Группа авторов

Саха фольклора


Скачать книгу

align="center">

      Ас-үөл

      Apaҕac биэттэн тураҕас кулун төрүүр. (Уҥуохтан хоргун тахсара)

      Биир көһүйэҕэ быһаҕаһа уулларыллыбыт арыы, быһаҕаһа сиикэй арыы баар, былаатахха да холбоспоттор. (Сымыыт, сымыыт уohaҕa)

      Биир оҕону элбэх киһи илиилэригэр кэриччи ылаллар, баһыттан уурууллар. (Кымыстаах чороон)

      Буут тууска да бустар, тууһа биллибэт муунта эт баар үhү. (Сымыыт)

      Күндү уулаах, күндүөбэй балыктаах алаас баар үhү. (Хобордоохтоох алаадьы)

      Кытаанах да таас буолбатах, маҥан да хаар буолбатах баар үһү. (Саахар)

      Уу да буолбатар убаҕас, хаар да буолбатар маҥан, уокка уурдахха суорҕаннанар, сөрүүҥҥэ уурдахха бүрүөлэнэр. (Үүт)

      Ууга төрөөбүт, ууттан куттанар баар үhү. (Туус)

      Таҥас-сап, киэргэл

      Арҕаа халлаан муннугар аҕыс туспалаах нам кыыл баар үһү. (Сыалдьа)

      Биир тураах оҕотун хоно-хоно баттыыр үһү. (Бэргэһэ)

      Буур тайах муҥур уйаҕа кыстаабыт үһү. (Этэрбэс, атах)

      Илин хайа икки арҕаа хайа икки ыпсыбыт үһү. (Киһи сонун тимэхтэнэрэ)

      Кэлтэгэй балаҕаҥҥа Кэркэс күтүөт күтүөттээн олорор үһү. (Ытарҕа)

      Модун киһи мутук курдаах үһү. (Биһилэх)

      Муҥнаах киһи мутук курдаах, таҥнаах киһи талах курдаах үһү. (Биһилэх, кур)

      Сааһын тухары дьааҥы төбөтүгэр олохтоох Нахтаахаан оҕонньор баар үһү. (Бэргэһэ)

      Сэттэ тулаайах оҕо күнүһүн бииргэ хоноллор, түүнүн арахсан хаалаллар үһү. (Тимэх)

      Тараҕай оҕонньоттор дьиэҕэ киирбиттэр да, тараҕайдара таһырдьа хаалбыт. (Биэтилэ, тимэх)

      Түөрт оҕо биир хоспохтоохтор, оттон биир оҕо биир хоспохтоох үһү. (Үтүлүк)

      Хайа үрдүгэр хаҥыл бөҕө мөхсөр үһү. (Муостаах бэргэһэ)

      Хара тыһаҕас баҕананы төгүрүйэ сүүрэр үһү. (Моойторук)

      Үтүө эр киһи үс сирэйдээх үһү. (Намыаска)

      Элкэнэ эмээхсин эйэҥэлик кийииттээх үһү. (Ытарҕа)

      Күн-дьыл, бириэмэ

      Биир тиит отут мутуктаах үһү. (Ый хонуга)

      Ким да кинини күһэйбэт, бэйэтэ кэлэр-барар үһү. (Күн-дьыл)

      Киһи сылайбакка түүннэри, күнүстэри барар үһү. (Чаһы)

      Куулаҕа отут хабдьы, халдьаайыга сэттэ бочугурас баар үһү. (Ый, нэдиэлэ)

      Саҥата суох дьыл хонугун ааҕар баар үһү. (Халандаар)

      Сэттэ сымыыттан биирдэрэ кыһыл көмүс үһү. (Баскыһыанньа)

      Туут балык сэттэ кэрчиктээх үһү. (Нэдиэлэ күннэрэ)

      Уон икки салаалаах, биэс уон икки мутуктаах, үс сүүс алта уон биэс туораахтаах биир тоҥ харыйа баар үһү. (Төгүрүк сыл)

      Үөрэх, үөрэнэр тэрил, сурук-бичик

      Аан дойдуга туохтааҕар да күүстээх туох баарый? (Үөрэх)

      Атаҕа суох – хаамар, кыната суох – көтөр, тыла суох кэпсиир баар үһү. (Сурук)

      Илиитэ, атаҕа суох да буоллар, барыга үөрэтэр. (Кинигэ)

      Отой тыла суох окур-бокур оҕолор кэккэлэһэн эрэ турдаллар кэпсээбитинэн бараллар. (Буукубалар)

      Саҥарбатар даҕаны аан дойду араас сонунун кэпсии олорор баар үһү. (Хаһыат)

      Сирэйэ үрүҥ да, санаата эриэн баар үһү. (Сурук)

      Сүүсчэкэ бырааттыылар бииргэ тиһиллэ сылдьаллар үһү. (Кинигэ)

      Хара