Szczepienia ochronne. Obowiązkowe i zalecane od A do Z. Отсутствует

(Afganistan, Nigeria i Pakistan) i 350 przypadków zawleczonych z tych krajów. W kwietniu 2010 roku WHO potwierdziła nowe ognisko zachorowań w Tadżykistanie, gdzie odnotowano 120 przypadków porażeń wiotkich o etiologii poliomyelitis. W Syrii, gdzie w wyniku wojny domowej poziom zaszczepienia przeciwko poliomyelitis zmniejszył się o połowę, w październiku 2013 roku w wyniku zachorowania na poliomyelitis zostało sparaliżowanych 17 dzieci. W 2013 roku odnotowano 416 przypadków zachorowań na poliomyelitis, w tym 160 w krajach endemicznych, a do listopada 2014 roku było ich już 291, w tym 272 w krajach endemicznych. Szczepienia przeciw poliomyelitis (podstawowe lub przypominające) są zalecane osobom udającym się w podróż do krajów endemicznego występowania zachorowań oraz osobom powyżej 19. roku życia nieszczepionym przeciw poliomyelitis w ramach szczepień obowiązkowych. Szczepienie przeciw poliomyelitis uodparnia na 10 lat i należy je wykonać na 4 tygodnie przed planowanym wyjazdem. Zgodnie z PSO zaleca się, aby szczepienia te były realizowane szczepionką inaktywowaną IPV poliwalentną (zawierającą 1, 2, 3 typ wirusa).

      W Polsce zarejestrowane są następujące szczepionki:

      1) Monowalentne:

      ■ Imovax Polio /Sanofi Pasteur/ lub Poliorix /GSK Biologicals/, szczepionka zawierająca 3 typy wirusów polio (1, 2, 3) inaktywowanych, do stosowania domięśniowego lub podskórnego u niemowląt, dzieci i dorosłych jako szczepienie podstawowe oraz jako dawka przypominająca. Przeciwwskazaniem specyficznym do stosowania szczepionki IPV jest nadwrażliwość na którykolwiek z jej składników, m.in. neomycynę, streptomycynę i polimyksynę B. Niepożądane odczyny poszczepienne mają charakter miejscowy w postaci bólu, zaczerwienienia i obrzęku.

      2) Skojarzone:

      ■ Dultavax /Sanofi Pasteur/, inaktywowana szczepionka przeciwko błonicy, tężcowi i poliomyelitis, do stosowania domięśniowego, u osób dorosłych jako dawka przypominająca po wcześniejszym szczepieniu podstawowym przeciwko tym patogenom. W przypadku osób dorosłych szczepionych więcej niż 10 lat temu lub takich, które nie wiedzą, czy były szczepione, można podać drugą dawkę po 4 tygodniach, szczególnie w razie ryzyka zakażenia błonicą. W wyjątkowych przypadkach (np. brak szczepionki przeciwko błonicy, tężcowi i poliomyelitis zalecanej w PSO) może być podana dzieciom powyżej 6. roku życia lub starszym jako dawka przypominająca.

      ■ Boostrix Polio

      przeciw błonicy, tężcowi, krztuścowi (komponent acelularny) i poliomyetis:

      ■ Tetraxim do stosowania u dzieci od 5. roku życia oraz młodzieży i osób dorosłych wyłącznie jako dawka przypominająca, tzn. u osób szczepionych podstawowo przeciw błonicy, tężcowi, krztuścowi i poliomyelitis przy zastosowaniu innych szczepionek.

      ■ Infanrix-IPV + Hib do stosowania od 2. do 36. miesiąca życia.

      ■ Pentaxim do stosowania od 2. do 24. miesiąca życia.

      ■ Infanrix hexa do stosowania od 2. do 36. miesiąca życia.

      ■ Hexacima do stosowania od 2. do 24. miesiąca życia.

      Niepożądane odczyny poszczepienne mają charakter miejscowy w postaci bólu, zaczerwienienia i obrzęku. Przeciwwskazaniem specyficznym do stosowania szczepionki jest nadwrażliwość na którykolwiek z jej składników, m.in. neomycynę, streptomycynę i polimyksynę B.

      ■ Szczepienia zalecane przeciwko Haemophilus influenzae typu b

      Inwazyjna choroba wywołana przez Haemophilus influenzae typu b (IChH), obciążona dużym ryzykiem zgonu i trwałych następstw, stanowi poważny problem na całym świecie. Dzięki realizowanym od 2007 roku obowiązkowym szczepieniom ochronnym w Polsce notuje się znaczny spadek zapadalności na zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych, zapalenie nagłośni oraz sepsę u małych dzieci. Zgodnie z zaleceniami producentów szczepionki przeciw Hib są przeznaczone do podawania dzieciom od 6. tygodnia życia do ukończenia 5.–6. roku życia. Jednak w praktyce klinicznej szczepionki te są zalecane również u starszych dzieci, młodzieży i dorosłych z grup wysokiego ryzyka. W tych przypadkach zaleca się podawanie 2 dawek szczepionki w odstępie 8 tygodni. Szczepionki są bezpieczne i dobrze tolerowane. Niepożądane odczyny po podaniu preparatów szczepionek to najczęściej reakcje miejscowe w postaci obrzęku, rumienia i bolesności w miejscu wkłucia lub ogólne, wśród których dominuje gorączka. Nie ma swoistych przeciwwskazań dla szczepionek przeciwko H. influenzae typu b, jedynie specyficzna nadwrażliwość na składniki szczepionki lub ciężkie reakcje alergiczne po poprzednio podanych dawkach.

      W Polsce zarejestrowane są następujące szczepionki przeciwko Haemophilus influenzae typu b:

      1) Monowalentne:

      ■ Act-HIB /Sanofi Pasteur/ do podawania domięśniowego lub podskórnego.

      Schemat szczepienia podstawowego:

      – w 2.–6. miesiącu życia 3 dawki szczepienia podstawowego podane w odstępach co najmniej 4 tygodni i 4. dawka uzupełniająca w 16.–18. miesiącu życia,

      – w 7.–11. miesiącu życia 2 dawki szczepienia podstawowego podane w odstępie 8 tygodni i 3. dawka uzupełniająca podana w 18. miesiącu życia,

      – w 12.–59. miesiącu życia 1 dawka.

      ■ Hiberix /GSK Biologicals/ do podawania domięśniowego lub podskórnego.