– zobaczymy, dokąd cię to zaprowadzi. Stary, za długo byłeś w jebanym Londynie… Nie ma nic złego w byciu dumnym z tego, skąd pochodzisz. Nie ma nic złego w tym, że społeczności domagają się, żeby Westminster oddał im trochę władzy. W przyszłym roku Szkoci przetrą szlak. Przekonasz się. Kiedy zdobędą niezależność, podziała to na innych jak bodziec. Ludy celtyckie w całym kraju wykonają swój ruch. Chcesz jeszcze jedno? – dodał, wykonując gest w stronę pustego kufla Strike’a.
Strike przyszedł do pubu, ponieważ marzył o chwili wytchnienia od napięcia i zmartwień, a nie po to, by ktoś prawił mu kazania o kornwalijskiej polityce. Wyglądało na to, że odkąd widzieli się ostatnim razem mniej więcej przed rokiem, idee Mebyon Kernow, nacjonalistycznej partii, do której Polworth wstąpił w wieku szesnastu lat, stały mu się jeszcze bliższe. Zazwyczaj Dave potrafił rozśmieszyć Strike’a jak mało kto, lecz nie znosił żartów na temat niepodległości Kornwalii, a ta fascynowała Strike’a równie mocno jak poduszki i zasłony albo obserwowanie pociągów. Przez chwilę Cormoran zastanawiał się, czy nie powiedzieć, że musi wracać do domu ciotki, ale ta perspektywa była chyba jeszcze bardziej przygnębiająca niż inwektywy starego przyjaciela pod adresem supermarketów, które nie chcą umieszczać krzyża Świętego Pirana na towarach pochodzących z Kornwalii.
– Jasne, dzięki – powiedział, podając pusty kufel Dave’owi, który ruszył w stronę baru i po drodze kiwał głową w prawo i w lewo, pozdrawiając licznych znajomych.
Gdy Strike został sam przy stole, zamyślił się i zaczął wodzić wzrokiem po pubie, który zawsze uważał za swój ulubiony lokal. Pub zmienił się na przestrzeni lat, lecz wciąż można było w nim rozpoznać miejsce, w którym niespełna dwudziestoletni Strike spotykał się z kumplami. Cormoran miał wrażenie dziwnego rozdwojenia, jakby znalazł się w miejscu, do którego należał i zarazem nigdy nie był jego częścią, w miejscu, z którym czuł się silnie związany i jednocześnie było mu obce.
Gdy leniwie przesuwał wzrokiem od drewnianej podłogi ku zdjęciom o tematyce morskiej, nagle uświadomił sobie, że patrzy prosto w ogromne, zalęknione oczy kobiety stojącej przy barze razem z przyjaciółką. Miała pociągłą, bladą twarz, a jej ciemne, sięgające ramion włosy były poprzetykane siwizną. Nie rozpoznawał jej, ale od godziny czuł, że część miejscowych wyciąga szyje, żeby na niego popatrzeć albo nawet próbuje pochwycić jego spojrzenie. Odwrócił wzrok, wyjął komórkę i udał, że pisze wiadomość.
Znajomi mieli dobry pretekst, by zagaić rozmowę, gdyby okazał choć najmniejszą oznakę gotowości, ponieważ chyba wszyscy w St Mawes wiedzieli, że dziesięć dni temu zdiagnozowano u jego ciotki Joan raka jajnika w zaawansowanym stadium i że on oraz jego przyrodnia siostra Lucy razem z trzema synami czym prędzej przyjechali do Joan i Teda, by zaoferować im wszelkie możliwe wsparcie. Już od tygodnia, ilekroć wypuszczał się z domu, musiał odpowiadać na pytania, przyjmować wyrazy współczucia i grzecznie odrzucać propozycje pomocy. Męczyło go wynajdywanie nowych wariantów zdania: „Tak, wygląda na to, że to stadium terminalne, i tak, wszystkich nas to rozwala”.
Polworth przecisnął się z powrotem do stolika z dwoma kuflami świeżego piwa.
– Masz, Diddy – powiedział, siadając na stołku barowym.
Wbrew temu, co zakładała większość ludzi, to stare przezwisko nie było ironicznym nawiązaniem do postury Strike’a, lecz wywodziło się od słowa „Didcoy”, którym w Kornwalii określa się Cygana. Jego brzmienie udobruchało Strike’a, przypominając mu, dlaczego przyjaźń z Polworthem jest najtrwalszą przyjaźnią w jego życiu.
Trzydzieści pięć lat wcześniej Strike zjawił się w podstawówce w St Maves w środku semestru, wyjątkowo rosły jak na swój wiek, i mówił z akcentem rażąco odmiennym od miejscowego. Wprawdzie urodził się w Kornwalii, lecz gdy tylko jego matka doszła do siebie po porodzie, wywiozła go stamtąd, uciekając pod osłoną nocy z dzieckiem w ramionach z powrotem do londyńskiego życia, które uwielbiała i w którym mogła pomieszkiwać w skłocie i imprezować. Cztery lata po przyjściu Strike’a na świat wróciła do St Mawes z synem i nowo narodzoną Lucy tylko po to, by znów wyjechać bladym świtem, zostawiając ich obydwoje u Teda i Joan.
Strike nigdy się nie dowiedział, co dokładnie napisała Leda w liściku, który zostawiła na stole w kuchni. Bez wątpienia miała jakieś problemy z właścicielem mieszkania albo z chłopakiem, a może zaczął się akurat jakiś festiwal muzyczny, na którym szczególnie chciała być: z dwojgiem dzieci na doczepkę trudno było żyć tak, jak lubiła. Bez względu na to, jaki był powód jej przedłużającej się nieobecności, Joan, bratowa Ledy, równie konwencjonalna i poukładana jak Leda lekkomyślna i chaotyczna, kupiła Strike’owi mundurek i zapisała go do miejscowej szkoły.
Pozostałe czterolatki rozdziawiały buzie, gdy przedstawiano go klasie. Kilkoro dzieci zachichotało, kiedy nauczycielka powiedziała, że ma na imię Cormoran. Martwiła go ta cała sytuacja ze szkołą, ponieważ był pewny, że Leda zamierzała „kształcić go w domu”. Próbował powiedzieć wujkowi Tedowi, że mama chyba by nie chciała, żeby szedł do szkoły, lecz Ted, zazwyczaj bardzo wyrozumiały, oznajmił stanowczo, że to konieczność, i dlatego mały Cormoran znalazł się sam wśród obcych dzieci mówiących z dziwnym akcentem. Strike, który nigdy nie był beksą, usiadł w starej ławce z żaluzjowym zamknięciem, czując w gardle gulę wielką jak jabłko.
Dlaczego Dave Polworth, mały klasowy przywódca, postanowił się zaprzyjaźnić z nowym uczniem – nigdy nie zostało zadowalająco wyjaśnione, nawet samemu Strike’owi. Na pewno powodem nie był strach przed posturą Strike’a, ponieważ dwaj najlepsi przyjaciele Dave’a byli krzepkimi synami rybaków, a sam Dave pod każdym względem przypominał osławionego wojownika cechującego się brutalnością odwrotnie proporcjonalną do wzrostu. Pod koniec tamtego pierwszego dnia Polworth był już zarówno przyjacielem Strike’a, jak i jego mistrzem. Dołożył starań, by uzmysłowić kolegom z klasy wszystkie powody, dla których Strike zasługiwał na ich szacunek: urodził się w Kornwalii, był siostrzeńcem Teda Nancarrowa z miejscowej jednostki ratownictwa morskiego, nie wiedział, gdzie jest jego mama, i to nie była jego wina, że mówił w dziwny sposób.
Nie zważając na to, że Strike nazajutrz wyjeżdża, chora Joan, która tak się cieszyła z jego przyjazdu na cały tydzień, dosłownie wypchnęła go wieczorem z domu, by uczcił urodziny „małego Dave’a”. Przywiązywała ogromną wagę do starych więzi i była zachwycona, że po tylu latach Strike i Dave Polworth wciąż się kumplują. Uważała ich przyjaźń za dowód słuszności swojej decyzji o posłaniu Strike’a do szkoły wbrew woli jego nieodpowiedzialnej matki oraz za znak, że Kornwalia była prawdziwym domem Strike’a, bez względu na to, w jak wielu miejscach bywał po wyjeździe i że aktualnie mieszkał w Londynie.
Polworth pociągnął spory łyk piwa i rzucił przez ramię spojrzenie w stronę ciemnowłosej kobiety i jej blond przyjaciółki, wciąż obserwujących Strike’a.
– Pieprzona stonka – powiedział.
– Co by się stało z twoim ogrodem, gdyby nie turyści? – spytał Strike.
– Spokojna głowa – odparł natychmiast Polworth. – Mamy mnóstwo gości z okolicy, pełno imprez cyklicznych.
Polworth zrezygnował niedawno z kierowniczego stanowiska w firmie inżynierskiej w Bristolu, by zatrudnić się jako naczelny ogrodnik w ogromnym ogrodzie publicznym na wybrzeżu niedaleko St Mawes. Ten wykwalifikowany kierowca, utytułowany surfer i uczestnik zawodów Ironman był od dzieciństwa w ciągłym ruchu i nie potrafił usiedzieć na miejscu, a upływ czasu i praca biurowa nie zdołały go utemperować.
– Więc niczego nie żałujesz? – spytał Strike.
– Kurwa, nie – zapewnił żarliwie Polworth. – Musiałem znowu ubrudzić sobie ręce. Wrócić pod gołe niebo. Za rok stuknie mi czterdziestka. Teraz albo nigdy.
Polworth złożył podanie