Маргарыта Прохар

Восень у Вільнюсе (зборнік)


Скачать книгу

Дзесяць літаў за паветраны шар шчасця! Дарослыя і дзеці, журботныя і смешныя, маленькія і высокія, рудыя, лысыя, разумныя, тоўстыя, смелыя, чорныя, белыя!.. Паветраны шар шчасця! Адправімся за шчасцем?..

      Так я ўпершыню сустрэўся з ім – прадаўцом шчасця на старой вільнюскай вуліцы.

      – Ты верыш ва ўсё гэта? – спытаў я, купіўшы шары. Яна паціснула плячыма.

      – Не ведаю. Можа, і веру. Калі сумняваюся, што не веру, – значыць, трохі ўсё ж веру, – і яна засмяялася.

      Так, гэта былі нашы самыя мірныя дні. Я нават наважыўся спытаць, як яна да мяне ставіцца.

      Яна прымярала нейкую пярэстую накідку, якая рабіла яе падобнай да маленькай птушачкі.

      – Вельмі добра стаўлюся, – адказала яна, разглядаючы мяне ў люстэрка. – Ты прыгожы. Надзейны. Разумны. Да цябе нельга дрэнна ставіцца.

      – Ну а той хлопец…

      Яна не дала мне дагаварыць: раптам рэзка азірнулася, звяла бровы. Голас яе стаў ледзяным:

      – Ніколі не пытай пра яго! Ты зразумеў?!

      – Так…

      І я не пытаўся пра яго ніколі.

      – Добра, мне трэба ў клуб, – сказала яна, спехам прыхарошваючыся перад люстэркам.

      – Навошта? – здзівіўся я.

      – А я там працую. Танчу. Я і яшчэ дзяўчаты.

      – Можна прыйсці паглядзець?

      – Прыходзь.

      І мы пайшлі ў клуб. Яна – працаваць. Я – глядзець на яе і думаць пра тое, што дні гэтай восені, нібы хуткая вада, сцякаюць скрозь пальцы, уцякаюць ад мяне апошнімі восеньскімі дажджамі і лістападамі, а я разумею гэта і нічога не магу зрабіць…

      …Яна любіла танчыць, і ў танцы нібы забывалася, на ўсё – сябе, жыццё навакол. Яна акуналася ў свет рухаў, аддаючы яму ўсю сябе. Можа, яна і любіла танчыць менавіта таму. Таму, што ў танцы ў яе атрымлівалася ўцячы ад усяго. Мне здаецца, яна пастаянна спрабавала ўцячы ад чагосьці вельмі самотнага ўнутры сябе, што не давала ёй супакою…

      А я глядзеў. Колькі мінула часу? Не ведаю, мусіць, не вельмі шмат, але яна раптам з’явілася побач і рэзка кінула:

      – Збірайся, мы сыходзім!

      – Ты так мала працуеш?

      – Я ўжо тут не працую. Усё!

      Я зірнуў на яе: яна была чымсьці засмучаная.

      – Нешта здарылася?

      Яна завагалася, потым усё ж вырашыла расказаць:

      – Гаспадар прычапіўся да адной дзяўчыны, якая з намі танчыць. І мы вырашылі абвясціць яму байкот. А ён яе звольніў. І тады я таксама сышла.

      – А ты пры чым?

      – А я сышла таму, што несправядліва. Добра, хопіць гаварыць. Мы спяшаемся. – І яна накіравалася да выхаду з рэстарана, а я – за ёй.

      Яна стаяла і паліла недалёка на вуліцы.

      – Ты ўжо не спяшаешся? – спытаў я, здзіўлены зменай у ёй: то яна імчалася з рэстарана, а цяпер наогул нікуды не збіраецца – стаіць і паліць.

      – Ты не разумееш – галоўнае было вырвацца адтуль, з усяго гэтага – пахаў, сталоў, крэслаў, дзвярэй – з усяго, што яму належала. Я не магла ні хвіліны там заставацца!

      Тут да нас падышла другая дзяўчына.

      – А, вось і ты. Пазнаёмся – гэта мая сястра.

      Я здзівіўся, настолькі яны