қайтадан ўқиб,
«Бахт ярашмас одам деганга,
У англамай қайтса қошимга,
У тушунмай қайтса, бу бекор,
У дард чекмай Одам бўлолмас!»
Дея наъра тортди Яратган!
Ер устини тутди бир туман,
Ер сатҳини қўпди зўр туман…
Одам шунда адашиб қолди,
Йўл тополмай суринди, толди,
Аёлидан хавотир бўлди,
Аёли ҳам хавотир олди.
Овозидан танимадилар,
Чалкаш йўлда олис кетдилар.
Овозлардан танимасдилар.
Одам туйди ҳижрон тотини,
Қамчилади довдир отини,
Йўқолганди унинг хотини,
(Алдаш осон одам зотини).
Одам турган жойида қотди,
Бир қашқирга отини сотди.
Пулин белга маҳкам боғлади,
Ўзин илк бор бахтсиз чоғлади.
Йўлга тушди майхона излаб,
Мавҳумотга дардини сўзлаб,
Қитъалардан ҳатлаб, кўп тезлаб,
Туман ичра юрагин тузлаб…
Шуйтиб, бир пайт келди шу ерга,
Мен ўтирган курсига чўкди,
Кўзларидан жолалар тўкди.
Бунда найранг қиларди биров,
Қалби қора, юзлари олов,
Кўп чиройли, моҳпора жонон,
Сўзларимга ишон, эй, ўғлон.
Шу сулувнинг зулфидан келган,
Бир бўй эди – руҳни маст қилган,
Қўлларида бир қадаҳ гулгун,
Паймонадай ул жоми тўлган,
Қадаҳида оғу бор эди,
Тилларида доғи эди,
Мудҳишона чоғи бор эди.
Одамга «бу – энг тотли» деди.
Оғу билан ғамин ўлдирди,
Одам бечорани кулдирди.
Одам қучди жонон белидан,
Чиқиб кетди инсоф элидан.
Жонон унинг бор ганжин олди,
Ўзин гуноҳ чоҳига солди.
Банди этди сархуш одамни,
Йўлин тўсди улуғ қадамнинг.
Одам кўзин очмади кейин,
(Кўзни очиш ҳамиша қийин.)
Одамни у яланғоч қилди,
Бу ҳолини коинот билди.
Тўнғизларни чорлади жонон:
«Мана, одам… буюк, покдомон.
Шу ҳолида қолмоқчи эмиш,
Тағин подшоҳ бўлмоқчи эмиш…»
Тўнғизларни галаси келди,
Тўнғиз одам устидан кулди.
Сўнг жазога этди мустаҳиқ:
«Мангу мастлик либоси тортиқ!»
Одам кўзин очмай жим ётди,
Оллоҳ… унинг қалбин уйғотди.
Кўзин очмай ётди шарманда,
Тўтиқушлар чалди чирманда.
Одам узоқ шундай ётибди,
Аммо қалби яшаётибди.
Кўзи юмуқ, очгилиги йўқ,
Шу ҳолдаям юрак-бағри чўғ.
Шу ҳолдаям бўлари бўлган,
Йиғлаб ётар, кўкраги тўлган.
Майхонада эса май сероб,
Бир кишига тугатиш азоб.
Дод! Қадаҳда жилмайиб турган,
Кўзим очсам, юзини бурган.
Кимлигимни энди билдингми,
Инсофга кел, тавба қилдингми?
Эй, фалакда хўрсинган Жаббор!
Мен тушундим, уйғотиб юбор!
Мен англадим