Янка Сіпакоў

Двое на вуліцы


Скачать книгу

увесь час смактаць.

      Па акне барабаніў дакучлівы дождж. Маленькія кропелькі на шыбах хутка большалі ад дажджынак, увачавідкі цяжэлі і, нібы пабраўшыся за рукі, паволі скраналіся з месца. Спачатку яны паціху сунуліся ўніз, убіраючы ў сябе ўсё больш і больш гэткіх жа, як самі, кропелек – усё набіралі разгон, – а потым імкліва, нібы ўрэшце адважыўшыся, віхляючы, быццам тыя рухавыя галавасцікі-апалонікі, шукаючы зручнейшай, пракладзенай ужо да іх на мокрым шкле сцяжыны, паспешліва кідаліся ўніз і імчалі ўсё хутчэй і хутчэй, пакідаючы за сабою вільготныя, звілістыя пісягі.

      Ён глядзеў на гэты імклівы рух – нават вока не заўсёды магло прасачыць, як дажджыны, нібы жывое што, мільгалі па шыбе, – і яму здавалася, што гэта не кроплі бягуць па шкле, а ідзе нейкае паспешлівае, хапатлівае перасяленне цэлай калоніі галавасцікаў.

      Успомніў, што гэтая думка прыйшла яму не зараз, зараз яна толькі паўтарылася. Так падумалася яму неяк раней, дома, ці не ў тую яшчэ восень, калі ён, адзінокі, у кепскім настроі сумна сядзеў у пустой кватэры і бяздумна, тужліва глядзеў у мокрае ад нуднага дажджу акно, па якім, як вось і сёння, кудысьці спяшаліся хапатлівыя кроплі-галавасцікі; калі за акном, пад вялікім знадворным градуснікам, нібы пад носам, вісела, хітаючыся ад ветру, і ўсё ніяк не магла адарвацца вялікая дажджавая кропля.

      Успомніў пра хату, падумаў, як там зараз пуста і не па-жылому холадна, як ходзіць, пэўна, па кватэры вецер, як дзьме ён у неагледжаныя вокны, як ад яго павеву калышуцца фіранкі і шторы – раніцою аж боязна ўставаць, – і яго зноў скаланула, нібы ад той самай кроплі, што трапіла нядаўна за каўнер. Падумаў, што і муха, якая жыла ў яго хаце і якой ён заўсёды пакідаў нешта з ежы, мусіць, таксама здохла – на гэты раз, збіраючыся ў камандзіроўку, ён забыўся на яе і нічога не пакінуў.

      І нібы наяве, выразна пачуўшы, як гулка адбіваюцца ў яго кватэры крокі, ён міжволі злавіў сябе на думцы, што ехаць дадому яму не хочацца.

      У аўтобусе спалі. Лёша Лясун хроп, прысланіўшыся галавою да шыбіны, – калі аўтобус падкідала, яго валасы праціралі мокрае, запацелае шкло. Радзік соладка спаў, далёка назад адкінуўшы сваю галаву, – яна матлялася як не пад самым носам у Жавейкі: ён нават чуў, што ад яго валасоў густа пахне ўчорашнім дымам, які так уеўся, што і за кароткую ноч – яны позна ляглі і рана ўсталі – не паспеў выветрыцца. Радзікава галава матлялася па плячах так бездапаможна і нежыццёва, – нібы чужая, нібы прыстаўленая, – што Жавейку нават непрыемна было на ўсё гэта глядзець, і яму міжволі муляла такая дзіўная думка: маўляў, а ці зможа ён, прачнуўшыся, падняць яе, і ці зможа шыя зноў стаць пругкаю і моцнаю, каб, як і да гэтага, трымаць на плячах галаву. Уявіў, што, відаць вось так, калі ён спаў, матлялася і яго галава, і яму стала няёмка, што нехта і пра яго мог падумаць гэтак жа, як ён толькі што думаў пра Радзіка.

      У аўтобусе кожны спаў так, як яму было зручней і як дазваляла дарожная неўладкаванасць. Абвёўшы вачыма ўсіх, хто спаў, Алег успомніў, што менавіта так спяць на вакзале.

      Усе навокал спалі, і толькі на