տեղիքն ի կրծոց ի ներքեւն է յաջ դիհն, եւ քիչ մն վար է ի կրծոցէն. եւ իր ձեւն որպէս Է աւուր լուսնի նման է, եւ ինքն կից է ի ստամոքն, եւ ստամոքն ի յիր փոսին մէջ է, որպէս որ մարդն ի ձեռն թուրինճ առնէ, եւ լեղին ի յինքն կախ է։
Եւ բժշկապետքն ասացել են, թէ լեղին որպէս կրակ է, եւ լերդն որպէս կասկարաք է, եւ ստամոքն որպէս պտուկ, եւ կերակուր եւ ըմպելիքն մտնու եւ եռայ։ Եւ զինչ որ ստամոքն գիճութիւն լինի՝ զամէնն լերդին երկնին ի յինքն քաշէ, որպէս որ ծառին մազմտուկն զջուրն ի գետնէն քաշէ։ Եւ յորժամ կերակուրն ի բարակ աղեստանն հասնի՝ նա լերդին երկնին ի մէջն զգիճութիւնն ի յինքն կու քաշէ, եւ զայն ամէն գիճութիւնն լերդն առնէ եւ արիւն այնէ, եւ զայն արիւնն ի յամէն անձն բաժանէ. եւ այնոր համար է որ ասացած է, թէ լերդն տանուտէր է անձինն։ Եւ ամէն զօդված երակ մն կայ ի լերդէն, որ արիւն կուղարկէ եւ ի ժիր զան զօդվածն թաժա կու պահէ եւ յուժով։ Եւ յորժամ այս երկուսին մէկն կապի՝ նա արիւն չերթայ անձն, եւ այն զօդուածն թոռմի եւ վատուժի եւ մնայ ի բանէ եւ դեղին լինի անձն։
Կերպ ստեղծման փայծղանն թէ որպէս է
Գիտացի՛ր, որ փայծղանն բնութիւնն հով է եւ չոր, այն պատճառին համար, որ ինքն տուն է սավտային, եւ իր բնական տեղիքն ի ձախ կողին ներքեւն է. եւ իւր ձեւն երկան եւ տափակ է, որպէս եզան լեզու։ Բայց այն դիհն, որ ի ստամոքն կիպ է՝ նա քիչ մն փոս է։ Եւ Բ մեծ երակ ի փայծղէն ի ստամոքն ի կիպ է, որ Բ ձկան բերնի պէս, որ փոքր լինայ. եւ Ա բերանն այնոր համար է, որ զսավտան ի ստամոքէն քաշէ. եւ մէկալ բերանն այնոր համար է, որ զսավտան ի ստամոքին բերանն վաթէ. եւ յորժամ որ ստամոքն պարապ լինայ ի կերակրէ՝ նա այն սավտան բարք բերէ եւ կերակուր տայ ուտել եւ զկերակուրն մարսել տայ։ Եւ օգտութիւն փայծղան այն է, որ զարեան մրուրն ի յինքն քաշէ եւ զէտ զինք առնէ. եւ իր կերակուրն այն մրուր արիւնն է։ Որպէս փայծաղն թեթեւ եւ քնքուշ է եւ ցանցառ է՝ եւ թանձր խառնվածքն ի յինքն շուտ կու մտէ եւ ինքն շուտ կու քաշէ։
Կերպ ստեղծման թոքին թէ որպէս է
Գիտացի՛ր, որ թոքին բնութիւնն հով է եւ գէճ, եւ ինքն ի կրծոցն ի մէջն կախ է, հանց որ կրծոցն մէջն ի լիքն է. եւ ինքն Բ ձեւով շարժումն ունի, մէկ մէկի հակառակ. եւ բժշկապետքն մէկին հարաքաթի ինպիսատ ասեն եւ մէկալին հարաքաթի ինղիպաղ ասեն։ Բայց հարաքաթի ինպիսատն այնոր համար է, որ ի ժիր զհով օդն ի պուկն ի վայր քաշէ վասն տաքութեան համար, որ զբնական տաքութիւնն եւ զբոցն խաղեցնէ։ Եւ հարաքաթ ինղիպաղն այնոր համար է, որ ի թոքն տաք գոլորշն կու ժողվի եւ զսիրտն կու այրէ. նա այս շարժմունքն զայն տաք գոլորշն ի պկէն ի դուրս կու հանէ եւ ի բերնին եւ ի քթին ծակէն ի դուրս ելանէ։
Այլ գիտացի՛ր, որ արարիչն Աստուած զթոքն ի քնքուշ եւ ի ցանցառ մսէ ստեղծեր է այնոր համար, որ ինքն զէտ սարուած է՝ որ զօդն ի յինքն քաշէ եւ ի սիրտն տայ, զինչ որ յառաջն յիշեցի։ Եւ յորժամ օդն ի յանձն ժողովի եւ քիչ քիչ ի սիրտն հասնի՝ եւ զսրտին գոլորշն ի յինքն քաշէ. եւ այնոր համար է, որ յորժամ մարդն իրք մն պաշտէ եւ կամ կարդայ՝ նա չի կտրի ձայնն. եւ այլ յորժամ զգլուխն ի ջուրն մխէ՝ կարէ համբերել ատեն մն, եւ այլ թէ ի մէկ տեղ մն մուխ կամ փոշի լինայ՝ կարէ որ պահ մն զշունչն քաշէ։ Եւ թէ թոքին միսն ցանցառ եւ թեթեւ չէր՝ չէր կարել զայսպիսի գործ գործել եւ զշունչն չէր կարել կրկներ, բայց այրէր տաք գոլոշնին զսիրտն։
Եւ այլ օգտութիւն թոքին այն է, որ յորժամ զօդն ի յինքն կու քաշէ՝ նա լատիֆ կու առնէ եւ կու եփէ եւ յայնժամ ի սիրտն կու յուղարկէ։ Եւ իմացի՛ր, որ բնականութեան հոգուն կերակուրն օդն է եւ ուժեղացնէ