om met mense van ander kerkgroepe hande te vat om God se saak te dien nie. Jy ontdek die bevryding om uit die kokon te breek.
7. Verskraalde verlossingsleer vs geestelike groei
Opkomende kerke beskuldig gevestigde (meestal gereformeerde) kerke daarvan dat hulle met ’n verskraalde verlossingsleer werk. Die meeste gevestigde kerke erken dit ook.
Die gereformeerde belydenisskrifte het 450 jaar gelede ’n spesifieke oogmerk gehad, en daarom dra dit ook ’n spesifieke klem. As ons dit egter vandag uit hierdie raamwerk haal en sonder inagneming van die historiese konteks net so toepas, skep ons ook eensydige gelowiges en eensydige kerke. Die aanvulling van ons belydenisskrifte om die balans te herstel was nog nooit so dringend soos nou nie. Belydenisskrifte behoort immers vir die hedendaagse wêreld relevant te wees.
Hierdie eensydigheid gaan oor die afwesigheid (en totale onder-beklemtoning) van die nuwe lewe in Christus; van lewensverandering en vernuwing; van aktiewe dissipelskap; en van geestelike groei om ’n missionêre mag te word. Dis asof ons Jesus al die jare net as ons Verlosser en Saligmaker gesien het en nie ook as ons Leermeester, Gestuurde en Stuurder nie.
8. Denominasionalisme vs die koninkryk
Hier gaan dit oor die waarde wat aan ’n spesifieke dogma gegee word. Natuurlik is die suiwer Bybelse dogma baie belangrik. Die tragiese is egter dat instemming tot die dogma die toegangs-kaartjie tot kerklidmaatskap word. Jongmense wat hul geloof bely, word deeglik in die spesifieke denominasie se leerstellings onderrig en ingelei en moet dan verklaar dat hulle dit aanvaar en daarby sal hou.
Het deelword van ’n gemeente nie eerder met ’n lewende verhouding met Jesus Christus te doen nie?
Probeer denominasies nie hul bestaan regverdig deur dogmatiese onderskeiding en verskille met ander denominasies op die spits te dryf nie? So ontstaan daar kritiese en veroordelende twisgesprekke, sonder om in ag te neem dat God ook in ander denominasies werk. In hierdie geval lyk die beeld wat die onbekeerde wêreld sien nie goed nie.
9. Rasionalisme vs belewing
Rasionaliste word deur hul verstand gelei. Moontlik is dit die Franse wysgeer, wiskundige en wetenskaplike René Descartes (31 Maart 1596 – 11 Februarie 1650) se styl wat nog nie heeltemal momentum verloor het nie. Rasionalisme plaas onmiddellik die erediens en spesifiek die dominee se preek op die voorgrond. In baie mense se denke het dit die belangrikste van kerkwees geword en sommiges stel dit selfs gelyk aan kerkwees. In dié geval is die preek die hoof- en ook die einddoel.
Beklemtoon die Bybel nie eerder die nuwe lewe in Christus nie? Behoort die erediens nie eerder ’n konkrete ervaring te wees en minder van ’n intellektuele oefening nie? Is kerkwees buite die erediens minder belangrik as daarbinne?
Ek weet dat Woordbediening baie belangrik en onontbeerlik is. In Efesiërs 4:12 leer ons egter dat dit nie die doel is nie. Goeie preke help ons om by die hoofdoel uit te kom. Dit is maar ’n deel van ’n groter proses. Die einddoel is, soos in Efesiërs 4:13 beskryf word, om soos Jesus te wees. Beide aspekte word in hoofstuk 10 van hierdie boek uiteengesit.
10. Stelselgedrewenheid vs verhoudingsgedrewenheid
Hier gaan dit oor stelsels wat kerke oor die jare vir hulself geskep het. Dit kan maklik gebeur dat die instandhouding van hierdie stelsels die hoofdoel van ’n kerk word.
Gevestigde kerke het jare lank danksy die bevolkingsaanwas gegroei. Toe begin die getalle egter daal, onder meer omdat daar ’n afname in die geboortesyfer was. Die stelsels het ewe skielik onder druk verkeer en die begrotings het nie meer geklop nie. En wat gebeur toe? Tragies genoeg het ’n nuwe stelselgedrewe missionêre gevoel begin ontwikkel.
Hierteenoor is ’n Christus-gesentreerde kerk verhoudingsgedrewe in plaas van stelselgedrewe. Waar stelsels onpersoonlik is, is verhoudings persoonlik en warm.
Die twee modelle
’n Probleem wat dikwels voorkom, is dat kerke steeds in wese op die linkerkantste model staan, maar dan probeer om ’n nuwe gesig op te sit. Hulle glo ’n bietjie duikklopwerk laat hulle meer na die regte ding lyk.
Die skuif van die linkerkantste na die regterkantste model is ’n radikale skuif. Dit behels dat ’n aantal bestaande lewenswaardes tot op die grond toe afgebreek word alvorens daar na ’n heel nuwe fondament toe geskuif en van nuuts af gebou kan word. Sonder die krag van die Heilige Gees gaan die skuif nie plaasvind nie. En sonder gebed gaan die krag van die Gees net ’n mooi teorie bly.
Kyk mooi na die linkerkantste model. Daar is nie plek vir Jesus nie. Hy kry hoogstens ’n tweede of derde plek – of Hy word ’n voetnota. Wat hierdie model beskryf, is nie ’n kerk nie; dalk eerder ’n organisasie of ’n klub. As ons dit ’n kerk sou noem, verkondig ons ’n leuen. Vir jare het ons hierdie leuen in stand gehou net omdat ons gaaf wou wees en nie mense wou ontstel en onsself ongewild wou maak nie. Hoe lafhartig! Hoe pateties lafhartig!
Dit is nie nodig om gevestigde kerke te verlaat nie. ’n Passie vir die Groot Skuif het alreeds posgevat en is besig om baie vinnig te versprei. Dis baie opwindend om deel daarvan te wees.
Dit is die uitnodiging, maar ook die uitdaging aan jou: kom wees deel daarvan!
| Mensgesentreerd | Christus-gesentreerd |
| 1. Kerk as die middelpunt Lidmaatskap Volg die kerk | 1. Jesus as die middelpunt Dissipelskap Volg Jesus |
| 2. Wat beteken die kerk vir my? Ek wil bedien word Huisbesoeke Konstantyn (sien hoofstuk 16) Verbruikersmentaliteit Passiewe meerderheid Demokraties | 2. Wat beteken ek vir Jesus? Ek is hier om te dien “Mekaar”-opdragte Liggaamsbelewing Geaktiveerde gawes Christokraties |
| 3. Die kerk bestaan ter wille van homself Na-binne-gerigtheid Klub (tribalism) Sunoesia | 3. Die kerk bestaan ter wille van die nood van die wêreld Na-buite-gerigtheid Uitreik-passie Koinonia |
| 4. Wetties Eie styl en kultuur Sentimentele verkleefdheid aan vorm Vormgodsdiens Seremonies en formaliteite | 4. Motiewe Aanpasbaar Soepel Verkleef aan die lewende Jesus Klem op inhoud Belewing Konkrete ervaring |
| 5. Outoritêre leierskap | 5. Diensbaarheid |
| 6. Kerkgerig | 6. Koninkrykgerig |
| 7. Verskraalde verlossingsleer | 7. Geestelike groei |
| 8. Dogma word die onderskeidingsnorm Denominasionalisme Krities, twissiek, veroordelend | 8. Die lewe van Jesus word die onderskeidingsnorm Koninkryk Liefdevol Diensbaar |
| 9. Rasionalisme Erediensgesentreerd Die preek is die hoofsaak en einddoel | 9. Belewing Die erediens van die lewe Die nuwe lewe is die hoofsaak en die einddoel |
| 10. Stelselgedrewe Instandhoudingsmodel | 10. Verhoudingsgedrewe |
1. Niks meer en niks minder nie
1
Niks meer en niks minder nie
Die Bybelse betekenis van “fondament” en die praktiese toepassing daarvan op hedendaagse kerkwees word behandel.
Verandering kan gevaarlik wees, en onnodige verandering is ’n onding. Dit laat mense ontuis en onveilig voel. Die debat oor wat nodig is om te verander en wat nie, hou nou al jare lank aan. Praktiese ervaring en die lees van soveel Skrifgetroue boeke moontlik hieroor het my teruggeneem na die één Boek oor verandering. Dit het my tot die