Акмулла

Сүз чыгар шагыйрьләрдән хикмәт берлән… / Мудры слова поэтов…


Скачать книгу

rel="nofollow" href="#n47" type="note">47 шаһид көндәй заһир48;

      Бу заманда туган юк аңа нәзыйр49,

      Мәгърифәтүр-риҗалидә50 мондай маһир.

      Үтәлмайлар эзеннән басып аның,

      Китәлмайлар юлыннан ашып аның;

      Хак нурын сүндерә алмай мөганидләр,

      Күрә алмайлар галәмгә фашын51 аның!

      Ah, дәрига52! Баралмадым кашына53 аның,

      Сүзенә артыкча мин гашыйк аның;

      Һәр тарафка сөйүлүде-дәкаикътан54

      Агызган йиме гыйрфан55 ташып аның.

*

      Мин үзем бер дәрдемәнд диванамын56,

      Каеда57 бер тәхкыйк58 күрсәм куанамын;

      Бу затта гаҗәп тәхкыйк күргәннән соң,

      Би зарур59 шул сәбәптән хубаламын60.

      Мин бер арык бүредәй җилеп йөргән,

      Куян, карсак, төлке исен сизеп йөргән;

      Берәве кулга төшсә, бере төшмәй,

      Арык, аксак, кәиз61 килсә, элеп йөргән.

      Мәҗлесенә карай гына гаугамыз бар,

      Кодыгына62 карай гына каугамыз63 бар,

      Эрбет менән64 Мәкәрҗәгә65 чама кайда –

      Базарына карай гына сәүдәмез бар.

      Бәхтемез ачылмаган без бер фәкыйрь,

      Абыруем артыгы юк, эшем такыр;

      Яшьтә җыйган бер буаз мәҗмәгым66 бар67,

      Аның һәм бәгъзе йире какыр-макыр –

      Ул заман китап кайда бу замандай,

      Йөримен тирән йирдән су алалмай;

      Бер шәрик68 калын китап остап торса69,

      Кызыгып, мин фәкыйрьнең күзе алаңдай70.

      Үгәй ана кулында ятим калдым71,

      Аннан да бик рәтем китеп калдым:

      Өстемдә керле күлмәк, йыртык дамбал72,

      Кайда мулла бар дисә, йитеп бардым.

      Фәкыйрьлектән артык фән күралмадык,

      Шәһәр чыгып, алыс73 юлга йөралмадык;

      Мәргәннәрне74 танырлык хәлемез бар,

      Шул сәбәптән сабыр кылып торалмадык.

      Аз гына дәресем бар кыш вакытта,

      Китап карау – гадәтемез буш вакытта;

      Бездән дә фәез бабы бикләгән75 юк –

      Аңлаемыз кәеф килгән хуш вакытта.

*

      Уйламаңыз «Җарудә»не76 күргән юк дип,

      Әгәр күрсә, гыйбарәтен белгән юк дип;

      Кадәри хәл садак тарткан77 егетләр бар –

      Уйламаңыз дөньяда мәргән җук дип.

      Мәргәнгә Ходай бирсә туры сәһем78,

      Аңа булса мөкарин79 туры фәһем80,

      Гатасына манигъ81 юк, беләсезме –

      «Кадде гыйлем көлли ән-нас мәшрабиһим»82.

      Тәгаррузга 83минем нә микъдарым84 бар?

      Үземнең ноксаныма икърарым85 бар;

      Без