is ’n prent soos die een wat Maggie by Mignon-hulle gesien het. ’n Jesusprent, met die paal waaraan hy vasgemaak is.
“Maar hoekom teken hulle dit so?” Van kleins af het sy geleer, gehoor, geweet: Liewe Jesus het aan ’n kruis gesterf.
“Ek verstaan dit self nie goed nie, my kind, en ek wil ook nie te veel daaroor weet nie. Maar dit lyk uit wat hulle hier skryf of hulle dink die kruis was eers ’n afgodeteken. En die Wagtoringmense glo nie daaraan nie. Vir hulle is dit heidens.” Haar ma trek haar nader en vryf oor haar kop.
“Nou wat is heidene dan eintlik, Mamma?” Die woord wat die dominee Sondae op die preekstoel gebruik en wat hulle in die skoolsaal hoor, steek in Maggie se kop wanneer sy dit hoor. Veral wanneer die dominee in die kerk so hard uitroep.
“Is dit die duiwel se kinders? En as hulle nie heidene is nie, is óns dan heidene?”
“Nee, Maggie!” Haar ma se stem het ’n skrikklank.
“So, Mignon is nie ’n heiden nie?” Maggie sien haar maatjie se gesig voor haar, die duinekleur oë, haar mooi gladde hare wat sy ná liggaamsoefeningperiode losmaak en uitkam om dit weer in twee poniesterte te bind. Mignon is slim, maar ook ’n slim heiden gaan hel toe. En hoe gaan sy ooit dáár by haar kan uitkom?
“’n Gewone mens kan nie oor sulke dinge besluit nie, Maggie,” sê haar ma. Sy staan op, sit die biblioteekboek op die klavier neer. “Jy hoef jou nie oor Mignon te bekommer nie. Niemand kan sê wie reg of verkeerd is nie. Dis net God self wat weet, en daarop moet ons vertrou.
“Maar nou moet jy weer jou musiekstuk gaan oefen. Jou pa het vanmiddag in die studeerkamer gekla jy oefen te min.” Aan die manier waarop haar ma se sinne na ondertoe eindig, weet Maggie sy het vir eers klaar gepraat. Nie kwaai nie, maar met ’n punt wat Maggie kan hóór.
Die wasem teen die spieël in die badkamer het byna weggetrek; Maggie kan haar gesig nou effens sien in die dowwe lig van die energieslim-gloeilampie. Dis of sy haarself nie herken nie; of die vrou van vandag eers die kind van gister moet wegdruk om self weer beheer te kan neem.
Haar ma was soos die sponserige, gaterige wit borde teen die skoolsaal se mure wat die skewe en harde klanke verdoof het sodat die akoestiek beter kon wees. Sy is die een wat die klappe en die beledigings van McKairn in haarself opgevang het sodat hy nie té naby aan haar dogter moes kom nie.
Die paal met die Jesus van die Getuies het Maggie nooit weer gepla nie. Totdat Mignon met ’n telefoonstem teruggekom het daardie dag dat Maggie in die apteek tussen die parfuumgeure van frangipani en sandelhout, en Secret of the Desert gestaan het.
“Vertel my van die kruis en daardie strafpaal asseblief,” het sy later gevra toe sy besef het hulle paaie het nooit werklik uiteengeloop nie, of eerder, dat hulle weë bestem was om weer te ontmoet.
Mignon se mond wat toe sy ’n kind was op seldsame oomblikke so breed kon lag dat ’n mens sou dink sy het meer tande as ander mense, se hoeke het na onder gedruip. “Dis nog iets wat in ons koppe ingeprent is, een van die vele goed wat soos met ’n drilboor jou brein vol gate gefoeter het, sodat jou harsings later geen eie denke meer kon maak nie.
“Die Getuies glo die kruis soos die gewone kerk dit ken, kom van die antieke wêreld se godsdienste – uit Chaldea, en dit was die simbool vir die god Tammus. Maar in Hebreeus heet dít waaraan Christus opgehang is ’n folterpaal, so sê die Wagtoringgenootskap. Hulle sê ook Christus kon selfs aan ’n boom opgehang gewees het eerder as aan ’n kruis. Die eerste Christelike kerke het glo sonder slag of stoot heidene in hulle kerke toegelaat sonder dat hulle vooraf die geloof aangeneem het. En dan het die mense die ou tekens en simbole die Christendom ingedra; dis hoe die kruis van Tammus later aangeneem is as algemene simbool.”
Die beelde en skilderye wat Maggie soms in die Katolieke kerke gesien het wanneer sy en Frans op reis was, het oormekaar getuimel in haar kop, saam met die Gereformeerde voorstellings van Jesus. Kruise, engele, apostels. Met God wat soos die lug in ’n ballon is – Iets of Iemand wat bestaan, wat ’n uitwerking het op die omgewing, maar wat niemand ooit kan sien nie. Dié Een van wie jy geen gesnede beeld mag maak nie. Die Onvoorstelbare.
“Hoe dink jý?” het sy gevra toe Mignon klaar is. “Wat dink jy is reg?”
“Wie weet?” Mignon het voor haar uitgestaar sonder dat haar gesig van uitdrukking verander.
“En of die kruis nou uit Persië of Babilonië kom, of dit voorheen gebruik is om Bacchus voor te stel, of die Noorse god Odin, maak dit nou eintlik saak?”
Shutter. Maggie het die sluitklank gehoor, dit wat agter die toon in Mignon se stem skuil. Met die vraagteken agter haar laaste sin, het Mignon die blinder diggetrek. Los dit nou. Shut up.
Die voëlverskrikker en Mignon se woorde is onmiddellik voorop in haar gedagtes toe Maggie die Sondagoggend haar oë oopmaak. Êrens lui ’n kerkklok sy “Kom sondaars kom”-melodie.
Dit neem haar ’n ruk om die laken wat om haar lyf gedraai is van haar af te stroop, te besef dis die foon, nie ’n klok wat sy hoor nie. Sy is natgesweet toe sy die selfoon op die bedkassie langs haar optel.
“Hallo, Maggie McKairn wat praat.”
“Jan hier. Van der Merwe. Maggie, kan jy my hoor?”
“Hallo. Ja. Jammer, Jan, ek was ’n bietjie op ’n ander plek.” Haar kop ruis terug uit die drome wat verstrik was met leerstellinge van die Getuies.
“Was jy nie maar altyd ’n bietjie van ’n dromer nie?” Sy hoor ’n lag in sy stem kruip.
“Ja, toegegee.” Sy probeer ongeërg klink. “Die onderwysers op skool het tog so baie maal gekla dat ek nie by is nie. Maar goed, nou is ek by.”
“Ek het vir jou uitgevind. Ek kan jou sê waar sy is, dan kan jy dalk daardie tronk besoek. Al sien jy net hoe dit lyk, hoe dit binnekant is. Dis ’n beginpunt. As jy nog wil. Ek sou in elk geval voorstel dat jy net eers ’n aanvoeling kry van hoe dit in gevangenisse daaraan toe gaan. As jy die vrou regtig wil help, sal jy iets meer van tronke en alles daaromheen moet weet.
“Ek sal reël dat jy met die gevangenes – dus, ook Bea – kan praat, maar nie alleen met haar nie; ons sê maar jy werf lede vir ’n koor, of hoe?”
Haar lyf raak stram, haar keel trek toe soos wanneer sy heuning eet. Noudat sy die groen lig kry, is sy bang. Sy is niks van die vrou nie. Hoe het sy in hierdie posisie beland?
Maar ’n stem uit haar lyf antwoord reeds: “Dankie. Ek sal graag wil gaan. Laat weet my wanneer dit moontlik gaan wees. Ek sal my lestye skuif; wat jy ook al reël, ek sal inval daarby.”
“Jy’s omtrent inskiklik.”
Daar is iets in sy stemtoon wat haar terg. Dalk is dit hoe hy haar van skool af onthou: rooi hare, vinnig op die verdediging. Hoe kan hy ooit weet van die eintlike sy, die Maggie wat die onderhoof se kind was, wat probeer het om die groot stilte in haarself en die vrees wat haar pa in haar gekerf het, weg te steek met ’n vinnige tong?
Sy sit die telefoon neer. Voor hy afgelui het, het hy gesê sy moet by hom kom eet Vrydagaand, hy sal self kosmaak, dan praat hulle oor die reëlings en tye. Sy’t ja gesê – al het sy nee bedoel; as sy nou omdraai, is dit buitengewoon ondankbaar. Buitendien, nêrens anders gaan sy iemand kry wat haar soveel sal kan help nie.
Met ’n beker koffie en ’n vinnig aanmekaargeslaande toebroodjie in een hand lig sy die klavier se klap op, druk ’n paar akkoorde. Sy kyk na Leon wat die Vrydagmiddag nog vir les kom se stukke. Hy moet voorberei vir die Unisa-eksamen en ook vir die konsert. Smiddae oefen hy by die skool, want hulle het nie ’n klavier by die huis nie en sy pa weet nie eens hy neem musiek as ’n ekstra vak nie. ’n Musiekgenie wat sy liefde en sy talent vir musiek vir sy pa moet wegsteek. ’n Kind wat eers in graad ses begin het met les, en wat net met sy ma daaroor kan praat.
Vir sy pa sê hy die krieketspanne oefen elke dag – en sy pa werk in Worcester, hy kan dit nie kontroleer nie. Maar hy is tevrede; krieket is goed. Sport is die oppergod in bykans enige land.
Terwyl