eşidilmədi.

      – At bu dəfə lap yaxında fınxırdı. İsfəndiyar kişi baxıb, yastı rus yəhərinin ortasında dimdik oturmuş xırdaca qaraltısından sovet sədrini – Qılınc Qurbanı tanıdı.

      – A Qurban, sənsənmi?

      – İsfəndiyar kişi?.. Gecəquşu təki bu vədə çöldə-biyabanda nə gəzirsən, a kişi? Dana, buzov itiribsən nədi?

      Qoca dedi:

      – Məhərin budkasının yanında drizindən adam düşdü. Ona baxırdım.

      Qılınc Qurban bir ara duruxub, soruşdu:

      – Nə adamdı?

      Qoca dedi:

      – Əsgərə oxşatdım, vayenniyə… Özü də bu yana gəldi, bizim kəndə sarı… Belində arxa çantası. Mən bilən, əsgəriydi, a Qurban.

      Qılınc Qurbanın damağında papiros közərib quru dodaqlarını, xırdaca burnunun ucunu və qırışlar arasında iri, düşüncəli gözlərini işıldatdı. Qaranlıqda qoxusu düzənliyi götürmüş göy biyanların ara-bərəsində burnunu gəzdirib otlardan xırp-xırp qopararaq ağzında yüyəninin gəmini cingildədə-cingildədə çeynəyən atın başını çəkib kəndə tərəf baxdı.

      – Əsgər gələ, kənd də belə lal-dinməz ola?

      Qoca dedi:

      – Mən də elə ona mat qalmışam, a Qurban.

      Qılınc dedi:

      – Yəqin gözün alacalanıb.

      – Olar, olar… Vallah, nə desən olar… – İsfəndiyar kişi səsində titrəyiş hiss edib, bir-iki ağız “ühü-ühü” elədi. – Görükür, doğrudan, gözüm alacalanıb.

      – Yeri yıxıl yat, yeri! – Sovet sədri atını tərpətdi. – Mən də deyirəm, gecə vaxtı, görəsən, bu nə qaraltıdı burda. Get yıxıl yat. İlişərsən, yıxılarsan, baldırın-başın sınar, bu zülmətdə hoyuna yetişən tapılmaz!

      İsfəndiyar kişinin fikri hələ də kənddə idi. “Baldırın-başın sınar” sözləri xəyalını uzağa aparsa da, kəndə boylanırdı. Sovet sədrinin xeyli gedəndən sonra cilovu çəkib atın başını geri döndərdiyini, papirosun közərtisindən işıldayan gözlərlə ona necə diqqətlə baxdığını hiss eləmirdi. Axı, əsgəri tamamilə aydınca görmüşdü. Əynində paltarını, belində arxa çantasını, hətta başında pilotkasını da seçmişdi. Bu dərəcədə də göz alacalanar?.. Yerə girdi, göyə çıxdı, hara qeyb oldu o adam?!

      Atın göy ot qoxuyan isti nəfəsi yan tərəfdən qulağına vurdu, İsfəndiyar kişi diksinib başını qaldıranda yenə sovet sədrini gördü.

      Qılınc Qurban hirslənmişdi:

      – Sənnən deyiləmmi, a kişi? Niyə dillənmirsən?

      İsfəndiyar kişinin sifəti alışıb-yanırdı. Əyilib əlini sərin ota çəkdi, buz soyuqluğunda şehdən islanmış ovcunu alnına sürtdü, köynəyinin açıq yaxasından uzadıb ürəyinin üstünə çəkdi. Ağır-ağır dedi:

      Конец ознакомительного фрагмента.

      Текст предоставлен ООО «ЛитРес».

      Прочитайте эту книгу целиком, купив полную легальную версию на ЛитРес.

      Безопасно оплатить книгу можно банковской картой Visa, MasterCard, Maestro, со счета мобильного телефона, с платежного терминала, в салоне МТС или Связной, через PayPal, WebMoney, Яндекс.Деньги, QIWI Кошелек, бонусными картами или другим удобным Вам способом.

      Примечания

      1

      Gavahın – kotanın kəsəri.

      2

      Taral – tənbəl, müftəxor.

      3

      Cənubi Azərbaycan.

      4

      Jmıx – günəbaxan qabığından düzəldilmiş qaramal yemi.

      5

      “Əgər sabah hərb olarsa hazır ol…” – rusca bu mahnı otuzuncu illərdə Azərbaycanda çox məşhur idi.

      6

      OdEvƏr – Yalnız Aşıq Alı, ƏlƏsKər kimi ustad aşıqların bildikləri qədim OdƏr – “Tərik” – “Türk” dilində OdEvƏr işıq evinin (kainatın) həqiqəti deməkdir.

      7

      AlOsman – Türkiyədə dağ adıdır. Məşhur hökmdar Osman bəyin OdƏrcə həqiqi adı ƏsMən idi; mənası: əsən (yaradan) əlim – oğlum. “Səsi AlOsmana çatır” ifadəsinin mənası: səsi ƏlƏsMənə, yəni Qrek, Fars, Ərəb imperiyalarından gizlədilən ƏsƏlMənə —“Süleyman”peyğəmbərə çatan.

/9j/4AAQSkZJRgABAQEASABIAAD/2wBDAAMCAgMCAgMDAwMEAwMEBQgFBQQEBQoHBwYIDAoMDAsKCwsNDhIQDQ4RDgsLEBYQERMUFRUVDA8XGBYUGBIUFRT/2wBDAQMEBAUEBQkFBQkUDQsNFBQUFBQUFBQUFBQUFBQUFBQUFBQUFBQUFBQUFBQUFBQUFBQUFBQUFBQUFBQUFBQUFBT/wgARCAhgBdwDAREAAhEBAxEB/8QAHQAAAwADAQEBAQAAAAAAAAAAAAECAwQFBwYICf/EABsBAAMBAQEBAQAAAAAAAAAAAAABAgMEBQYH/9oADAMBAAIQAxAAAAH2jyvQEoYIgEFNgkAgBMEIHQmKQRKY3KGEjcqaaakJTAiWmSxyIEhAQGghqGhIcoVpZGMcIluQhAhDoQA020ikTIDqlTZI0VY5KBBaKpSm2xKkElUhkqmhuXNNp2hAiqJQs3VIGDkKuQBCzqEwBkpSwTAROMoYpcCQSnIFKBicp4hCakxtoIblpNwjGMFI8dOWSGIAAJBMhNNJiHjY2a7ECFjYm0yBQDZjcwzSucTSbGITYkS2gZLTAQmwTloUsoG0IBtMBCcsoSBCAYY6SZLiWlS/UfLMpASMGA2hEgITEwkYTQMJBCVIJakGMlSNMkUjlAOYaonJpp2JkwAJtSNOGJCahNIhEIgImkCExiQnWiE5CkSi6KQAIsKYwAYWDYJppoEmwlg2IQ2EiVUJ6TbJTuKTkhluWOVdKWLOsbAQhFSESMJqYVFCRME0Y0xEshoTxw5VSEpxRMmMZRLJTgJaxlQ3jYMkMQAA5DG1IJuE5pyTDMbIYhQ6TIcoSbxuYHoaRgtDQnDKFLaTQDSJY2gHLQDEnNzcDpgmAhICkiWnLAIalymIU0ouf17hgoEwGDQpoAckhQAJAyQGOXIJkyJggGCkGnISmkpblCYSxkoKJlrNOiQaeNtoEQ1NGPNwiQlORgknSBp0MJTENjFQ0imEgFA2VI6HQ5FLbJFQhN0khw7CEU6EVctoYDEOSW6oWbqpgFNQAJSkNNuXCHSgMaaTSGzEhMJeOm2SlCrHJjBMUkjhtNyGMMYQzGwbQQiacAhoSCWQNIx08bIoJWG1I4pwEiBSyXONvR0nFUxSSphLSaapIGJDBCGUKQAbEqBUnAAMGJUIU0iW0TSTUVMhApqf15hgmSFIQSAyWCEigsExUKQCSgJJUtAAhy0gpGNjTmSG2CgTZAqFZOYITJgdC0ahpECmXKIBBIKWkKhSVQNMaTlDChMchQCGgQwplMQEVVBIObYmqBQFMgKAdQ3csFaoFi1Q2FCzpkwrAGCmWk2ppAkIIkQ2iKQOBSyIaKuyUYUTJKWN1KJZKIbB4k5aQ4pQ6kJlRZIxCZIQNBAYqcty1AY2mnLMVuRCWMc2kPn6TqXDZIoHYS2A0TUuaSTKTTakkYAJ0nacNIAExghApZSctIUVMhDmaX66z5xghITAFImMAAAQAMQm0nLBSkxuEmEsaAIACIaGMhJxSQUKhSJjonMkHYoJQipBBjCKFAQ5adACQDpNJAFiklMTbljYCLCxJFNidskSQCAYOG7BoRQGbKG09BIIGUkNkppKRjbUlygBxF1SiGIiRUKSWS7SmIAEyKEqkJCZWKmh406RjSlkpxThOGsNU0QkgTBmNtJ4xS2mQGNtBiblpChktyCFA4slHP0nXtJkjAikAgYJyCaYmgmpaBq5JG2xCYyhIEMkKJltghY2kC