hoofregter s’n, en wat betref die man aan wie die geld geskuld word …”
“In hemelsnaam, as dit dan móét, skryf eerder die geld af! Dit sal ons nie breek nie!”
Hy kyk haar kil aan. “Jy het geen begrip van wat in die sakewêreld aangaan nie, Rina. Mense kry swaar. Daar is nie meer geld nie, veral nie vir weeldeartikels nie. En nuwe meubels is een van daardie luukshede. Mense koop nie meer so maklik nuwe meubels nie. Hulle kom maar oor die weg met die oues. My verkoopsyfer het die afgelope paar maande met byna vyftig persent gedaal. En dan moet ek nou nog onder daardie vyftig persent kopers met die advokate Stockenströms wat nie wil betaal nie sukkel.”
Sy frons kwaai. “Wil jy my kom vertel jy het finansiële probleme?”
“Nee. Nog nie. Daniël Pohl Beperk is gelukkig gesond. Maar dit sal nie gesond bly as ek hierdie soort ding toelaat nie. My kragtie, man, ek het nog nie eens ’n kwart van die geld vir daardie stel ontvang nie!”
“Daniël, moenie oorhaastig wees nie. Gaan praat eers met die man.”
“Jy bedoel ek moet hom om my regmatige deel gaan soebat – asof ek hóm geld skuld en nie hy vir my nie?”
“Jy weet wat ek bedoel. Jy moes al voorheen mense gaan aanspreek het. Jy kan dit nou weer doen.”
“Dink jy ek het dit nie al probeer nie? Ek voel skoon skaam om na sy kantoor te bel, want hy is net nooit beskikbaar nie. Na sy huis wil ek nie bel nie. Ek het nie juis ooghare vir sy vrou nie. Sy gee my ’n kramp met haar teemstemmetjie en goue eetgerei.”
“Ag, kom nou, my man! Dis ’n pragtige stel en …”
“En jy wou ook so ’n stel gehad het nadat ons die aand daar geëet het. Ja, ek weet. Daar is niks verkeerd met ons eetgerei nie. Jy is al amper net so ’n groot snob soos Marie Stockenström.”
“Baie dankie. Maar jy raak darem nou baie beledigend …”
“Ek is net eerlik.” Hy kyk haar strak aan. “Daar is nie juis veel van ’n huwelik tussen ons twee nie, is daar?”
Sy trek haar asem in, en haal haar skouers op. “Ek is nie bewus daarvan dat ek enigsins as vrou tekortskiet nie. Ek sien goed na die huishouding om en …”
“Dit kan enige knap huishulp ook doen. ’n Man wil ’n vrou hê, Rina, nie net ’n huishoudster nie.”
“En waar skiet ek as vrou tekort?” Haar oë kan hom deurboor. “Ek het jou kinders in die wêreld gebring …”
“Jare gelede, ja. Om die waarheid te sê, die laaste een presies sewentien jaar gelede. En nou rus jy al sewentien jaar lank op daardie louere – of wil jy my vertel jy is die afgelope tyd werklik vir my ’n vrou?”
Haar gesig verstrak. “Dit is ’n tweesnydende swaard, Daniël Pohl! Jy is beslis ook nie meer die beste minnaar wat daar te kry is nie.”
Albei besef dat hierdie rusie anders is as al die voriges. Daar het ’n lelike noot ingesluip …
“Kan jy my kwalik neem? Ek het deesdae ’n pop by my in die bed, nie meer ’n vrou nie.” Sy oë flits uitdagend. “Ek moet my gedra – jóú woordkeuse – want jou kapsel sal deurmekaar raak en jy het die volgende oggend ’n tee- of brugafspraak met mevrou dokter dié en mevrou dokter daardie. En regter dié en advokaat daardie se gade sal ook daar wees. En …”
“En hier is Johan nou. Kom ons staak liewer hierdie gesprek.”
Hy lag smalend. “Staak, ja. En ons bly presies net waar ons is.”
Hy draai na sy seun toe dié binnekom. Voordat enigiemand anders iets kan sê, laat hy bars hoor: “As ek jou wéér vang dat jy jou ma se motor gebruik, verkoop ek jou motorfiets. Dit wys mos nou jy het dit nie nodig nie. En as ek jou daarná weer betrap, verkoop ek die motor. Dan kan jy en jou ma en julle belangrike vriendinne bus ry of jul voete gebruik. Verstaan ons mekaar goed?”
“Ja, Pa.”
Hy stap uit, en Johan kyk sy ma verbaas aan. “Wat gaan aan? Hoekom is Pa so dwars?”
Sy haal haar skouers op. “Sommer buierig. Iemand het hom kwaad gemaak by die werk. Ek het jou bord kos in die yskas gesit – koue vleis en slaai. Ons gaan vanaand na die Malans se dinee. Ek moet solank gaan aantrek …”
“Dan moet jy maar alleen gaan. Ek bly by die huis.”
Rina kyk haar man verskrik aan waar hy skielik in die deur verskyn. Sonder om op sy woorde te reageer, sê sy skerp: “Daniël, jy rook!”
“Wat daarvan?”
“Maar jy het jare gelede opgehou! Van wanneer af …?”
“Ek het gister weer begin. En ek gaan nié na die Malans se dinee nie.”
Sy trek haar asem in, bid om geduld, en probeer op ’n redelike toon om hom te oorreed. In haar hart is sy eerder lus om hom in sy peetjie te stuur. “Die Malans is baie goeie kliënte van jou. Hulle het net verlede maand vir hul getroude dogter ’n duur stel geelhouttafeltjies by jou gekoop en hulle betaal kontant. Jy kan hulle nie so aanstoot gee nie, Daniël, asseblief!”
Natuurlik gee hy maar teen die end in, maar die aand is vir hom oneindig lank en al die niksseggende praatjies uiters vervelig. Die gewone onderwerpe word aangeraak, en nie één is opbouend of verbeter sy slegte luim nie. Soos gewoonlik praat die mans oor die swak finansiële klimaat, die goudprys wat bly skommel en maar net nie kan klim nie, die rand se stryd teen die dollar, die ontstellend hoë inflasiekoers, sakeondernemings wat bankrot speel, inkomstebelasting en uitleenkoerse. En net om die lewe draaglik te maak: die jongste skuins grap.
Toe die vroue bykom, gaan dit nie veel beter nie. Dis net moord, roof, verkragting, kinderontvoering. Veral die jongste skokkende gebeurtenis word van alle kante bespreek.
“… en nou soek die polisie na ’n silwergrys Mercedes-Benz wat ten tyde van die voorval in die omtrek gesien is.” Die vrou se stem is so skril dat dit almal se aandag trek.
“Wat van ’n silwergrys Mercedes, Carla? Een soos Daniël s’n?”
’n Gelag klink op.
“Ja. Kan jy glo dat iemand met só ’n motor so iets afgrysliks sal doen? Dis ongelooflik!”
“Wat gedoen? Ek het by die stert van die storie ingekom. Wat het die man met die Mercedes gedoen?”
“’n Bruin vrou op straat gemolesteer …”
“Volgens die berig in die koerant en oor die radio het hy glo eintlik net ’n onwelvoeglike voorstel aan haar gedoen,” help een reg.
Carla neem weer oor: “Wel, sy het hom afgejak en toe ry hy haar baba in die stootwaentjie dood. Sommer net so. Kan jy dit gló?”
“Rina, ek gaan nou huis toe.” Daniël neem haar aan die arm en laat harder hoor: “Mense, julle sal ons moet verskoon. Goeienag, almal. Nee, ons moet nou terug. Baie dankie vir die aand, Koos, Carla …”
Dis stil tussen man en vrou. Selfs nadat hulle die kamerlig uitgedoof het. Maar nie een kan aan die slaap raak nie.
Die ergernis in haar gemoed hou Rina wakker. Daniël moet glad nie dink sy gaan gediend wees met sulke gedrag nie! Môre sal sy daarop aandring dat hy haar om verskoning vra. Sy verdien nie wat hy haar toegevoeg het nie, en dit nadat sy haar byna ’n kwarteeu lank aan hom, sy huis en kinders gewy het!
Langs haar lê Daniël, arms gevou agter sy kop. Hy weet self nie wat hom vandag so van sy trollie laat gaan het nie. Maar die ding met die Stockenströms ontstel hom geweldig. As hulle net nie sulke goeie kennisse was nie … Johan nie met hul dogter gesleep het nie. Maar hy kan tog nie daardie reusebedrag skade ly nie! As Rina net wou verstaan! Hy het vroeër vandag so ’n behoefte gehad aan iemand met wie hy kon praat. Op die oomblik is Daniël Pohl Beperk nie in gevaar nie, maar as die ekonomiese klimaat nog baie lank dieselfde bly óf verswak, sal hy genoodsaak wees om van sy personeel af te dank en die gordel, veral wat huishoudelike uitgawes betref,