Генрик Сенкевич

Potop, tom pierwszy


Скачать книгу

– w daw. prawie pol. wyrok skazujący wydawany zaocznie. [przypis redakcyjny]

      61

      hiberna – danina pieniężna pobierana w Polsce w XVII i XVIII w., przeznaczona na utrzymanie wojska w zimie. [przypis redakcyjny]

      62

      munsztułuk (daw.) – nagroda za dobrą nowinę. [przypis redakcyjny]

      63

      szerepetka – człowiek z gminu, przybłęda. [przypis redakcyjny]

      64

      substancja (z łac.) – tu: majątek, stan posiadania. [przypis redakcyjny]

      65

      kondycje (z łac.) – warunki. [przypis redakcyjny]

      66

      trzaska – mały kawałek drewna, używany zazwyczaj na podpałkę. [przypis redakcyjny]

      67

      harmata (daw.) – armata. [przypis redakcyjny]

      68

      fraucymer (z niem. Frauenzimmer) – komnata kobiet, pokój dla dam; damy dworu, stałe towarzystwo królowej lub księżnej. [przypis redakcyjny]

      69

      exemplum (łac.) – przykład. [przypis redakcyjny]

      70

      w wieżach – w więzieniu. [przypis redakcyjny]

      71

      kaganek – używana daw. mała lampka w kształcie miseczki z dziobkiem i uchwytem. [przypis redakcyjny]

      72

      bandolet – lekka strzelba z krótką lufą. [przypis redakcyjny]

      73

      dzianet – piękny, rasowy koń. [przypis redakcyjny]

      74

      haeres (łac.) – dziedzic. [przypis redakcyjny]

      75

      Orszańskie – ziemia we wsch. części dzisiejszej Białorusi, ze stolicą w Orszy. [przypis redakcyjny]

      76

      roztruchan – wielki, ozdobny kielich. [przypis redakcyjny]

      77

      banitem – dziś popr. forma N. lp: banitą. [przypis redakcyjny]

      78

      posesjonat – właściciel posiadłości ziemiskiej. [przypis redakcyjny]

      79

      czekan – tu: ludowy flet czeski lub węgierski. [przypis redakcyjny]

      80

      kawalkator – zawodowy trener i ujeżdżacz koni, szczególnie ceniony w Rzeczypospolitej szlacheckiej. [przypis redakcyjny]

      81

      lafa – daw. płaca, żołd. [przypis redakcyjny]

      82

      furda (daw.) – błahostka. [przypis redakcyjny]

      83

      bachmat – koń używany daw. przez jazdę polską i tatarską. [przypis redakcyjny]

      84

      koń husarski – specjalnie wyhodowana rasa wysokiego, odpornego i szybkiego konia służącego husarii w walce. [przypis redakcyjny]

      85

      żmudzin – koń żmudzki, rasa konia domowego, hodowana na Litwie i Żmudzi, głównie do prac rolnych i do zaprzęgu. [przypis redakcyjny]

      86

      kałmuk – mały, krępy koń stepowy. [przypis redakcyjny]

      87

      exul (łac.) – wygnaniec. [przypis redakcyjny]

      88

      kiep – głupiec, dureń. [przypis redakcyjny]

      89

      sanna – jazda saniami po drodze usłanej śniegiem. [przypis redakcyjny]

      90

      bekiesza – długi, męski płaszcz podbity futrem. [przypis redakcyjny]

      91

      pasy drzeć – obdzierać żywcem ze skóry. [przypis redakcyjny]

      92

      dereszowaty – koń maści karej, gniadej lub kasztanowatej z domieszką białych włosów. [przypis redakcyjny]

      93

      tobie zasię – tobie nic do tego, nie twoja sprawa. [przypis redakcyjny]

      94

      jubka – damski kaftan z rękawami do łokcia, noszony w XVII–XVIII w. [przypis redakcyjny]

      95

      komiliton – towarzysz broni. [przypis redakcyjny]

      96

      Kiejdany (lit. Kėdainiai) – miasto w środkowo-zach. części Litwy, położone nad rzeką Niewiażą, ok. 40 km na płn. od Kowna. [przypis redakcyjny]

      97

      kontent – zadowolony. [przypis redakcyjny]

      98

      kołpaczek – wysoka, stożkowa czapka futrzana, od XV do XIX w. noszona w Polsce. [przypis redakcyjny]

      99

      staje – daw. miara długości, w różnych okresach i okolicach licząca od 100 do 1000 m. [przypis redakcyjny]

      100

      bojarzyn a. bojar – rycerz, szlachcic litewski lub ruski. [przypis redakcyjny]

      101

      Upita (lit. Upytė) – w XVII w. miasteczko, dziś wieś, położona ok. 12 km na płd. zachód od Poniewieży. [przypis redakcyjny]

      102

      asygnacja (z łac.) – dokument, pisemne zlecenie wydania pieniędzy lub innych świadczeń. [przypis redakcyjny]

      103

      łyczek (daw., pogard.) – mieszczanin. [przypis redakcyjny]

      104

      oprymować (z