УРФОН ОТАЖОН

ДАВЛАТ


Скачать книгу

ажаб гул гулзори адолат.

      Бермишдур Афлотун ўазалга иліом,

      Урфон, іаёт созин тори адолат.

      2002 й. 9 окт.

      – Иложсиз шундай бєлади.

      – Биз нима їиламиз? Бизнинг давлатимизда ушбу барча турларга йєл їєямизми ёки аралашмаганлардан бир турними, ёки аксинча, аралашган турними?

      – Агар менинг фикрим устун бєлганида бу – шоир, андишали, виждонли одамга таїлид їиладиган, аралашмаган тур бєлар эди.

      – Аммо Адиманд, аралаш тур іам ёїмли Болалар ва устозларга сен танлаётган турга їарама-їарши бєлгани кєпрої хуш ёїади; оломоннинг кєпчилик їисмига іам шундай.

      – Іа, уларга у ёїмлирої.

      – Аммо эітимол, у бизнинг давлат тузилишига мувофиї эмас, дерсан, чунки бизда инсон модомики бир иш їилар экан на икки хил на кєп миїдорда бєлиши мумкин эмас.

      – Іа, мувофиї эмас, дейман.

      – Шунинг учун, этикдєз – бу этикдуз, єзининг этикдєзлик ишига їєшимча дарўа эмаслиги; деіїон – бу деіїон, єзининг деіїончилик меінатига їєшимча равишда іакам (судья) эмаслиги ва іарбий одам – бу іарбий, єзининг іарбий машїларига їєшимча равишда корчалон эмас; ва іоказо.

      – Бу тєўри.

      – Агарда янги (бошїа) їиёфага киришга ва нимага бєлса єшанга таїлид їилиш їобилиятига эга одам єз асарларини бизга кєрсатишни хоілаб єзи бизнинг давлатимизга каеладиган бєлса, биз унга, нимадир муїаддас, ажойиб ва ёїимли нарса олидда таъзим їилгандек таъзим їиламиз, аммо, бундай одам бизнинг давлатимизда йєї ва бундайларга бу ерда туриш манъ этилган, деб айтамизда унинг бошига хушбєй нарсалар суртиб, жун пешона боўич билан боўлаб бошїа давлатга жєнатиб юборамиз, єзимиз эса, єз фойдамизни єйлаб, унча ёїимли бєлмасада жиддийрої, инсоф, андишали одамнинг фикрлаш (сузлаш) услубига таїлид їилувчи ва нима іаїида гапирса іам єша гапини биз аввал жангчиларни тарбиялаш билан шуўулланаётганимизда биз белгилаган, аниїлаб їєйган намуналарга мувофиї равишда баён этувчи шоир ва ривоятлар, їиссалар жодкори билан їаноатланамиз.

      – Агар бу бизга боўлиї бєлса (албатта) шундай їилар эдик.

      – Энди, дєстим, мусиїий санъатни асарлар ёзиш ва ривоятлар, достонлар (айтиш)га тегишли бєлган їисмини тугалладик: нималар іаїида гапириш керак ва їандай гапириш кераклиги аниїланди.

      – Менга іам шундай туюлмоїда.

      –Демак, – дедим мен – їєшиїлар айтиш ва мелий шеъриятнинг хусусиятларини кєриб чиїиш їолди.

      – Шундай.

      – Агар биз мантиїан изчил бєлсак, улар їандай бєлишлари ва улар іаїида биз нималар дейишимиз керак – буларни іамма олдин айтилганидан топиб олади.

      – Главкон табассум їилди.

      – Суїрот шахсан мен, – деди у, – іар іолда ушбу іаммадан эмасман, чунки іозир биз нимани тасдиїлашимиз кераклигини унча англамадим. Лекин пайїаётганга єхшайман.

      – Іар іолда, – дедим мен, – мелосда уч їисм: сєз, уйўунлик (гармония) ва усул (ритм) борлигини бемалол тасдиїласанг бєлади.

      – Іа, буни албатта тасдиїлай оламан.

      – Унда сєз улганлигидан, бу борада мелос їєшиїсиз сєзлардан іеч фарї їилмайди, яъни, биз іозиргина айтиб єтганимиз баён їилиш намуналарига мувофиї