Альберт Яхьяевич Тамакаев

Яхьядынъ яшав бактысы. Жизненная судьба Яхьи


Скачать книгу

аядым! Сен де, алыстан окувдан янъы тонъып келгенсинъ де», – дейди Яхья. Сол куьн Яхья ман Даут танъ атканша сырласып шыгадылар. Даутта еткен яс. Тезден уьйленеектинъ де каьрин шекпеге керек деген ойды Яхьяга ясырмай айтады. Яхья ким биледи, кайдай да бир ясыртын ойларга коьмиледи. Танъ атпага аз калганда, Яхья олтырган еринде мызгап баслайды.

      – «Даут, эртен мен боспан. Эртен болаяк болса бизге бирге отынларды аьзирлемеге керек. Кыстынъ куьнлери куьннен-куьнге сувытып барады. Бузлармыз. Кеусар тетейди де авыртармыз», – деп келеек куьнге Яхья уйкламай Даутка этеек куллыклар акында айтып, уйкыга коьмиледи. Даут Яхьядынъ маштак олтыргышта иргеге тирелип уйклаганын коьрип, оны мамыктан тигилген куфайкасы ман уьстин ябады. Яхья кайдай да каты уйклап кетеди, неге десе кеше сувдынъ аргы ягыннан агаш шавып, оны авылга аькелип арыган. Эртенликте, бир алты, ети саьатке еткенде, Яхьяды Даут тургыстады.

      – Бактылы йолыгыс —

      – «Агашка бараякпыз ба?» – деп сорайды ол Яхьядан. Ынъыранып Яхья уянады да.

      – «Неге мени уянттынъ, мен бир аьлеметлер коьрип ятыр эдим!» – дейди. Яхьядынъ айтувына коьре, ол сав яшавын салаяк эди сол туьсти кайтараяк уьшин. Сол Даут инисининъ айтувы ман, ол бир сылув кыскаяклыды коьрди, ак куьлмелиди яйып, ясыл ягадынъ сув бойында, тап бир коьктен туьскен маьлектей, Яхьядынъ колларыннан етип, бир ярасык аткан алма тереклерге аькетти. Кеусардынъ айтувына коьре, туьсте кайсы заман энъгенине коьре, ол да алдавшы да болады. Сол затты сакламлык – ол оьз-оьзинъди алдавлык, деген эди сол йылларда Яхьяга онынъ тетеси Кеусар. Яхья коьпке дейим туьсине сейири калып турды. Даутта Яхьяды кыстап агашка аькетеди.

      Куьндегилик мыратларын толтырар уьшин, яслар тез болып сув ягага барадылар. Балталарын кайрап, эки йигит сувдынъ аргы ягына оьтип, иске кызадылар. Кайтип куьн кеткенин де билмей каладылар. Яхья ман Даут баьри кепкен агашларын аьзирлегенде, сувдынъ ягасына шыгарадылар. Энди оны ийнлерине тагып уьйлерине суьйреп бармага аьзирленгенде, авыл орамларынынъ бирисиннен сувга карап, бели бир увыс кыскаяклы асыгыслы ийинине эки шелекти сувагашка тагып келгенин Яхья ман Даут коьредилер. Не хайыр, сув каты бузлаган. Сув алгандай да ер йок. Бузда аьзирленген олыкта бузлап бараятыр. Сол затты анълап, Яхья балтасын алып, кыскаяклыдынъ алдына ювырды. Ол еткенше, кыскаяклы Кобан сувдынъ бойында ая-куье болады. Яхья келип: – «Сувга келген эдинъ ме? Неге кешликке калдынъ? Коркпайсынъма? Сувда сув иелери бар, деп айтканлар атайлар», – дейди кыскаяклыга Яхья. Кыскаяклы болса, ташанып бетин явлык пан явып, тартынады да бир соьз де айтпайды. Шеркеш яс балтасы ман сувдынъ бузын бузып, олыкты бузлардан тазалап, кыскаяклыдынъ шелеклерин батырып, сув алады да ийинине эки шелекти де иледи. – «Савболынъыз!» – деп бир яны шыкпага турган кустай айтып, кыскаяклы ян-яка бир увыс белин майыстырып уьйине асыкты. Яхья тек сол кыскаяклыдынъ басындагы явлыгынынъ арасыннан таза юзли яс аьдем экенин коьрип калады. Сол куьннен баслап, Яхьядынъ яшавы туьрленеди,