dadelik begin om my pick-up lines rond te gooi. Hulle moes almal duidelik gestink het, want die eerste drie meisies het my vinnig verwerp. Ek besluit toe om eers ’n blaaskans van my vry-met-enigiemand-missie te neem, aangesien verwerping nogal sy tol kan eis op ’n selfverklaarde casanova. En net toe ontmoet ek vir Janet en begin met haar praat. Sy het my voete onder my uitgeslaan. Ek het dalk gesoek vir ’n goedkoop, vinnige fling, maar toe kry ek ’n juweel van ’n vrou wat my lank laat wag het voordat ek haar mag gesoen het. (Ouers, leer dit tog vir jou kinders. Moenie dadelik met ’n oulike persoon vry nie. Laat hy daarvoor werk, want sodoende skakel jy al die skimmel uit.)
Janet, aan die ander kant, het voor ons ontmoeting besluit om haar enkelstatus te aanvaar en net op haar verhouding met die Here te fokus. En ek glo dit was die hoofrede hoekom sy nooit vir my sulke maklike toegang tot haar tuin gebied het nie. Want sy was nie desperaat vir liefde nie. Sy het haarself liefgehad en daarom kon sy langer gesonde grense rondom die fisieke plaas as ek. In daardie stadium het Janet meer ryp karaktervrugte as ek gehad.
Jy dink dalk, maar Timothy, wat het hierdie storie nou eintlik te doen met ons wat ons huwelik graag affair-bestand wil maak? Wel, baie.
Ek wil vir jou uitwys dat so baie van ons paradys nie afhang van ons maats of skelmpies nie, maar eerder van ons eie innerlike persoonlike groei, karakter en vorige ondervinding. Dit is noodsaaklik om te verstaan, want so baie van ons glo: My huwelik se verval en my affair is omdat my maat nie genoeg aandag aan my paradys gegee het nie. Maar in werklikheid is jou maat slegs ’n gas in jou paradys en nie die tuinier nie.
Ek weet hierdie beginsel klink vreemd, want ons is so lank geleer dat ons vir ons maats moet leef. Dis ons verantwoordelikheid om vir ons maats te sorg en hulle gelukkig te maak, te ondersteun, en te verdra en seks te gee, en hul emosies en behoeftes bo ons s’n te plaas. En dit is ook alles waar.
Maar dit is nog lank nie die volle waarheid nie. Om jouself lief te hê soos jou naaste, is ook ’n waarheid wat ons nodig het om te begryp as ons ooit ons huwelik suksesvol affair-bestand wil maak. En om die klein maar tog ook groot verskil tussen hierdie twee waarhede te beklemtoon wil ek vir jou twee prentjies skets van ’n dieretuinopsigter en ’n tuinier.
Dieretuinopsigter
’n Dieretuinopsigter se fokus is op die diere se gerief en geluk. Hy probeer om die lewensomgewing so na aan die diere se behoeftes te kry as moontlik. Sommige dieretuinopsigters is beter as ander. As die dier gelukkig is, sal hy goed opgepas word en vir die res van sy lewe gelukkig in ’n sintetiese paradys leef, waar hy nie hoef te jag of paar of enigiets nie. Daar is geen behoefte wat ’n dier in die sorg van ’n goeie dieretuinopsigter kortkom nie.
Maar as die dier hom in die sorg van ’n swak oppasser bevind, is daar letterlik geen einde aan die mishandeling wat die dier moet verduur nie.
In albei gevalle is die bewaarder of die dier nie sonder werk nie. Die dieretuinopsigter is heeltyd onder druk om alles vir die dier te doen, aangesien die dier se welsyn volkome op sy skouers rus. Die dier verloor sy eie identiteit en karakter in hierdie heeltydse versorging. Die dieretuinopsigter, asook die dier, is ’n gevangene in hierdie verhouding. Die opsigter kan nie een dag afneem in sy sorg vir die dier nie (tensy hy ’n plaasvervanger kry), en die dier is van sy vryheid en onafhanklikheid ontneem.
Dit is dalk waar die vergelyking van die huwelik as tronk vandaan kom. Want vir baie voel hul huwelik soos ’n tronk. Die tronkgevoel is nie daar omdat jy nou ’n monogame leefstyl moet handhaaf nie, maar eerder omdat dit ’n emosionele tronk van verantwoordelikheid en plig is waarvan jy nie kan ontsnap nie.
As ons nou hierdie prentjie op ons huwelik van toepassing maak, sal ons dadelik die waarheid en ooreenkoms hierin kan raaksien. As ons ’n goeie huweliksmaat het wat vir ons sorg, kan ons lewe letterlik nie beter wees nie. Ons emosionele en seksuele liefdestenk is vol. Ons hart is vol liefde. Ons oë sien niemand anders raak behalwe ons sielsgenoot nie. Ons hart bokspring wanneer ons maat die vetrek instap ná ’n ruk waarin ons hom of haar nie gesien het nie. Wanneer ons weg van mekaar is, verlang ons en treur ons amper dood.
Wat beskryf ek hier?
Verliefdheid. Die paradys.
En hoe wonderlik is dit nie?
Net weer eens jammer dat dit is hoe alle affairs ook moet begin. Daarom is dit amper onmoontlik om iemand in hierdie verliefdheidsfase van die affair te oorreed van wat die regte ding is om te doen. Hoekom? Want verliefdheid is blind.
Die twee grootste stereotipes wat ek in berading teëkom, is waar die man finansieel verantwoordelik voel vir sy vrou en gesin en die vrou seksueel verantwoordelik voel vir haar man.
Hierdie verantwoordelikheid druk en druk totdat die dieretuinopsigter nie meer kan nie. Dit is onder hierdie druk dat al die “verliefdheid” in die huwelik uitgepers word om ’n leë, droë dop van ’n eens wittebrood-huwelik agter te laat.
Dit is allermins ’n affair-bestande situasie. Kom ons kyk hoe lyk die “tuinier”-prentjie.
Tuinier
In hierdie weergawe van die paradys-prentjie bly jou maat ongelukkig steeds ’n dier. (Geen gebrek aan respek bedoel nie.) ’n Tuinier se fokus is nie op die habitat en die welsyn van die diere nie, maar eerder op sy eie tuin. ’n Mooi tuin lok altyd die regte diertjies en voëltjies.
In ons vorige huis het ons ’n pragtige groot boom net buite ons slaapkamervenster gehad en ek het dit goedgedink om een van daai houtkapperneste by die kwekery te koop. Die verkoopsman het my belowe die houtkapper sal kom. Ek moet bieg en noem dat ek maar lekker skepties was, want ek het in al die jare dat ons daar gewoon het nog nooit ’n houtkapper gesien nie. Maar glo my vry, nie eens twee dae nadat ek die nes in die boom vasgemaak het nie, skrik ek een oggend vroeg wakker met tik-tik-tak-tok-tok. Sowaar as vet, daar buite ons slaapkamervenster is ’n kuifkophoutkapper besig om vir hom ’n nes te maak in ons tuin.
Die punt wat ek hier probeer beklemtoon, is ’n baie klein paradigmaverskuiwing, maar een wat radikaal verskillende uitwerkings op die huwelik en die individu het. Ek noem net weer dat daar niks mee skort om jou maat op die hande te dra nie, hou so aan. Plaas jou maat se behoeftes voor joune. Wees die minste. Wees eerste om jammer en dankie te sê. Luister meer as wat jy praat. Maar, en hier is die sleutel, doen al hierdie dinge nie omdat jy op jou maat fokus nie, maar omdat jy op jouself fokus en so ’n persoon wil wees wat al hierdie dinge doen. Slegs wanneer jy jou as so ’n persoon sien, kan jy op lang termyn goed wees vir jou huweliksmaat. Anders voel dit heeltyd soos werk … ’n dieretuinopsigter se werk. ’n Tuinier sien nie sy tuinwerk as werk nie. Dit is ’n stokperdjie. Dit is iets wat daardie persoon doen vir liefde, vir hom- of haarself.
Ek besef dit is ’n vreemde konsep, die liefde en fokus op die self, een wat dalk bietjie selfsugtig en selfs new age klink, maar dit is glad nie die geval nie. Die Bybel praat tog van “wees lief vir jou naaste soos jouself”. Niks hiervan is selfsugtig nie. ’n Tuinier maak tog nie ’n tuin en steek dit weg vir niemand om te sien nie. Nee, hy is trots op sy werk en spog graag daarmee. Wie van ons kan waarlik sê: “Ek is trots op die persoon wat ek is”; “Ek is trots op die manier hoe ek daardie saak hanteer het”; “Ek is trots op die groei wat ek in die laaste ruk getoon het”?
As jy nog nie die kloutjie by die oor gebring het nie – jou tuin is jou lewe, jou karakter, jou eie ek. Pas dit mooi op, hou dit gesond, laat dit gedy – en jou liefde vir jou maat en jou “nee dankie” vir jou skelmpie sal so maklik wees soos een-twee-drie.
Ek kan hierdie twee paradysprentjies vergelyk met twee foto’s van presies dieselfde prentjie, vanuit presies dieselfde hoek geneem. Met ’n vinnige kyk lyk hulle identies, maar hoe langer en dieper jy kyk, hoe meer kom jy agter die fokuspunt van die twee prentjies is verskillend. Waar die een in fokus is, is die ander een dof en waar die een helder is, is die ander een uit fokus.
Die fokuspunt is die gesindheid waarmee ons dinge doen. Doen ek dit vir jou of doen ek dit vir my? Doen ek dit omdat jy my gevra het of doen ek dit omdat ek wil luister? Doen ek dit omdat jy nie kan nie of doen ek dit omdat ek graag ’n helper wil wees? Gee ek seks omdat ek weet ek moet of doen ek dit omdat ek regtig wil en dit self geniet?
Soms