Кини аҕалаах улаатарыгар кыһалыннаҕым дии. Кырдьар сааһыгар дьэ түспэтийиэ, мин тулуйаммын баччаҕа кэллибит диэн астына саныы сылдьыбытым ханна баарый?! Ол эрээри, Таисия, миэхэ төһөлөөх ыарыылааҕын, арааһа, кэргэттэрэ таҥнарбыт эрэ дьахталлар өйдүөхтэрэ. Таспар туохха да кыһаллыбат дьахтар курдук көстө сатаабытым иһин, испэр атын мучумаан. «Оҕо улаатта, таптыыр киһибин кытта бииргэ буолуохпун баҕарабын» диэтэ. Дьэ, итиэннэ суох, бу дьиэ боруогун атыллатар үһүбүөн! Дьиэ биһиэнэ, даача киниэнэ үһү.
– Тоня, хата, аттыгар кыыһыҥ баара үчүгэй. Ытаан-соҥоон айманан бүт, суобаһа суох таҥнарыахсыт эр киһини аһыйан да диэн, – Таисия саҥаран бүтэн баран биирдэ бэйэтиттэн сонньуйа санаата. «Наһаа күүскэ саҥардым буолбатах дуо» диэн.
– Оҕобун наһаа аһынабын. Аанньа аһаабатаҕа, утуйбатаҕа хас да хонно. Аҕатыттан наһаа хомойбут. Көмпүүтэри көрөн баран олорор. Бастаан «ол дьахтарга баран аахсабын» дии-дии аймаммытын нэһиилэ уоскуппутум. Онтон аны аҕатын итиэннэ икки хараҕынан көрбөт санаалаах. Уоллаах быһыылаах, арааһа, биһиэхэ билиһиннэрэ аҕалаары сылдьыбыт.
– Бэрт эбит дии, Тоня. Оо дьэ, Матвей Иванович кырдьар сааһыгар кылыыһыт буолбут диэбиккэ дылы, наһаа да дьиэтиттэн тахсан барбатар.
– Биир өттүттэн тахсан барбыта да ордук эбит, таах албынныы сатаан эрэйи көрүөхтээҕэр. Ол иһин түүннэри сылдьар идэлэммитэ ыраатта ээ, мэлдьи кинилэр күрэхтэһиилэрэ бүппэт. Оронун булуор, аттыбар баар буолуор диэри утуйбат идэлээхпин. Онтон устунан киһи уута көтөн хаалан эрэйдэнэрэ биир туспа.
– Чэ, мин барыым. Ол иһин, киирэн иһэн сэрэйбитим, сирэйиҥ-хараҕыҥ олоруутуттан туох эрэ кэпсиирдээххин. Улаханнык уоскуппатым, тугу да сатаан сүбэлээбэтим. Киһи маннык түгэҥҥэ бэйэтэ ыксаан хаалар. Ыал тус олоҕо, сүбэлиир чэпчэкитэ суох. Чэ, төлөпүөннэһиэхпит, – Таисия дьүөгэтин соҥуорбут, ытаабыт сирэйиттэн сүрэҕэ мөхсүөр диэри долгуйда.
– Хайа? Дьэ, бу ыал, көһөн эрэр эбиккит дуу? – Борускуой уолун аах дьиэлэригэр киирэн иһэн, күүлэ муннугар дьааһыктар чохчолоно сыталларын көрөн саҥа аллайда.
Климнээх Альбина бэйэ-бэйэлэрин көрсөн кэбистилэр, саҥарбатылар.
– Куоракка ким бэлэмнээн биэрбит талба олоҕор бараргыт буолла. Биир уоллааҕым, кырдьар, мөлтүүр сааспар быраҕан, Дьокуускайга дьол көрдөһө баран эрдэҕиҥ, – бу боппуруоска кэпсэтии буоллаҕына, Борускуой эҕэлээхтик саҥарарын билбэккэ да хаалар.
– Эбээ, эйигин, куоракка олохсуйдахпытына, кэлэн ылыахпыт, үчүгэй балыыһаларга көрдөрүөхпүт, – сиэнэ Андриан, эбэтэ киирбитин истэн, хоһуттан таҕыста. Куораттыыра чугаһаан, бэркэ сэргэхсийбит көрүҥнэммит, хараҕа атын «уоттаммыт».
– Ээ, оҕом сыыһа кыһаллаахтыыр буоллаҕа. Дьэ, кимиэхэ укуолланабын, систиэмэлэнэбин? Эмээхситтэр «сиэстэрэ кийииттээх буолан киэптиигин» дииллэрэ тохтууһубун дии. Клим, биир-икки төбөлөөҕү хайаан да хаалларыҥ. Атын ылан көрүөх ким да суох буоллаҕына, эдьиийиҥ аах да ылан кыстатыахтара.
– Сүөһүбүтүн имири эһэбит диэбэппит ээ, ийээ. Баҕар, аҕыйах ыйынан өтөхпүтүгэр