оонньуур буоллаҕа. Киһи ааттаах. Арахсар санаа суох. Кыыһым да арахсар санаата суох. Кэлэн хонобун даҕаны. Кэннэкинэн ыттыйан бардым. Син сырыттым.
Оҕонньор өлүөн иннинэ дьиэ туттарбыта.
Куораттан тахсыбытым. Өрөөбүтүм кэннэ, биир ыҥыыр аттаах дьахтар иһэр. Ону мин сэрэйдим. Арааһа, мин киһим иһэр быһыылаах диэтим. Тахсан олоробун. Ыт маһым 1 үрдүгэр. Кэллэ. Кини эбит. Атын баайда. Сэргэҕэ. «Оҕонньор барда. Көмнүбүт», – дии кэлбит. «Сассыарда аргыстаһыахпыт, бииргэ барыахпыт. Хон», – диэтим.
Хоммото. «Быраатым Бааска сүүрэ сылдьар оҕо. Ийэм өлбүтэ».
Нэһилиэккэ бардым. Очуот буолла. Сымыйанан-кырдьыгынан очуоттаатым. «Холкуостаах буоларым буолуо», – диэтим.
Кэллим. Дьиэбэр. Аҕабыттан аналбын-чааспын көрдөөтүм. Кыыһым ыксатта. Кыыһым кэлбит. Аттан иҥнибэт киһи. Үлэһит кыыс этэ.
Куораттан тахсарбытыгар биирдии иһит испиири биэрэллэр этэ. Мин испэппин ол саҕана. Өйдүүбүн кыыспын. Баҕар, онно илдьиэм диэн. Аҕам аҥаарын иһэн кэбиспит. Уоран. Көрдүүр эбит. Ампаарга кистээбитим. «Оо, сыыһа гыммыппын», – диэбитэ. «Барабын, – диэтим. – Көһөбүн».
Тэлгэһэ уу бөҕө, чалбах бөҕө. Аналбын-чааспын биэрдэ – сүөһү элбэх. Буолунай буоллаҕа дии. Биир убаһалаах биэни. Бэйэм аналым, олох. Атыыры. Саастаах. Бэйэтэ атыыр соноҕостоох хаалла. Биир тиҥэһэ бургунас, биир бэйэм ынахтаахпын. Төрөөбүттэр иккиэн. Иккиэннэрин биэрдэ. Атыырым буоллаҕына сыарҕалаах, сэптээх-сэбиргэллээх. Ньирэйдэрбин тиэйдим да кэлэн кэбистим. Таҥас-сап диэн туох дуоннаах буолуой. Бүттэ.
Холкуоска ыла оҕустулар. «Кыыс буллахпына, киириэҕим», – дии сылдьар этим. Туой. Бэтиэхэлээх киһибин.
«Кэлиэҕэ. Кэллэҕинэ, ынахтарын, ньирэйдэрин баайталаан кэбиһээр. Хотоҥҥо», – диэбит ийэтигэр.
Онтон кэлбитим, ынахтарбын, ньирэйдэрбин ийэтэ баанан кэбиспит. «Атыыргын, биэҕин илдьэн холбоон кэбис», – диэбитэ. Бэйэтэ эмиэ биэлээх. Эмээхсин баай этэ. Төрдө.
Дьэ, онтон үлэлээн түһэн бардым. Кыыһым мас таһа сылдьар эбит. Эмээхсиммит баар, сүөһүбүн көрөр, дьиэбитин көрөр. Бэйэбит иккиэн, эр киһи курдук, сырыттыбыт. Оттоон-мастаан. Сыл тохору таах сырыттыбыт, оҕоломмотубут. Сылтан ордон баран, оҕолонон барда. Илистэн. Биэксэл диэн букатын суох. Оҕолорбут иккистэригэр тиийэн баран: «Тээтээ, маамаа», – диэн баран өлөллөр. Дьэ, нахаас. Киһиттэн биир оҕону ииттибитим. Үһүгэр тиийэн баран өлбүтэ. Сытыы баҕайы этэ. 11 оҕону көмөн баран, аармыйаҕа барбытым. Үһүс хомуурга. Эмээхсиним хаалла, ийэ кынным хаалла. Аҕам хаалла. Ытаан-соҥоон хааллылар. Сылтан ордон баран ийэ кынным өлбүт. Көммүттэр ону.
Онтон икки сыл сырыттым. Икки сылтан ордон иһэн, кэлбитим. Икки сыл аҥаара сылдьан баран, тохсунньу саҕана, тымныы саҕана кэлбитим. Ньачаас аҕалбыттара.
Кэлбитим эмээхсиним баар. Сүөһү суох буоллаҕа дии.
Оҕо сөҥмүт иһигэр. Төрөөбөккө сырыттаҕа дии. Кыччаан хаалбыт эбит. Биирдэ сурук ыыппыта. «Эн көрөн барбытыҥ курдук сылдьабын. Көҕүрээбэккэ сылдьабын», – диэн суруйбута. Аҕатын көрүстэҕинэ, тиллэр эбит оҕо. Ити ханна да биллибэтэх дьыала.
Онтукабыт, дьэ, ыһыы буолла. Сылгыбын тутан