edytorski]
165
purchawka – rodzaj grzyba. [przypis edytorski]
166
kałamarz – naczynie do przechowywania atramentu. [przypis edytorski]
167
tęgo – tu: mocno. [przypis edytorski]
168
modry – ciemnoniebieski. [przypis edytorski]
169
jar – dolina erozyjna, wąwóz. [przypis edytorski]
170
stokrocie – dziś: stokrotki. [przypis edytorski]
171
rzęsów – dziś popr. forma: D. lm.: rzęs. [przypis edytorski]
172
równianka (daw.) – wianek; wiązanka, bukiet. [przypis edytorski]
173
obalać – przewracać kogoś lub coś. [przypis edytorski]
174
kałamarz – naczynie do przechowywania atramentu. [przypis edytorski]
175
koza (pot.) – kara aresztu, wiezienia. [przypis edytorski]
176
zapiecek – w dawnych wiejskich domach miejsce za piecem lub na piecu. Były to przeważnie duże piece kaflowe, czasami budowane z cegły, na których również gotowano posiłki. [przypis edytorski]
177
przędza – nitka służąca do wyrobu m.in. tkanin. [przypis edytorski]
178
motowidło – urządzenie służące do zwijania nici w motki. [przypis edytorski]
179
cebrzyk – zdr. od: ceber; duże, drewniane naczynie z klepek, podobne do wiadra, najczęściej o dwóch uchach. [przypis edytorski]
180
bieżyć (daw.) – zmierzać, iść. [przypis edytorski]
181
nienajadek – niemogący się najeść do syta; przeciwieństwo: niejadek. [przypis edytorski]
182
gąbka – zdr. od: gęba; buzia. [przypis edytorski]
183
inszy – inny. [przypis edytorski]
184
rynka (reg.) – mały rondelek. [przypis edytorski]
185
okrasa – tłuszcz dodawany do potrawy. [przypis edytorski]
186
kędy (daw.) – którędy, gdzie. [przypis edytorski]
187
próżny (daw.) – pusty. [przypis edytorski]
188
frasunek (daw.) – zmartwienie. [przypis edytorski]
189
urok odczyniać – próbować zdjąć z kogoś lub czegoś urok, złe czary. [przypis edytorski]
190
hebd – dziki bez, wykorzystywany w lecznictwie, zastosowanie zewnętrzne; u ludzi jego spożycie grozi zatruciem. [przypis edytorski]
191
utrata (starop.) – koszt, rozrzutność. [przypis edytorski]
192
węgieł – róg, narożnik. [przypis edytorski]
193
pościółka – pościel. [przypis edytorski]
194
rynka (reg.) – mały rondelek. [przypis edytorski]
195
łyżnik – drewniana półka na łyżki. [przypis edytorski]
196
przybieżeć (daw.) – przyjść, przybiec. [przypis edytorski]
197
zbywać (daw.) – tu: zostawać; por. o nadwyżce czegoś: zbytek luksusu, zbytek jedzenia. [przypis edytorski]
198
kokoszka – kura, kwoka. [przypis edytorski]
199
kobiałka – nieduży koszyk. [przypis edytorski]
200
prawy – prawowity, właściwy. [przypis edytorski]
201
brzezina (pot.) – brzoza. [przypis edytorski]
202
witka – cienka gałązka. [przypis edytorski]
203
ćwiczyć – tu: bić. [przypis edytorski]
204
pleć – usuwać chwasty rosnące pomiędzy uprawianymi roślinami. [przypis edytorski]
205
robotny (pot.) – pracowity. [przypis edytorski]
206
folgować (daw.) – złagodzić swoje zachowanie względem kogoś, czegoś. [przypis edytorski]
207
piszczka – tu: określenie płaczącej dziewczynki. [przypis edytorski]
208
opończa – rodzaj płaszcza, z kapturem, bez rękawów, noszonego między XIV a XVII wiekiem. [przypis edytorski]
209
talar – srebrna moneta. [przypis edytorski]
210
zapaska – duży fartuch noszony dawniej przez wiejskie kobiety. [przypis edytorski]
211
strzymać – utrzymać, wytrzymać; tu: pomieścić. [przypis edytorski]
212
kuma (daw. pot.) – przyjaciółka, koleżanka. [przypis edytorski]
213
przygarść (daw.) – mała ilość czegoś. [przypis edytorski]
214
rzewność – smutek, tęsknota. [przypis edytorski]
215
rada była wziąć – była skłonna, chętna wziąć. [przypis edytorski]
216
kukiełka (daw.) – słodka bułka. [przypis edytorski]
217
pokrzyk – wilcza jagoda; roślina trująca, wykorzystywana w lecznictwie. [przypis edytorski]
218
przeciwić się (daw.) – dziś: sprzeciwić się, sprzeciwiać się. [przypis edytorski]
219
szafarz – osoba zarządzająca gospodarstwem, spiżarnią. [przypis edytorski]
220
jako i inszym – tak jak i innym. [przypis edytorski]
221
wikt (daw.) – wyżywienie. [przypis edytorski]
222
insi – inni. [przypis edytorski]
223
bór – duży las iglasty. [przypis edytorski]
224
król Salomon – zmarły ok 925 r. p.n.e. król Izraela, znany ze swojej mądrości i sprawiedliwości. [przypis edytorski]