Махтумкули

Асарлар. Махтумқули


Скачать книгу

hurmat,

      Dedi: «Bo‘lmang beqaror.

      Shahzodalar salomat,

      Ko‘ngillari imorat».

      Ali aylab tahorat,

      Ko‘nglida g‘ami bisyor.

      Haqqa aylabon niyoz,

      Dedi: «Ayo, chorasoz!».

      Qildi du raka’t namoz,

      Ko‘rdi bir qush zarnigor.

      Bo‘ynida shoda inju,

      Bahosi olam ganji.

      Shahzodalar quvonchi,

      Deya tutdi boyakbor.

      Qush ravon qanot chaldi,

      Alini ko‘kka oldi,

      «Berk tut!» deb ovoz keldi,

      Ketdi Ali borho-bor.

      Ul murg‘i zarrin naqqosh,

      Osmonlarga urib bosh,

      Alini o‘lkadan tosh

      Eltib soldi, bir diyor…

      Yetishdi bir diyorga,

      Hayron bo‘ldi bu korga.

      Bilmas-keldi qayerga,

      Hech erkak yo‘q, ayol bor.

      Der behisob ekansiz,

      Ne xushsifat, xush jon siz.

      Nechun tamom zanonsiz?

      G‘aribam, bering xabar».

      Dedi: «Iyd mahalidir,

      Xalq ichkari to‘ladir.

      Xums, ushr molidir,

      Masjidlar xarvor-xarvor».

      Ali buni eshitdi,

      Qayta tahorat etdi.

      Xalqning jam’iga ketdi,

      Tutdi bir kunchda qaror.

      Voiz chiqdi minbarga,

      Xalqqa nasihat bera

      So‘zin topmadi sira,

      Yig‘lab o‘tirdi nochor.

      Nasihating dilpazir,

      Topib sendan xalq huzur,

      Xalqlar aytar: «Sho, vazir,

      El so‘zingga intizor».

      Voiz der: «Bo‘ling ogoh,

      Esimga kelmas nogoh,

      Hoy vazir, hoy podishoh

      Munda Muhammadi bor».

      Derlar: «Topsak Ahmadni,

      Aylarmiz unga badni.

      Bor bo‘lsa. Muhammadni,

      Poralarmiz sad hazor.

      Shirin aylab tillarni,

      Aldab olmish ellarni.

      Ota-bobo yo‘llarni

      Tark etib, bo‘lmish bezor».

      Voiz aytar: «Ey mardon,

      Ko‘nglim qo‘rqar ul yerdan,

      Chaqirayin minbardan

      Ul o‘zin etsin oshkor».

      Voizga quloq solib,

      Ushbu pandini olib,

      Barchasi rozi bo‘lib,

      O‘tirdilar intizor

      Voiz der: «Haq qudrati,

      Payg‘ambarning hurmati,

      O‘zing bildir, ey fati,

      O‘n ikki savolim bor.

      Agar o‘zing bildirsang,

      Qarshimda kelib tursang,

      So‘zim javobin bersang,

      Mol beray xarvor-xarvor».

      Qahri qaynab boshidan,

      Turdi Ali jo‘shidan,

      Bordi voiz peshidan,

      Der: «Men ham ahmadivor.

      Qul bo‘larmiz taqdirga,

      Bilmasmiz biz qay yerda,

      Ne gaping bo‘lsa, so‘ra,

      So‘ngra uch savolim bor.

      Masjid ichra zahodek,

      Xalqlar aytar: «Suhodek».

      Ali bir ajdarhodek,

      Surnib turdi ustunvor.

      Havl bila tanda jon,

      Larzonga kelar jahon,

      Voiz deydi: «Ey juvon,

      Kelmasin qahring zinhor».

      Aytisharga yo‘q tobim,

      O‘qirga yo‘q kitobim,

      Voiz aytsa javobin

      Men so‘rarman boyakbor».

      Sher so‘zin tamom etdi,

      Xo‘b-durust kalom yetdi,

      Navbat kofirga yetdi,

      Ko‘ring, savolin so‘rar:

      «Bir nedir, ikki bo‘lmas,

      Ikki nedir, uch bo‘lmas,

      Uch ham nedir, to‘rt bo‘lmas,

      Besh, shashga yo‘q barobar.

      Besh nadir, olti bo‘lmas,

      Olti bor, yetti bo‘lmas,

      Etti ham sakkiz bo‘lmas,

      To‘qqizdan ayla axbor.

      O‘n nedir, o‘n bir bo‘lmas,

      O‘n bir o‘n ikki bo‘lmas,

      O‘n ikki o‘n uch bo‘lmas?..

      Deb, tamom etdi kuffor.

      Ali Haqning kitobin,

      Ochib ma’rifat bobin,

      «Aytay Voiz javobin,

      Tinglangiz ey, shahriyor.

      Tangri bir, ikki bo‘lmas,

      Ikki Oy, Kun, uch bo‘lmas,

      Uch vitr ham to‘rt bo‘lmas,

      To‘rt anosirdir chahor.

      Besh namozdir ul besh vaqt,

      Oltidir olti jihat,

      Haft do‘zax, sakkiz jannat,

      To‘qqizi ne hamlavor.

      O‘n Hojiyon ishi xo‘b,

      O‘n bir pisari Ya’qub,

      O‘n ikki oydir marg‘ub»,

      Der: «Yana ne so‘zing bor?»

      «Rost» deb so‘z qildi og‘oz,

      Xat bitdi olib qog‘oz,

      Voiz dedi: «Juda soz,

      Ham barcha xaloyiqlar.

      Voiz turdi «Bale!»ga,

      Qoyil bo‘lib valiga,

      Xalqlar aytdi Aliga:

      «Sen so‘ra, ne so‘zing bor?»

      Ali ochdi Kitobin,

      To‘kib ko‘zidan obin,

      «Aytsa Voiz javobin

      Hamma birdan aytinglar».

      Ali